هزینه نگهداری جاده‌ها عامل دریافت عوارض در طرح‌های نیمه تمام
این در حالی است که با توجه به به فراخوان جدید وزارت راه برای اجرای طرح ETS در آزادراهها، حدود 77.5 درصد از آزادراه‌های کشور با مشارکت بخش غیر دولتی و بانک‌هاساخته شده است؛ اما در این بین 539 کیلومتر به تعداد 15 آزاد راه در کشور توسط دولت ساخته شده است.
طولانی‌ترین آزاد راه کشور زنجان- تبریز به طول یک 287 کیلومتر و کوتاه‌ترین پل روگذر دریاچه ارومیه به طول حدود 2 کیلومتر و آزاد راه تهران-شمال منطقه 4 حدود 20 کیلومتر است.
به علاوه برخی از آزادراهها توسط وزارت راه و شهرسازی (سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای از طریق ادارات کل استانی) وبرخی توسط شرکت‌های آزادراهی، نگهداری می‌شوند.
ساخت آزاد راه‌ها توسط دولت یکی از علل به تعویق افتادن به ساله زمان اتمام طرح‌های زیر بنایی است که در این بین مشارکت اندک بخش خصوصی در آزادراه‌های کشور علت اصلی این موضوع است.
در این رابطه هما سحر خیز معاون دفتر نظارت بر بهره‌داری از آزاد راه‌های سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای در گفت‌و‌گو با میزان گفت: حدود 77.5 درصد از آزادراه‌های کشور با مشارکت بخش غیر دولتی و بانک‌ها و مابقی توسط دولت ساخته شده است که در تلاش هستیم تا مابقی طرح‌های دولتی را نیز با شرایط ویژه در اختیار بخش خصوصی قرار دهیم که در این راستا جلساتی صورت گرفته و منتظر نتایج آن هستیم تا روند ساخت آزادراهها در کشور تسریع شود.
وی در خصوص علت بالا بودن نرخ عوارض در برخی از آزادراه‌های کشور بیان کرد: نرخ عوارض بر اساس عوامل موثر در هزینه های اولیه ساخت آزادراه و نگهداری در دوران بهره برداری نظیر طول آزادراه ، توپوگرافی منطقه ، شرایط آب وهوایی و جغرافیائی ، تاسیسات آزادراه شامل تونل،پل و...، به همراه منابع درامدی در دوران بهره برداری آزادراه و نرخ تورم سالانه تعیین می گردد. عوامل مذکور منجر به تهیه گزارش درآمد- هزینه مربوط به آزادراه و تعیین نرخ عوارض برای انواع خودرو می شود که در آزادراه‌های مختلف این نرخ متفاوت خواهد بود.
معاون دفتر نظارت بر بهره‌داری از آزاد راه‌های سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای در توضیح علت دریافت عوارض از آزادراه‌های نیمه کاره کشور تصریح کرد: به منظور ارائه سطح سرویس مناسب به تردد کنندگان از آزادراهها، هزینه نگهداری آنها در کشور در مقایسه با درآمد اخذ شده از عوارض عبوری رقم قابل توجهی است به همین منظور جهت رسیدگی به هزینه‌های جاده‌ها از تردد کنندگان عوارض دریافت می‌شود.
براساس این گزارش، انتظار می‌رود تا با واگذاری آزادراهها در کشور به بخش خصوصی تا حدودی از هزینه‌های دولت کاسته و زودتر طرح‌های نیمه تمام آزادراهی به اتمام برسد و به علاوه در این بین عوارض دریافتی از خودروها در جاده‌ها به نسبت کاهش یابد.