چرا صنعت آب و برق از معرفی اردکانیان استقبال کرده است؟

به گزارش گروه اقتصاد ، پس از مدت‌ها انتظار، دیروز وزیر پیشنهادی نیرو به مجلس معرفی شد: رضا اردکانیان؛ درس‌خوانده‌ی دانشگاه شریف در رشته‌ی مهندسی عمران و دانش آموخته مقطعِ دکتریِ مدیریت منابعِ آب از دانشگاه مک مسترِ کانادا که فعالیّت‌های اجرایی‌اش از سه دهه حضورِ پیوسته در صنعت آب و برق، هم در ایران و هم بیرون از مرزهای ایران، خبر می‌دهد. اردکانیان بنا به سوابق‌اش پای در دانشگاه دارد و دستی در صنعت، و جایی میانِ دانشِ و اجرا ایستاده. چهره‌ای‌ست دنیا دیده و سرد و گرم چشیده که هم به دشواری‌ها و گرفت و گیرهای امورِ «ما» اشراف دارد و هم به شیوه‌ی حلّ و فصلِ امور توسّط «آن‌ها». هم از معضلاتِ ملّی خبر دارد هم از راهکارهای بین‌المللی.

پرسه در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی و نیز ارزیابیِ وضعیّت مجلس گویای آن است که بدنه‌ی آب و محیط زیست، آمدنِ او را به فالِ نیک گرفته است. بی‌گمان روشِ بی‌غشِ اردکانیان و چگونگی مواجهه‌ی وی با پیچیدگی‌های آبی در این پذیرش کم‌تأثیر نبوده است. تجربه نشان داده در فضای پرهیاهو، شعارزده و قطب‌بندی شده‌ای که جایی برای خردورزی و واقع‌بینی باقی نمی‌گذارد، همگان در پی تقسیمِ ساده‌انگارانه‌ی امورِ به هم پیوسته و مشکلاتِ چندلایه،‌ به دوگانه‌های سیاه و سفید و خیر و شرّند، تا خود را مبرّا و دیگران را مقصّر بنمایانند. در نتیجه جهان بدل می‌شود به عرصه‌ی رویارویی خود و دیگری، و کنش و واکنش جای خود را به کش‌مکش می‌دهد.

خوشبختانه امّا اردکانیان آشکارا از هیاهو و جنجال‌ فاصله گرفته و به جای «جنگِ آب» دم از «مدیریتِ آب» می‌زند. می‌گوید حتی عطش هم باید راهی شود برای همزیستی و نه ستیز و نزاع. شعار مادامی که فراگیر شود دیگر شنیده نمی‌شود؛ گوش‌ها که پُر شوند حسّاسیّت‌شان را از دست می‌دهند. همگان می‌شنوند، سری به افسوس تکان می‌دهند و می‌روند. امروز کارون و زاینده‌رود و ارومیه بیش از مرثیه‌سرایی و شعار، نیازمندِ میانه‌روی، ریشه‌یابی و مداقه‌اند و درمانِ بیماریِ آن‌ها نه با کورمال رفتن در جهانِ سیاه و سفید، بلکه در روشنی‌ها و با سنجشِ چرخه‌ای از عوامل گوناگون است که میسّر می‌شود. در این راستا اردکانیان نظریه‌ی «همبست» را پیش کشیده؛ رویکردی که منابع محيط‌زيستي نظير آب، خاك و پسماند و فضاي توسعه را به صورت یکپارچه در نظر می‌گیرد، دم از آمایش سرزمین و توان اکولوژیکی میزند و افزایش دقت دادههای پایه را اصلاحات پایهای میداند. این طرزِ تلقّیِ خویشاوند با رُشد سبز، همان هوای تازه‌ای‌ست که فضای رخوت‌زده‌ی صنعت آب و برق نیاز دارد؛ و حاکم شدن آن ممکن نیست مگر تحتِ نظاره‌ی اهلِ فنّی که پیچ و خم‌ها را بشناسد و چگونگی گذار کشورهای دیگر از مسیرهای کژ و در هم را دیده باشد؛ کسی که روش‌های علمی را جایگزین لابی‌گری و فروش منابع طبیعی نماید.

می‌توان امیدوار بود که اردکانیان همان اهلِ فن باشد. وی در گذشته موتور پیشران صنعت آب بوده و دوره‌ای نیز با دور شدن از سیستم، به شکل سیستمی به ارزیابی سیستم‌ها پرداخته است؛ در سالیان گذشته نفس تازه کرده تا اکنون راهبری وزارتخانه‌ای را بر عهده بگیرد که نفس بریده و پیوسته تازیانه می خورد. اردکانیان باید شکیبایی را با شتاب در احیای وزارت نیرو درآمیزد و همان‌طور که نوید داده توسعه‌ی سبز و پایدار را به جای توسعه ویرانگر بنشاند و شرکت‌های وزارت نیرو را از بنگاههای هزینه به بنگاه‌های درآمد ـ هزینه تبدیل نماید.

وزارتِ او دیگر حاکمیّتِ سازه‌ نیست. اهمیّتِ یکّه‌ی محیطِ زیست در دستگاهِ فکریِ اردکانیان، به روشنی خود را در سوابقِ او نشان می‌دهد. جایگاهِ علمیِ وی به عنوانِ استاد تمامِ منتخب دانشکده علوم محیط زیستی در دانشگاه صنعتی درسدن آلمان، و فعالیت و مسئولیتِ او در مدیریت مجامع مختلف علمی و تخصصی بین المللی مرتبط با آب (از جمله ‏فرهنگستان بین المللی آب، شورای حکام موسسه آموزشی آب یونسکو، انستیتوی آب و محیط زیست دانشگاه ملل متحد) همچنین تأکیدش بر مدیریتِ به هم پیوسته‌ی منابع محیط زیستی، همگی گویای آن‌اند که با آمدن اردکانیان تغییراتی مثبت را در روش مدیریتِ آب و برق تجربه خواهیم کرد. اکنون که پس از سال‌ها کم‌کم داریم به این باور می‌رسیم که «چشم‌ها را باید شست»، پس تخم نفرت و بغض نپاشیم، ضدّ قهرمان و قهرمان نسازیم و کوشش کنیم آب را بفهمیم وآب دیدگان یکدیگر را گل نکنیم. ما مدیریت آب میخواهیم نه جنگ آب.