اقدامات «دولت» و «وزارت امور خارجه» برای مقابله با آمریکا
پیشتر در گزارشی با عنوان قانونی برای آچمز «شیطان بزرگ»/ وظایف تفکیکی هر دستگاه ، به فرایند تدوین و تصویب،«قانون مقابله با نقض حقوق بشر و اقدامات ماجراجویانه و تروریستی آمریکا در منطقه» اشاره کردیم.
اما دستگاههایی که به موجب قانون «مقابله با نقض حقوق بشر و اقدامات ماجراجویانه و تروریستی آمریکا در منطقه» تکالیفی برای آنها درنظر گرفته شده عبارتند از: دولت، قوه قضائیه، وزارت دفاع، سپاه پاسداران، نیروی قدس سپاه، ارتش، وزارتخانههای امور خارجه، اطلاعات، اقتصاد، بانک مرکزی و کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی.
دستگاه دیپلماسی و قانون مقابله
وزارت امور خارجه در اجرای قانون «مقابله با نقض حقوق بشر و اقدامات ماجراجویانه و تروریستی آمریکا در منطقه» نقشی محوری دارد و مواد 3 و 4 و 21 و 23 و 25 این قانون ناظر بر اموری است که دستگاه دیپلماسی باید آنها را به انجام رساند.
بهرام قاسمی سخنگوی وزارت امور خارجه، روز دوشنبه 17 مهرماه در جریان نشست خبری خود با اصحاب رسانه در پاسخ به سوال خبرنگار میزان مبنی بر اینکه آیا وزارت امور خارجه اقدامات خود را وفق قانون «مقابله با نقض حقوق بشر و اقدامات ماجراجویانه و تروریستی آمریکا در منطقه» آغاز کرده است یا خیر؟ گفت: قانون مقابله با اقدامات تروریستی آمریکا در منطقه ابلاغ شده و اقدامات تعیین شده در آن توسط وزارت امور خارجه با اولویت در دست اجرا است.
اما طبق تبصره ۱ ماده ۳ قانون «مقابله با نقض حقوق بشر و اقدامات ماجراجویانه و تروریستی آمریکا در منطقه»، وزارت امور خارجه مکلف است ظرف مدت ۳ ماه با همکاری نیروی قدس سپاه و وزارتخانههای دفاع و اطلاعات و بانک مرکزی نسبت به شناسایی اشخاص تسهیل کننده حمایت آمریکا از تروریسم اقدام و با هماهنگی شورای عالی امنیت ملی نام آنها را در فهرست تحریم ثبت و منتشر نماید. این فهرست هر سال یک بار و در صورت لزوم به صورت موردی به روز میشود.
همچنین مطابق با تبصره ۱ ماده ۴ «قانون مقابله با نقض حقوق بشر و اقدامات ماجراجویانه و تروریستی آمریکا در منطقه» وزارت امور خارجه مکلف است ظرف مدت سه ماه با همکاری وزارت اطلاعات و ستاد حقوق بشر قوه قضاییه نسبت به شناسایی اشخاصی که در نقض حقوق بشر توسط آمریکا مشارکت دارند اقدام کرده و نام آنها را در فهرست تحریم، ثبت و منتشر نماید.
در ماده ۲۱ این قانون تصریح شده که وزارت امور خارجه باید با همکاری وزارت اطلاعات حداکثر ظرف مدت ۲ ماه از تصویب این قانون نسبت به تهیه فهرستی از ایرانیانی که به اتهام نقض تحریمهای غیرقانونی آمریکا در زندانهای آن کشور محبوس هستند یا تحت تعقیب قرار دارند و نیز ایرانیانی که در سایر کشورها به بهانه نقض تحریمهای فوقالذکر تحت تعقیب قرار داشتهاند یا تقاضای استرداد آنها از سوی دولت آمریکا صورت گرفته است، اقدام کرده و جهت تصمیم مقتضی به شورای عالی امینت ملی ارائه نمایند.
وزارت امور خارجه وفق ماده ۲۳ این قانون موظف شده است با همکاری دستگاههای ذیربط از ظرفیت قانون الزام دولت به پیگیری جبران خسارت ناشی از اقدامات و جنایات آمریکا علیه ایران و اتباع ایرانی که از ناحیه تحریمهای غیرقانونی آمریکا یا اقدامات ماجراجویانه و تروریستی این کشور در منطقه از جمله اقدامات گروهها و سازمانهای تروریستی و افراطی مورد حمایت آمریکا، صدمه یا خسارت میبینند، استفاده نماید.
ماده ۲۵«قانون مقابله با نقض حقوق بشر و اقدامات ماجراجویانه و تروریستی آمریکا در منطقه» وزارت امور خارجه را موظف کرده است تا گزارش اقدامات اجرای این قانون را در هر دوره ۶ ماهه به کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ارائه دهد.