کنگره آمریکا با برجام چه خواهد کرد؟
بر پایه قوانین داخلی آمریکا رئیسجمهور این کشور باید هر 90 روز یکبار طی گزارشی میزان پایبندی ایران به اجرای مفاد برجام را به نمایندگان کنگره اعلام کند؛ دونالد ترامپ تاکنون دو بار پایبندی ایران به برجام را اعلام کرده اما گویا در گزارش 15 اکتبر قصد دارد ایران را به نقض برجام متهم کند.
دونالد ترامپ در دوران تبلیغات انتخابات ریاستجمهوری 2016 آمریکا بارها از توافق هستهای با ایران با عنوان «بدترین و شرمآورترین قرارداد تاریخ آمریکا» یاد کرد و وعده داد به محض ورود به کاخ سفید توافق هستهای با ایران را به صورت یکجانبه لغو خواهد کرد.
در صورتی که رئیسجمهور آمریکا در گزارش 15 اکتبر خود به کنگره، که احتمال آن هم بسیار بالاست، عدم پایبندی ایران به اجرای برجام را اعلام کند، کنگره 60 روز برای تصمیمگیری درباره بازگرداندن تحریمهایی علیه ایران که به موجب برجام رفع شدهاند فرصت خواهد داشت. رأی کنگره به بازگشت تحریمها به معنای خروج عملی آمریکا از توافق هستهای ایران و کشورهای موسوم به 1+5 خواهد بود.
«کاترینا ماتسون» در خصوص نحوه برخورد کنگره با برجام مینویسد: اگرچه اکثریت کنگره از آن مخالفان جدی برجام و جمهوریخواهان است اما حتی «تام کاتن» سناتور جنگطلب و ضدایرانی اخیرا گفته که خواهان برگشت تحریمهای هستهای علیه ایران وخروج از برجام نیست و تلاش نخواهد کرد تا نمایندگان دیگر به برگشت تحریمهای ایران رأی دهند.
وی با طرح این سؤال که آیا به جز برگشت تحریمهای هستهای قانونگذاران آمریکا قانون دیگری را تصویب خواهند کرد یا نه مینویسد: احتمالا دولت از قانونگذاران خواهد خواست یا این قانون گزارشدهی سهماهانه رئیسجمهور درباره پایبندی ایران به کنگره را لغو کنند یا زمان آن راافزایش دهند یا اینکه تحریمهای جدیدی را خارج از چارچوب برجام علیه ایران تصویب کنند.
«ماتسون» همچنین در پاسخ به این سؤال که آیا اروپاییها به دونالد ترامپ در مذاکره مجدد درباه برنامه هستهای با ایران و تغییر آن به نفع آمریکا کمک خواهند تأکید میکند: کشورهای اروپایی امضا کننده برجام یعنی فرانسه، آلمان، و انگلیس لابیهای خود را برای اعمال فشار به دولت آمریکا و کنگره را افزایش داده تا آمریکا از برجام خارج نشود و همچنین همانند ایران بارها اعلام کردهاند که توافق هستهای با ایران دچار هیچ تغییری نخواهد شد و هرگونه احتمال مذاکره مجدد را رد کردهاند.
گزارشنویس فایننشالتایمز در عین حال تأکید میکند این احتمال هم وجود دارد که کشورهای اروپایی به دونالد ترامپ کمک کنند و خواستار اعمال تحریمهای شدیدتری علیه ایران در چارچوبی خارج از برجام باشند؛ تحریمهایی که برنامه موشکی بالستیک ایران را هدف قرار دهند.