سینمایی‌ها زیر پای هم را خالی می‌کنند/همه می‌دانند که چه نیت‌هایی پشت تبلیغات ماهواره‌ای است
به گزارش خبرنگار گروه فرهنگی ، کوروش تهامی بازیگر سینما و تلویزیون از سال 1375 با فیلم "سینما سینماست" ساخته "سید ضیاء الدین دری" به عرصه سینما پا گذاشت و پس از در آثار فراوانی به ایفای نقش پرداخت.
وی طی این سالها در آثار متنوعی همچون "مریم مقدس"، "به رنگ ارغوان"، "سرگیجه"، "آن مرد آمد"، "بی خداحافظی"، "گناهکاران"، "آشوب" و در انتها "رگ خواب" بازی کرد اما بازی وی در فیلم "رگ خواب" طی تمامی سالها حضورش در عرصه سینما به شکل ویژه‌ای مورد توجه قرار گرفت.
تهامی علاوه بر سینما در عرصه تلویزیون نیز فعالیت‌های قبال قبولی را ارائه داد و از سال 76 با سریال "فردا دیر است" به کارگردانی "حسن فتحی" رسماً اولین تجربه تلویزیونی خود را انجام داد.
زیر تیغ، مشق عشق، خسته دلان، گمشدگان، شوق پرواز، شمس العماره و تبریز در مه از جمله مهم‌ترین آثاری هستند که تهامی در مدیوم تلویزیون در آنها به ایفای نقش پرداخته است.
وی همواره در انتخاب‌هایش دقیق بوده و به نوعی وسواس گونه نقش‌هایش را پذیرفته است اما تا قبل از فیلم سینمایی "رگ خواب" توجه ویژه‌ای به سالها حضورش در عرصه بازیگری داده نشده بود.
به همین مناسبت و موفقیت تهامی بعد از بازی در فیلم رگ خواب، خبرنگار گروه فرهنگی در گفت‌وگویی تفصیلی درباره وضعیت سینمای ایران، معیارهای تهامی برای انتخاب نقش، آینده کاری این بازیگر و فعالیت‌های کنونی‌اش با وی به مباحثه نشست.
میزان: این روزها نام کوروش تهامی بسیار بیشتر از قبل شنیده می‌شود. بعد از موفقیت در رگ خواب و سریال گمشدگان مشغول کاری شده اید؟
تهامی: بله به تازگی بازی در فیلم سینمایی "بالن" به کارگردانی مسعود تکاور را به پایان رسانده و چندین پیشنهاد دارم که فعلاً هیچکدام قطعی نشده است.
میزان: کمی در مورد فیلم بالن بگویید. آیا بعد از رگ خواب انتخاب درستی بود؟
تهامی: داستان فیلم سینمایی "بالن" به جوانانی می‌پردازد که می‌خواهند یک شبه ره صدساله را طی کنند اما حوادث بی‌شماری در مسیر آنها قرار می‌گیرد. این فیلم برای جشنواره فیلم فجر آماده شده و من امیدوار اتفاقات خوب سینمایی برای این فیلم هستم.
میزان: پس امسال هم با اثری دیگر منتظر حضور شما در فجر باشیم؟ آیا موفقیت تان تکرار می‌شود؟
تهامی: فیلمبرداری این فیلم در حال حاضر به پایان رسیده و برای انجام مراحل پس از تولید آماده می‌شود. این فیلم به جلوه‌های ویژه خاص و تدوین پیچیده‌ای نیازمند است و در ژانر اکشن و حادثه اتفاقی بسیار تازه محسوب می‌شود. سعی کردم آنچه مورد نظر کارگردان بود را در راستای متن به بهترین شکل ممکن ایفا کنم.
میزان: نگاه ویژه‌ای که در جشن منتقدان به شما شد کار را برای انتخاب‌های بعدی شما سخت نکرده است؟
تهامی: بعد از بازی در فیلم رگ خواب شاید توقعات کمی از من بالاتر رفته است. البته من همیشه سعی کرده ام تا نقش‌های متفاوت را بازی کنم و تا جایی که شده این تصمیم را عملی کرده ام. بازی من در بالن هم با توجه به اینکه تا به حال تجربه ژانر حادثه‌ای در سینما را نداشته ام تجربه خوبی است.
میزان: تا به حال همه نقش‌هایی که بازی کردید باب دل شما بوده یا بهتر بگویم تاکنون به خاطر مسائل مالی و یا دوری بیش از حد از بازیگری کاری را به اکراه پذیرفته‌اید؟
تهامی: سعی کرده‌ام که چنین اتفاقی نیفتد. با وجود اینکه به عنوان بازیگر همواره در بازی کردن وسواس داشته ام اما بخشی از این تصمیم به وضعیت فعلی سینمای ایران نیز وابسته است. اگر بخواهیم منتظر بنشینیم تا پیشنهاد خاصی به ما شود، شاید این انتظار سالها طول بکشد و اصلاً اتفاق نیفتد به همین خاطر بین تمام پیشنهادات همواره سعی کرده ام آن پیشنهادی را که با سایر آثار متفاوت بوده و از لحاظ کیفی بالاتر بوده را بپذیرم.
میزان: بازی در فیلم بالن در راستای همان انتخاب‌های درست بوده است؟
تهامی: بازیگری هستم که همیشه به دنبال تجربه‌های نو بوده و بازی در فیلم "بالن" هم در راستای همین تجربه گرایی بوده است. نقشم در بالن متفاوت است و در سینما تاکنون چنین نقشی را بازی نکرده ام.
میزان: نقشتان در فیلم بالن چقدر با سایر آثار تفاوت دارد؟
تهامی: نگاه این نقش نگاه خاصی است. کاری به مثبت یا منفی بودن این نگاه ندارم اما به هر حال این فرد روال و چرخشی را از سر می‌گذراند که برای من چالش برانگیز بوده و کاملاً به روز است.
میزان: برای حضور در یک پروژه چه معیارهایی دارید؟
تهامی: تا به حال در انتخاب‌هایم برای بازیگری بی نهایت دقت کرده‌ام و سعی داشتم در درجه اول در انتخاب‌هایم به خودم وفادار بوده و پس از مخاطبان به خودم احترام بگذارم. خوشبختانه بعد از رگ خواب، فیلم بالن این احترام را برای مخاطب قائل خواهد شد.
میزان: آیا همیشه می‌شود به خود وفادار بود و به مخاطب احترام گذاشت؟
تهامی: متاسفانه جمله معروف سینما بی‌رحم است همچنان ادامه داشته و عرض اندام می‌کند. تاسف دیگر برای اینکه آدم‌های سینما نه تنها هوای همدیگر را ندارند بلکه زیر پای یکدیگر را خالی می‌کنند. بالاخره هر بازیگری در برهه‌ای از زمان باید انتخاب کند و در این راه هیچ تلاش و کمکی از سوی دوستان سینمایی نمی‌شود تا کارهای خوبی را ارائه دهد.
میزان: پس باید گفت فشار سینمای روز گاهی بازیگران را مجبور به قبول یک نقش می‌کند؟
تهامی: بعضی مواقع پیش می آید که هر بازیگری بر مبنای نیاز مالی کاری را بپذیرد، گاهی اوقات هم بازیگر بعد از رد کردن تعداد زیادی اثر بالاخره برای اینکه از فضای سینما دور نشود، بالاخره یکی را می‌پذیرد.
میزان: در سینمای ایران بازیگران از سن حدوداً پنجاه سال به بالا کمتر دیده می‌شوند و یا کلاً نقشی برای آنها وجود ندارد. این قضیه شما را نمی‌ترساند؟
تهامی: بله به این موضوع فکر می‌کنم. امیدوارم سینمای ایران در عرصه فیلمنامه نویسی دچار تغییر و تحولات عمده ای شود و پتانسیل بازیگرانی که یه میانسالی می رسند به هدر نرود. البته هنوز تا میانسالی فاصله دارم اما این را فراموش نکنیم که دوران بلوغ هر بازیگری بعد از سن پنجاه سالگی است و دقیقاً می تواند بهترین بازی هایش را در همین سن ارائه دهد و حیف است که در سینمای ما این سن دیده نمی‌شود. وقتی بازیگری بعد از چهل یا پنجاه سال با ایفای یک نقش همه را شگفت زده می کند در بخش فیلمنامه نویسی هم باید بستری برای بروز رسانی بیشتر این تجربه و پتانسیل وجود داشته باشد.
میزان: به همین خاطر کار در آثار جوانان را رد نمی‌کنید؟
تهامی: همواره با دوستانی که فیلمنامه نویس هستند در رابطه بوده و از ایده های تازه و شخصیت های دیده نشده در سینمای ایران استقبال می کنم زیرا همین شخصیت ها و نقش ها می توانند تاثیری بکر را در سینمای ایران به یادگار بگذارند. به همین علت همیشه از فیلمنامه‌های نو و ایده های بکر استقبال ویژه‌ای می کنم.
میزان: آیا سینمای ایران آمادگی ایده‌های نو و نوآوری مورد نظر شما در سینما را دارد؟
تهامی: این را فراموش نکنیم خلق ایده های جدید توسط فیلمنامه نویسان به تهیه‌کنندگان بستگی دارد. تهیه کنندگان باید محیط و انگیزه مناسب جهت نوشتن اینگونه آثار را در فیلمنامه نویسان به وجود بیاورند. اگر اینگونه آثار حمایت شوند بدون شک تغییر عمده‌ای در فیلمنامه نویسی کشور ایجاد خواهد شد.
میزان: حضور شما در تلویزیون هم همواره رو به رشد بوده و در سریال گمشدگان نقش خوبی را ایفا کردید. نظرتان در مورد تحولات اخیر تلویزیون چیست؟
تهامی: چند وقت پیش در جلسه‌ای درخصوص ساخت سربال حضور پیدا کردم و خوشبختانه شنیدم که اتفاقات بسیار خوبی برای تلویزیون در راه است و تصمیمات ویژه‌ای برای ساخت آثار تلویزیونی اتخاذ شده ؛اعتقاد دارم می‌توان به جای ساخت 200 یا 300 سریال متوسط 50 سریال درجه یک و خوب تولید کرد. همواره و در همه حوزه ها آمار کمی به ساختار تولید صدمه زده است.
میزان: زیر تیغ موفق ترین تجربه سریالی شما بوده است. چرا همچنین آثاری تا به این حد ماندگار شده اند؟
تهامی: آثاری مثل زیر تیغ که خود من هم در آن به ایفای نقش پرداختم محصول دغدغه‌مندی سازندگان اثر بود. دغدغه مندی که از یک سریال اتفاقی تاثیرگزار و به یادماندنی می‌سازد. خوشبختانه این روزها تلویزیون با همین نگاه به عرصه سریال می‌نگرد و امیدوارم بالا بودن تولیدات بر کیفیت آثار لطمه‌ای وارد نکند.
میزان: آیا فقط فیلمنامه خوب تمام مشکلات ما را در عرصه سینما حل خواهند کرد؟
تهامی: تولید کردن آثار نیازمند نظارت صحیح و درست است و صرف تولید کردن اتفاقی را حل نمی‌کند. ما باید بدانیم که چه کسانی تولید آثارمان را بر عهده دارند زیرا تک تک این عوامل در کنار یکدیگر کیفیت یک اثر را تشکیل می‌دهند. متاسفانه در سالهای اخیر آثاری ساخته شد که به از دست دادن مخاطب منجر شد و حالا برای بازگشت این مخاطب باید تمهیدات درستی در نظر گرفته شود.
میزان: تبلیغات بخش عمده این جذب مخاطب را بر عهده دارد. شما نگاه تبلیغات بر آثار سینمایی را چگونه می‌بینید؟
تهامی: در حال حاضر شبکه های معاند برای به دست آوردن مخاطب هرکاری را انجام می‌دهند و همین باعث شده تا ما در رقابت سخت‌تری قرار بگیریم. البته من اعتقاد دارم جذب مخاطب به هر طریقی کاملاً اشتباه است اما نباید چنین مشکلاتی را هم به فراموشی سپرد. ما در عرصه تولیدات آثار داخلی به غیرت، جرات و شهامت نیازمندیم.
میزان: چرا در این سالها کم کار شدید؟ عمدی در کار بود یا پیشنهادی نداشتید؟
تهامی: در سالهای اخیر تله فیلم و فیلم‌های شبکه خانگی با کیفیت بسیار پایینی عرضه شد و همواره از دیدن چنین آثاری متاسف می‌شدم و سعی کردم هیچ وقت در آنها بازی نکنم. اما من یک نفر هستم و برای این اتفاق به تصمیمی جمعی نیاز است. من هم می‌توانستم بگویم که این تولیدات به سمت قهقرا رفته و بگذار در این میان پولی به جیب بزنم، اما هیچ وقت این را نگفتم و نمی پذیرم. خدا می‌داند تا چه حد از اینگونه آثار پیشنهاد داشتم و نپذیرفتم.
میزان: همواره دلیل اول انتخاب آثارتان فیلمنامه بوده است. مگر فیلمنامه خوب این روزها نوشته نمی‌شود؟
تهامی: هر فیلمنامه برای نگارش به زمان نیاز دارد. تعجب می‌کنم که برخی چگونه یک فیلمنامه را در طول یک تا دو ماه می‌نویسند. در حال حاضر در سطج جهان هم نوشتن فیلمنامه توسط یک فرد رو به منسوخ شدن است و گروهی به یک فیلمنامه منسجم می‌رسند. ما هم در فیلمنامه نویسی نیازمند این تحول هستیم تا با آثار با کیفیت روبرو شویم.
میزان: پس اگر فیلمنامه خوب باشد آن کار را قبول می‌کنید؟
تهامی: البته یادمان نرود که در گام بعدی فیلمنامه خوب به کارگردان خوب و بعد از آن نیازمند بازیگر توانمند است. فیلمنامه خوب را باید به دست کارگردان کاربلد سپرد چون همه چیز چیدن دکور و میزانسن و دوربین نیست. بازیگر هم در گام بعدی نقش عمده‌ای دارد و باید برای ایفای یک نقش مسلح به دانش باشد.
میزان: به عنوان یک بازیگر چه چیزی را به عنوان یک کمبود اساسی در بازیگری می‌بینید؟
تهامی: متاسفانه در آثار سینمایی وقت کافی برای رسیدن به نقش را به بازیگران نمی‌دهیم اما در نمونه‌های جهانی اگر بازیگری بخواهد نقش پیانیست را ایفا کند .ماه ها قبل برای آموزش فرستاده می‌شود تا جایی که در فیلم به هیچ وجه متوجه نمی‌شویم که او بازیگر است و نقش یک پیانیست را بازی می کند.
میزان: در سینمای گیشه محور این روزها، الگوهای مورد نظر شما در حد یک رویا نیست؟ بین این همه فیلم تجاری جایی برای خواسته‌های شما هست؟
تهامی: متاسفانه سینمای ایران همواره با نگاه گیشه محور روبرو بوده است. سالیان اخیر با تبلیغات خوبی که انجام شد برخی از فیلم‌های غیر گیشه هم توانستند به فروش خوبی دست پیدا کنند؛ اما نمی‌دانم چرا سینمای ایران همواره به عنوان سینمایی تجاری شناخته شده و همه به این سینما نگاه تجاری داشته اند و حتی فیلم‌های غیر تجاری هم قربانی این برخورد شده اند.
میزان: پس کارگردانان حق دارند تن به سینمای تجاری بدهند؟
تهامی: همیشه مخالف تجاری شدن سینما بوده ام. همواره بحث ما این بوده که برای فیلم های غیرتجاری هم باید تبلیغات خاصی در نظر گرفته شود تا طیف‌های متنوعی از مخاطب به سینما کشانده شود اما متاسفانه هیچگونه حمایتی از آثار غیر تجاری وجود ندارد و اگر کارگردانی بخواهد در کارنامه خود به دنبال ایده ای خاص و ناب برود باز هم با نگاهی تجاری با فیلم وی برخورد می‌کنند.
میزان: بارها به تبلیغات موثر اشاره کردید. تبلیغات موثر را چگونه توصیف می‌کنید؟
تهامی: آثار سینمایی به تبلیغات نیازمند هستند و نهادها و رسانه‌های مختلف می‌توانند در این تبلیغات به فیلم‌ها کمک کند. به عنوان مثال تلویزیون بهترین بستر برای پخش تبلیغات و تیزرهای آثار است و اگر این اتفاق مداوم و به درستی بیفتد بدون شک استقبال ویژه ای از فیلم‌ها می‌شود. سینما، اتفاق ویژه و جذابی است و وقتی این جذابیت را از آن بگیریم هیچ چیز از آن باقی نمی‌ماند. مثلاً در یک تیزر ساده تبلیغاتی ما باید اثری بسازیم که همه از ما راضی باشند و همین تمام جذابیت آن اتفاق را از بین می برد. هیچکسی هم سراغ یک اتفاق بدون جذابیت نخواهد رفت.
میزان: در این میان برخی سازندگان تبلیغات را به شبکه‌های ماهواره‌ای می سپارند. چرا؟
تهامی: همه می‌دانند که چه نیت‌های پلیدی پشت تبلیغات ماهواره‌ای است اما نباید کار را به جایی برسانیم برخی به جای تبلیغات داخلی به تبلیغات شبکه های خارجی مراجعه کنند.
میزان: به گفته اکثر کارشناسان و آمار، سینمای ایران همیشه در نیمه دوم سال افت زیادی در فروش دارد.مشکل کجاست؟
تهامی: یکی از دلایل افت فروش در سینما به بازشدن مدارس در مهرماه بر می‌گردد. یکی از دیگر مشکلات افت فروش سینمای ایران در نیمه دوم سال عدم برنامه و پخش درست آثار در دو نیمه سال است. به طوری که در نیمه اول سال تمام فیلم‌هایی که شانس فروش دارند روی پرده می‌روند و برای نیمه دوم در حق بسیاری از آثار ظلم می‌شود.
میزان: شاید حضور فیلم‌های کمدی در نیمه اول سال باعث استفبال مخاطب می‌شوند. اینطور نیست؟
تهامی: در نهایت اینکه چرا باید دوستان تصمیم گیرنده فقط فیلم کمدی را مناسب گیشه می‌دانند. خوشبختانه شاهد بودیم که در همین سال فیلم رگ خواب در نوع سینمای اجتماعی توانست بسیار خوب بفروشد و پرفروش ترین فیلم سینمای اجتماعی سال لقب گیرد. این فیلم ثابت کرد فقط فیلم کمدی قابلیت فروش ندارد و اگر همه چیز درست چیده شود می‌توان فیلم خوب پرفروش تولید کرد.