شعر و شاعر معاصر جهانی نداریم/ نهضت ترجمه ادبی ایران راه‌اندازی شود
به گزارش گروه فرهنگی به نقل از پایگاه خبری حوزه هنری، سید محمود شکارسری، شاعر و منتقد ادبی کشور، با بیان اینکه تئوری‌هایی درباره قابل ترجمه بودن یا نبودن شعر وجود دارد، اظهار کرد: نظرهای قابل دفاعی در بین موافقان و مخالفان ترجمه شعر وجود دارد. شعر به نوعی دست‌اندازی در زبان است و این پرسش مطرح است که آیا می‌توانیم این دست‌اندازی‌ها را از زبانی به زبان دیگر منتقل کنیم. همچنین در بسیاری از شعرها، فرم و موسیقی، عامل شعریت است و باید بررسی کرد که آیا می‌توان فرم و موسیقی را به زبان دیگری برگرداند و در هنگام ترجمه، آیا هیچ‌گاه اصل شعر منتقل می‌شود.
وی ادامه داد: پیشینه فرهنگی، سیاسی و اجتماعی کلمات در هر منطقه نسبت به منطقه دیگر فرق می‌کند و آیا می‌توان از هر زبانی در گوشه‌ایی از جهان به زبان دیگری در گوشه دیگری از جهان منتقل کرد؟ همه این‌ها مسئله است.
شکارسری با تاکید بر اینکه ترجمه را باید با تمام معضلات و مسائلش پذیرفت، عنوان کرد: کار ترجمه شعر، انتقال فرهنگ است و می‌توان گفت یکی از طرق انتقال فرهنگ، به وسیله ترجمه شعر و ادبیات است. شعر پیشانی فرهنگ کشورمان محسوب می‌شود و مشاهیر ما نیز، اغلب شاعر هستند. به همین دلیل تصور می‌کنم ترجمه شعر گریزناپذیر است.
وی خاطرنشان کرد: از سوی دیگر، شعر و شاعر معاصر جهانی نداریم. حتی در منطقه جغرافیایی خودمان، شعر معاصرمان شناخته شده نیست. فعالیت‌ها در زمینه ترجمه شعر و شناسایی مفاخر معاصر کشورمان، خودجوش، خودرو و جزیره‌وار بوده و حالت حرکت منسجم و نهضت‌وار نداشته است.
این شاعر کشور روند ترجمه در رابطه با شعر کشورمان را روندی یک طرفه دانست و افزود: تعداد شعرهایی که از زبان‌های دیگر به فارسی ترجمه می‌شود، به نسبت شعرهایی که از کشور ما به زبان‌های دیگر ترجمه می‌شود، خیلی زیاد است. این روند مانند اتوبان یک طرفه است. این وضعیت را، وضعیت مناسبی نمی بینم. مراودات ما به لحاظ ترجمه و ادبی، ضعیف است و قابل توجه نیست.
شکارسری اظهار داشت: باید درباره اینکه دستگاه متولی ترجمه کجاست و بودجه را چه کسی باید تامین کند، مطالعه و تحقیق شود. معتقدم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌تواند لایحه ای با عنوان «نهضت ترجمه ادبی ایران» بنویسد و تحویل مجلس بدهد تا ترجمه‌ها از حالت خودرو دربیایند. همچنین مناطقی در دنیا که زمینه مناسب برای خواندن شعرهای ما را دارند پیدا کنیم. همه این‌ها نیاز به یک لایحه دارد که دولت بنویسد و به مجلس بدهد تا تصویب شود.
وی با بیان اینکه برخی ترجمه‌ها بسیار تصادفی شکل می‌گیرند، گفت: کتابی به دست مترجمی می رسد و یا در سفری شاعری، شاعر دیگر را می‌بیند و کتابی به او می‌دهد. در کارگاهی، کتابفروشی و غیره، کتابی کاملا تصادفی به دست مترجم می‌رسد. در حالت دوم، شاعر به دلیلی دارای معروفیت شده است، جایزه‌ای برده، در حوزه اجتماعی فعالیت ویژه‌ای داشته و یا در زندگی اش اتفاق دراماتیکی رخ داده و نام شاعر بر سر زبان‌ها افتاده است. به همین دلیل ما شناخت منسجمی از ادبیات کشورهای دیگر نداریم. البته تعداد معدودی مترجم حرفه ای و خوب داریم که تسلط خوبی بر روی آثار کشورهای دیگر دارند.
وی درباره مجموعه اشعار ترجمه شده اش نیز گفت: کتاب « عصر پایان معجزات» 18 شعر من درباره زندگی پیامبران با همکاری خانم سپهری، مترجم اهل فیلیپین ترجمه شد و کاندیدای نهایی کتاب سال جمهوری اسلامی در سال 88 هم بود. کتاب دیگر هم با عنوان «از قلب تهران به قلب استانبول» با همکاری خانم شیرین راد به زبان ترکی استانبولی ترجمه شد.