طرح کرامت رضوی؛تحولی نوین در عرصه امور رفاهی بازنشستگان

به گزارش گروه جامعه ، سیر و سفر از جایگاه مهمی در آموزه های دینی مسلمانان برخوردار بوده و در قرآن کریم و برخی از روایات و احادیث از پیامبر گرامی اسلام (ص) و ائمه اطهار بر این مهم تاکید شده است. حدیث "سفر کنید تا سالم و تندرست باشید" یکی از احادیث مشهور حضرت رسول اکرم (ص) در این زمینه است که رابطه مستیقم میان سلامتی و تندرستی را با مسافرت بیان می نماید. کارشناسان فواید بسیاری را درباره پرداختن به سیر و سفر برمی شمارند که از جمله آنها می توان به رفع مشکلات روحی و روانی مانند اضطراب و افسردگی، شادابی جسم و روح، افزایش خردمندی، فرصت تعمق بیشتر در محیط زندگی و فلسفه خلقت، رشد عقلانی، عبرت اندوزی، کسب تجارب و مهارتهای مفید و آشنایی بیشتر و بهتر با اطرافیان و .... اشاره کرد. البته به تناسب انواع سیر و سفر (تاریخی، فرهنگی، تفریحی، ورزشی، طبیعت گردی، علمی، زیارتی، ماجراجویانه و ....) آثار و فواید آن نیز تا حدودی با یکدیگر متفاوت خواهد بود. ضمن آنکه با توجه به شرایط جسمانی، قرارگیری در رده های سنی و همچنین جایگاه اجتماعی افراد، انتظارات و توقعات از پرداختن به سیر و سفر نیز متغیر خواهد بود. در مجموع می توان گفت سیر و سفر افقی نو در زمینه بهتر زیستن در مقابل دیدگان افراد گشوده و دریافتی مفید از فلسفه زندگی به ارمغان می آورد.

همانگونه که که بیان شد ارتباط معناداری میان گروه های سنی و جایگاه اجتماعی افراد با انواع سیر و سفر وجود دارد. سالمندان از جمله اقشار جامعه هستند که نیاز مبرمی به سیر و سفر و برخورداری از آثار مفید آن در بهبود سطح سلامت روحی و جسمانی خود دارند. در سالیان اخیر تغییرات هرم جمعیتی و افزایش شمار سالمندان و بازنشستگان درکشور ما بعنوان چالشی جدید مطرح شده است. به عقیده کارشناسان این دگرگونی برخاسته از عامل مهم افزایش امید به زندگی به دلایل: رشد شاخص های بهداشتی و درمانی و بهبود تغذیه است که قطعا نیازمند اتخاذ سیاستها و رویکردهای هدفمند و متناسب با گسترش جمعیت سالمندان بوده و نقش نهادها و سازمان هایی را که به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم بخش عظیمی از بازنشستگان و مستمری بگیران سالمند را تحت پوشش دارند و خدمات متنوعی را در زمینه های معیشتی، درمانی و رفاهی ارائه می کنند، حائز اهمیت است.

سازمان تامین اجتماعی نیز با تحت پوشش داشتن جمعیتی بالغ بر ٣ میلیون نفر از بازنشستگان و مستمری بگیران (که با احتساب افراد خانواده آنها حدود ٧ میلیون نفر را شامل می شوند) از این مقوله مستثنی نیست. از اینرو ضرورت نگاه کارشناسی و تخصصی به حوزه رفاهی بازنشستگان و مستمری بگیران با رویکرد افزایش سطح سلامت جسمی و روحی، دستیابی به عدالت توزیعی در زمینه ارائه خدمات سیاحتی و زیارتی به بازنشستگان و مستمری بگیران، ترویج ارزش های فرهنگی و مذهبی و افزایش اعتماد بنفس و همبستگی اجتماعی از جمله اهدافی بود که مقدمات لازم برای برنامه ریزی و اجرای یکی از بزرگترین طرح های رفاهی- گردشگری توسط سازمان تامین اجتماعی را فراهم کرد. نقطه عطف طرح اعزام بازنشستگان و مستمری بگیران تامین اجتماعی به سفر زیارتی مشهد مقدس (طرح کرامت رضوی) در سال ١٣٩٤ و با اعزام ٢٥٥٠٠ نفر از زائران به مشهد مقدس رقم خورد.

گستردگی قابل توجه جمعیت بازنشستگان و مستمری بگیران و از طرفی محدود بودن اعتبارات، معاونت فرهنگی و اجتماعی و اداره کل امور فرهنگی و اجتماعی بازنشستگان را بر آن داشت تا با همکاری کانون عالی کارگران بازنشسته و مستمری بگیر سراسر کشور، اولویت هایی را در زمینه نحوه اعزام بازنشستگان و مستمری بگیران تعیین نماید و به کلیه کانونهای بازنشستگی استانی ابلاغ کند. در همین راستا بازنشستگان و یا مستمری بگیران عضو خانواده شهدا، مفقودین، آزادگان و ایثارگران، بازنشستگان و یا مستمری بگیران رزمنده، جانباز و آزاده در دوران ستم شاهی و یا دفاع مقدس، بازنشستگان و یا مستمری بگیرانی که با پرداخت ٣٠ سال حق بیمه حداقل مستمری را از سازمان دریافت می دارند، بازنشستگان و مستمری بگیرانی که حداکثر سن آنها ٦٠ و یا بیش از ٦٠ سال باشد و بازنشستگان و یا مستمری بگیرانی که تاکنون از سوی سازمان به این سفر معنوی اعزام نشده باشند در اولویت اعزام قرار گرفتند.

طرح کرامت رضوی همانگونه که از نام آن پیداست اهمیت موضوع ارائه خدمات به بازنشستگان و مستمری بگیران را توام با حفظ کرامت این عزیزان مورد توجه قرار می دهد. از اینرو با توجه به اهمیت جلب رضایتمندی کامل زائران و از طرفی لزوم اطمینان از اثربخشی در هزینه کرد اعتبارات، اداره کل امور فرهنگی و اجتماعی بازنشستگان با حساسیت ویژه ای به موضوع نظارت جامع و دقیق بر نحوه ارائه خدمات اقامتی و پذیرایی، ایاب و ذهاب، نحوه برخورد مسئولان حوزه های اجرایی با بازنشستگان و مستمری بگیران عزیز و ..... پرداخت و با تنظیم و ارائه فرم های نظر سنجی در حوزه های ادارات کل استانها، کانونهای کارگران بازنشسته و مستمری بگیر و همچنین بازنشستگان و مستمری بگیران زائر، میزان رضایت و اثربخشی خدمات را در ٣ گروه فوق مورد بررسی کارشناسی قرار داد که خوشبختانه نتایج نظر سنجی های بعمل آمده حاکی از رضایتمندی بیش از ٨٠% از مخاطبان بوده است.

استقبال گسترده بازنشستگان و مستمری بگیران از طرح کرامت رضوی و حمایت همه جانبه مدیران و مسئولان عالی سازمان، بویژه مدیر عامل محترم، هیات محترم مدیره و معاونت محترم فرهنگی و اجتماعی تداوم این طرح فراگیر را در سالهای ١٣٩٥ و ١٣٩٦ نیز بدنبال داشت و بر اساس آخرین آمار و اطلاعات موجود تا کنون قریب به ٥٦٠٠٠ نفر از بازنشستگان و مستمری بگیران عزیز به این سفر معنوی اعزام شده اند.

اعزام رایگان بازنشستگان و مستمری بگیران تامین اجتماعی به سفر زیارتی مشهد مقدس در قالب طرح کرامت رضوی بعنوان الگویی موفق از تکریم بازنشستگان و مستمری بگیران تامین اجتماعی و یکی از مصادیق عملی تحقق بخش هایی از سیاستهای ابلاغی مقام معظم رهبری در حوزه اقتصاد مقاومتی بشمار می رود که متاثر از بندهای ١٦ و ٢٠ سیاستهای کلان اقتصاد مقاومتی (صرفه جویی در هزینه های عمومی کشور با تأکید بر تحول اساسی در ساختارها، منطقی سازی اندازه دولت و حذف دستگاههای موازی و غیرضرور و هزینه های زائد - تقویت فرهنگ جهادی در ایجاد ارزش افزوده، تولید ثروت، بهره وری، کارآفرینی، سرمایه گذاری و اشتغال مولد و اعطای نشان اقتصاد مقاومتی به اشخاص دارای خدمات برجسته در این زمینه( بوده و اهداف ذیل را محقق نموده است:

١- انسجام بخشی، هماهنگ سازی و صرفه جویی در هزینه های جاری، ارائه خدمات رفاهی همگون با اثربخشی بالا به عزیزان بازنشسته و مستمری بگیر تامین اجتماعی در سراسر کشور:

در طول سالیان گذشته اعتباراتی تحت عنوان کمک هزینه زیارتی و سیاحتی میان ٣٠٠ کانون کارگران بازنشسته و مستمری بگیر سراسر کشور توزیع می شد که با توجه به عدم تکافوی نیازهای موجود، اثر بخشی لازم را بهمراه نداشته و در برخی موارد حتی نارضایتی مخاطبان را نیز موجب می شد.

٢- تحقق عدالت توزیعی میان بازنشستگان و مستمری بگیران تامین اجتماعی سراسر کشور:

با اجرای طرح سراسری کرامت رضوی تمامی بازنشستگان و مستمری بگیران تامین اجتماعی حتی المقدور از خدمات یکسان و هماهنگی در بهره مندی از امکانات سفر برخوردار شدند.

٣- رعایت اولویت در برخورداری بازنشستگان و مستمری بگیران از طرح کرامت رضوی که در شرایط کمتر برخوردار و یا ضعیف بوده اند:

مستمری بگیرانی که از حداقل حقوق و مستمری برخوردار بوده اند، افرادی که تا کنون به این سفر مشرف نشده بودند. بازنشستگان و مستمری بگیران بالای ٦٠ سال و ارائه سهمیه های بیشتر به مناطق محروم از جمله ویژگی های مثبت این طرح بوده است.

٤- ارائه خدمات رفاهی توام با حفظ و رعایت اصول کرامت انسانی:

پیش بینی تسهیلات حمل و نقل (حتی المقدور حمل و نقل ریلی) و امکانات اقامتی مناسب و در شان عزیزان بازنشسته و مستمری بگیر (هتل های مجهز با امکانات پذیرایی و اقامتی مناسب)
بی تردید یکی از دلایل اصلی تحقق اهداف تعیین شده در اجرای طرح کرامت رضوی دیدگاه مشفقانه مقام عالی وزارت، حمایتهای بی دریغ مدیر عامل محترم سازمان، اعضای محترم هیات مدیره، معاونت محترم فرهنگی و اجتماعی و همدلی و همکاری موثر معاونتها و ادارات کل ذی ربط سازمان و همچنین همیاری ارزشمند کانون عالی کارگران بازنشسته و مستمری بگیر سراسر کشور بوده است. امید است در آینده نیز شاهد اجرای چنین طرح ها و اقدامات اثرگذاری در راستای ارائه خدمات به اقشار عزیز بازنشستگان و مستمری بگیران و افزایش رضایتمندی آنها باشیم.