راهبرد جدید آمریکا در "افغانستان" ترکشی بر پیکره پاکستان
به گزارش سرویس بین الملل ایالات متحده آمریکا و پاکستان تاکنون به عنوان دو متحد راهبردی به شمار رفته اند. به تازگی کاخ سفید راهبرد جدید خود در قبال افغانستان و جنگ با تروریست ها در این کشور را اعلام کرد که بخش های مهمی از آن به اسلام آباد و سیاست های آن ارتباط داشت. رئیس جمهوری و وزیر امور خارجه آمریکا نیز در مورد این استراتژی جدید اظهاراتی را بیان کردند که با پیشینه روابط نزدیک اسلام آباد - واشنگتن در گذشته تفاوت های آشکاری دارد.
دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا با صراحت اعلام کرد در استراتژی جدید رویکرد آمریکا به پاکستان تغییر می کند و مهمترین شاخصه آن نیز انتقاد به حضور گروه هایی همچون طالبان در پاکستان است. ترامپ گفته است با اینکه اسلام آباد تا به حال کمک های فراوانی را از آمریکا دریافت کرده اما پاکستان اکنون به پناهگاهی برای گروه های خشونت طلب تبدیل شده است. وی با بیان اینکه پاکستان شریک مهمی برای آمریکا بود افزود: ایالات متحده دیگر در این زمینه سکوت نمی کند زیرا زمان آن فرا رسیده است که پاکستان به تعهد خود در قبال صلح و نظم عمل کند.
رکس تیلرسون وزیر امور خارجه ایالات متحده هم در سخنانی ادامه روابط و کمک های واشنگتن به اسلام آباد را به سیاست های پاکستان و کمکهای آن در مقابله با تروریسم مشروط کرد. با این وجود مقام های پاکستانی بسیاری از اتهام های بالا را رد و اعلام کرده اند در کشور خود برای تروریست ها محیط امنی را ایجاد نکرده اند.
متن راهبرد جدید کاخ سفید و سخنان مقام های ارشد آمریکا هیچ شکی را باقی نمی گذارد که خواسته هایی جدید و متفاوت با گذشته را از اسلام آباد دارد. تارنمای شورای روابط خارجی آمریکا (Council on Foreign Relations) نوشت: تدوین استراتژی آمریکا برای موفقیت در افغانستان 16 سال طول کشیده است. آمریکا برای موفقیت در افغانستان به مولفه های دیگری هم نیاز دارد. موقعیت استراتژیک نقشی کلیدی را به پاکستان برای جنگ در افغانستان می بخشد. ایالات متحده اعتقاد دارد این کشور بر موضوع مبارزه با بسیاری از گروه های تروریستی تمرکز کافی را ندارد.
این اندیشکده مطرح و تاثیرگذار آمریکایی پس از تشریح شرایط و دیدارهای مقام های کاخ سفید با دولتمردان پاکستانی آورد: اسلام آباد نمی تواند انتظار داشته باشد که دیگران اقداماتی را که (پاکستان) انجام می دهد کافی بدانند اما گروه های تروریستی شناخته شده ای که در فهرست تحریم های بین المللی قرار دارند در خاک پاکستان مجازات نشوند و حتی در عرصه سیاسی هم نقش آفرین باشند.
تارنمای بنگاه خبری تحلیلی «ValueWalk Corporation» نوشت اعلام استراتژی ترامپ در مورد افغانستان باعث شده است تا روابط آمریکا پاکستان به پایین ترین سطح آن در سال های اخیر برسد. مقام های دولت ترامپ می خواهند با اظهارات تندتر، پاکستان را تحت فشار قرار دهند.
اکنون پاکستان خود را هدف استراتژی جدید ترامپ می بیند. با این شرایط شکاف در روابط این کشور با آمریکا گسترش می یابد. بنابراین آینده روابط دو کشور با افزایش فشارهای آمریکا، مبهم خواهد شد.
البته اسلام آباد از مدتی قبل هدف انتقادهای مقام های آمریکایی قرار گرفته بود و اکنون آمریکا آشکارا این کشور را به ایجاد محیطی امن برای گروه های شبه نظامی متهم می کند و اعتقاد دارد اسلام آباد در برابر شبکه های افراطی همچون حقانی اقدامی را انجام نمی دهد.
تاکنون پاکستان از مهمترین متحدان غیرناتوی آمریکا بود که حجم زیادی از کمک های این کشور را دریافت می کرد. شرایط در حال تغییر است. حتی وقتی 6 سال قبل تفنگداران آمریکایی در خاک پاکستان «اسامه بن لادن» را کشتند، این موضوع باعث تنش میان دو کشور نشد اما اکنون با اعلام راهبرد ترامپ در افغانستان، فشار بر اسلام آباد بسیار زیاد شده است.
این گزارش آورد: ترامپ پس از مدت ها استراتژی آمریکا برای مدیریت شرایط جنگ خونین افغانستان را اعلام کرد. این حادثه طولانی ترین جنگ در تاریخ آمریکا بود که جان 2200 سرباز این کشور را از سال 2001 تا به حال گرفته است.
هند و پاکستان دو رقیب دیرینه در شبه قاره هستند. این دو کشور از گذشته به علت مسائل ایدئولوژیک و تنش های مرزی به ویژه بر سرکشمیر رابطه منازعه آمیزی داشته اند. علاوه بر این هر دو کشور به عنوان قدرت های هسته ای وزنه ای در منطقه به شمار می روند. انتقادهای اخیر کاخ سفید از رویکردهای پاکستان با واکنش مثبت رسانه ها و مقام های هندی روبرو شد.
تارنمای نشریه «ایندین اکسپرس» نوشت کاخ سفید اعلام کرده است کمک های امنیتی خود به اسلام آباد را مشروط می کند. به نظر یکی از مقام های ارشد دولت ترامپ این شروط به گام هایی بستگی دارد که اسلام آباد علیه گروه های تروریستی همچون طلبان و حقانی بر می دارد. از آنجا که رابطه سازمان اطلاعاتی پاکستان و این گروه ها نزدیک بوده است به همین دلیل کاخ سفید انتظار دارد به تدریج و در طول زمان در رفتار پاکستان تغییراتی رخ دهد.
براساس تحلیل این نشریه هندی، آمریکا اعتقاد دارد عوامل آشوب سازی که اسلام آباد از آن ها حمایت می کند باعث کشته شدن هزاران آمریکایی در افغانستان شده اند.
خوشنودی هند از رویکرد تازه کاخ سفید در گزارش روزنامه «اکونومیک تایمز» بیشتر قابل مشاهده است زیرا در این گزارش راهبرد جدید ترامپ برای افغانستان را شوک درمانی مناسبی برای پاکستان پس از 16 سال سیاست کج دار و مریز توصیف کرد.
این روزنامه هندی نوشت: اکنون ترامپ مشکل واقعی را دریافته است و می خواهد راه حل متفاوتی را در پیش بگیرد. ترامپ برای بازگرداندن نیروهای خود از افغانستان زمانی را تعیین نکرد و با این کار پاکستان را در وضعیت هشدار قرار داد. ضمن اینکه آمریکا در این چارچوب هند را به عنوان شریک اصلی خود برای ایجاد ثبات در منطقه معرفی کرده است.
این گزارش سیاست جدید آمریکا را دگرگونی رادیکال در خط مشی های پیشین دانست و افزود: اگر سیاست جدید ترامپ همانگونه که طراحی شده است اجرا شود، باید تلاش کند تا موازنه ای را در قدرت سیاسی جنوب آسیا ایجاد نماید. آمریکا در این چارچوب باید به سیاست های چین و روسیه در این منطقه توجه داشته باشد.