قلعه داغ/ تالار سنگی منیژه/ باغ گلشن طبس/ زواره/ قلعه دزک

به گزارش گروه فضای مجازی ، آشنایی با قلعه داغ، تالار سنگی منیژه، باغ گلشن طبس، زواره، قلعه دزک را در بسته خبری گردشگری دنبال کنید.

قلعه نودوز یا نقدوز معروف به قلعه داغ

قلعه نودوز یا نقدوز که به قلعه داغ نیز معروف است یکی از قلعه های تاریخی منطقه ارسباران است که در 25 کیلومتری جنوب شرقی شهر اهر در روستای نقدوز محلی بین اهر و مشگین شهر و در گردنه ای معروف به نودوز برفراز قله کوهی مرتفع، مشرف بر رودخانه اهرچای واقع شده است.  ورود به آن فقط از یال شمالی کوه امکان پذیر است ارتفاع برج این قلعه 11 متر است که با سنگ های تراش خورده رسوبی به رنگ های آجری و زرد و ملات گچ و آهک بنا شده است.

اغلب برج ها و دیواره ها با تکیه بر بدنه سنگی کوه استوار شده اند و امکان نقب زنی به داخل قلعه را به حداقل رسانده اند. قسمت بالای دیواره ها با خشت و گل ساخته شده که به مرور زمان از بین رفته و چندین متر از ارتفاع آن کم شده است.

قلعه نودوز، در 25 کیلومتری جنوب شرقی شهر اهر در روستای نقدوز قرار دارد.

قدمت این قلعه را كه برای مقاصد نظامی ساخته اند و بر كوهستان های اطراف خود تسلط كافی دارد ظاهرا منسوب به دوره ساسانی است و دارای دو برج و یک دیوار مدور می باشد، که دو برج را به یکدیگر متصل می کند و در زیر آن برج دیگری واقع بوده که قسمت هایی از آن خراب شده و از بین رفته است.

در دوره اسلامی و احتمالا اوایل اسلام بر فراز قلعه تاسیسات دیگری ساخته شده است که از خشت خام می باشد. وجود باران های مداوم، خشت های گلی را فرسوده و از بین برده است و تنها اثری از آن ها باقی مانده است. قلعه فقط در بخشی که به جاده و گردنه مشرف است، تاسیساتی دارد. طرف دیگر آن دره بسیار عمیق و وحشتناک است که راه به جایی ندارد.

قلعه داغ (قلعه نودوز) در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۴۵ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است اما متأسفانه به جهت عدم رسیدگی و مرمت و بازسازی از سوی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در حال تخریب می باشد.

قلعه های تاریخی ارسباران شامل : پشتاب (پشتو قلعه سی)، قلعه جمهور(قلعه بابک)، قلعه جوشین، قلعه نقدوز (نودوز) و سایر قلعه های این منطقه سالانه پذیرای هزاران نفر گردشگر و علاقمند به آثار تاریخی و جاذبه های طبیعی و گردشگری هستند.

تالار سنگی منیژه

زیج منیژه سنگچینی جا مانده از عصر ساسانی است. بنایی با بیش از هزار سال قدمت که اگرچه هنوز هم در ماهیت آن تردید وجود دارد اما بسیاری از باستان شناسان، آن را یك كوشك بین راهى می دانند که افسانه های محلی آن را با منیژه شاهنامه و ایران باستان پیوند داده است. زیج به معنای رصدخانه یا تماشاگه است و مردم محلی عقیده دارند زیج منیژه مکانی بوده که منیژه مدتی در آن مستقر بوده است.

بنای تاریخی زیج منیژه را باید در داخل بافت روستای پاطاق از توابع سرپل ذهاب استان کرمانشاه ببینید. یعنی درست در قسمت پایین دست طاق گرا و کوه عظیم پاطاق، در نزدیک کل داود که محلی ها به آن گور دخمه هم می گویند. بنایی با پلان مستطیل شكل، با جهت شرقی - غربی که از لاشه سنگ و ملات گچ ساخته شده است.

اگر گذارتان به زیج منیژه بیفتد، در بخش مركزی این بنا، تالار نسبتا بزرگی را می بینید كه پیرامون آن را راهروهایی احاطه كرده اند. شما از طریق راهروهای شمالی می‌توانید به مجموعه اتاق‌های ضلع جنوبی بنا و از طریق راهرو جنوبی به مجموعه اتاق‌های ضلع شمالی دسترسی پیدا كنید. هریك از راهروهای شرقی و غربی اطراف تالار هم به راهروی دیگری منتهی می‌شود كه در نهایت از طریق این راهروها می‌توان به مجموعه اتاق‌های ضلع شرقی و غربی بنا دسترسی پیدا كرد.

در گذشته، هر ضلع قلعه 30 حجره داشته است و حجره ها دارای طاق هایی گهواره ای شکل بوده اند با این حال از این حجره های محکم و باشکوه، امروز تنها یکی دو حجره نسبتا سالم باقی مانده است

اگرچه تاریخ چندان روشن و دقیقی درباره این دژ وجود ندارد اما معماری بنا، به خصوص شكل درگاه‌ها و قوس‌ها و همچنین نحوه پوشش سقف فضاها نشان می‌دهد که زیج منیژه احتمالا در اواخر دوره ساسانی ساخته شده است.

می گویند زیج منیژه در روزگار آبادانی قلعه ای مربعی شکل بوده است که هر ضلع آن در ابعاد 70 در 50 متر مربع طراحی شده و در میانه این قلعه، ساختمان مربع شکل دیگری که -احتمالاً ارگ قلعه بوده است- به ابعاد 48 در 48 متر ساخته شده که هنوز هم می توانید بقایای آن را ببینید.

در گذشته، هر ضلع قلعه 30 حجره داشته است و حجره ها دارای طاق هایی گهواره ای شکل بوده اند با این حال از این حجره های محکم و باشکوه، امروز تنها یکی دو حجره نسبتا سالم باقی مانده است.

دروازه قلعه در ضلع غربى قرار داشته و در ضلع شرقى، هنوز هم بقایاى جریان آب دیده می شود كه انتهاى آن مشخص نیست.

در هر زاویه قلعه، یك برج و در بین دو برجى كه روى هر ضلع قلعه قرار داشته اند دو برج نسبتا كوچكتر ساخته شده است.

باغ گلشن طبس

این باغ در شهر کویری شمال شرقی استان یزد و در بستر شهری و در انتهای شرقی خیابان گلشن طبس و بوسیله میرحسن خان، سومین حاكم طبس، از سلسله خوانینی که به وسیله نادرشاه به حکومت طبس منصوب شدند، احداث گردید.

این باغ با عمارتی در دو طبقه و زیرزمین كوچك، در یك نخلستان(2000 نفر خرما) با ابعادی در حدود 266 متر در 260 متر بنا شده و به شماره 1310 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. سردر ورودی باغ با نمایی از اندود گچ سفید، رو به میدان و سوی دیگر رو به باغ، با ایوانی دو ستونه و تزیینات آجری نقش‎دار ساخته شده است.

این باغ دارای دو خیابان اصلی متقاطع بوده و در مركز آن حوضی است كه محوطه باغ را به چهار مربع بزرگ تقسیم می کند‎ كه هر كدام از این مربع‎ها با گذرگاه‎های كوچكی به چهار كرت تقسیم شده، كه در داخل آنها دوهزارو500 اصله مركبات (درختان نارنج و...) و انار (500 اصله) كاشته شده است.

این باغ بر روی امتداد جریان آب چشمه‎های سرد و گرم كه به جانب طبس می‎آید شكل گرفته، آب از انتهای مجموعه وارد باغ شده و پس از آبیاری كرتها و حركت در جویها و فواره‎ها از زیر هشتی ساختمان سردر می‎گذرد و به شهر می‎رود. طراحی این باغ بر اساس نمونه چهارباغ است که برگرفته از آیات قرآن در مورد بهشت، دو نهر در آن همدیگر را قطع می‌نمایند. درختانی که گفته می‌شود 400 سال عمر دارند سایه دل انگیزی را در کنار دیوارهای کهن این باغ می‌گسترانند.

دومین باغی که دیلی تلگراف در میان زیباترین باغهای جهان معرفی نموده است، باغ «عفیف‌آباد» یا باغ گلشن طبس است. این باغ در منطقه‌ای واقع شده است که در میان دو کویر نمک‌زار ایران قرار دارد؛ اما کیفیت معجزه‌آسای آب این منطقه آبشارها و استخرهای طبیعی زیبایی را تشکیل داده‌اند که مادر طبیعت آنها را با چمنزارهای زیبا تزیین نموده است.

احساس واحه‌گونه این منطقه با وجود درختان قدیمی نخل، انار، مرکبات به همراه رایحه گلهای سرخس، رز و ختمی تکمیل می‌شود. جهانگردانی که از طبس دیدن کرده‌اند، از جمله سون هدین سوئدی در سال 1906 میلادی و آندره گدار فرانسوی، باغ گلشن را توصیف و از «درختان خرما و مرکبات»، «سایه‌ خنک نخل‌ها»، «نغمه‌ی زیبای آب روان جوی‌ها»، «چمن‌های میان دو جوی»، «زمزمه‌ی باد در میان درختان» و «فواره‌های متعدد که آب را مانند تحفه‌ای به آسمان می‌فرستند» در آن باغ سخن رانده‌اند.

برداشت توصیفی و تاریخی باغ گلشن، تاحدودی انسان امروز را قادر می‌سازد تا گذشته را درک کند. باغ گلشن یکی از دو عنصر اصلی شهر طبس است و متاسفانه ساختمان، سردر و دیوارهای زیبا و تاریخی آن که بازگوکننده‌ی سلیقه‌های گذشتگان بوده، بر اثر زلزله‌ سال 1357 از بین رفته‌اند و تنها طبیعت سبز باغ از ایام گذشته سخن می‌گوید؛ طبیعتی شامل دوهزار نفر خرما، دوهزار و 500 اصله مرکبات، 500 اصله انار و دیگر گیاهان از جمله‌ طبیعت‌های موجود در باغ گلشن هستند.

زواره شهری کوچک از آبادیهای کهن

زَوارِه شهری کوچک در حاشیهٔ جنوبی دشت کویر ایران است.این شهر در مختصات جغرافیایی ۳۳°۲۷′ شمالی و ۵۲°۲۷′شرقی و در فاصلهٔ ۱۲۰ کیلومتری اصفهان واقع شده‌است.

زواره از آبادیهای کهن ایران است و نام آن از نام برادر رستم گرفته شده‌است. در آن بناهای تاریخی همچون منار زواره در مسجد امام حسن مجتبی قلعهٔ مغول مسجد جامع چهار ایوانی زواره (قدیمی‌ترین مسجد چهار ایوانی ایران) که در آن کتیبه‌هایی نیز وجود دارد. در زواره اغلب ساکنین سید طباطبایی هستند.

زواره ساختاری گلی و دارای معماری ایرانی اصیل بوده که امروزه در حال تخریب این آثار هستند.

زواره در شمال شرقی استان اصفهان و در مجاورت كویر مركزی قرار دارد.

در مركز شهر زواره دورنمای گنبد كاشیكاری شده بارگاه امامزاده یحیی (ع) فرزند امام موسی بن جعفر(ع) نظرها را به خود جلب می كند. در جوار مرقد مطهر این امامزاده جلوه های هنر معماری چون بازار، حسینه های سرپوشیده و سرباز بزرگ، مدرسه علمیه، آب انبار، مسجد كرسی، حمام و با اندك قدمی فراتر از آن بازارچه، مسجد جامع، حسینیه‌های سرباز و سرپوشیده كوچك، بنای تاریخی هشت بهشت و بقعه پیر عارف سید بهاءالدین حیدر، خانه های چهار صفه‌ای، و مسجد بن كویه و مناره تاریخ قلعه ها، یخچال، برج و باروهای به یادگار مانده از دوران گذشته به چشم می خورد.

مسجد زواره اولین مسجد چهار ایوانی در معماری اسلامی جهان است که در زمان سلجوقیان ساخته شده است.

پل مارنان اثر تاریخی عصر صفوی

این پل در خیابان مطهری بین پل فلزی و پل وحید ساخته شده و واسطه اتصال دو ساحل شمالی و جنوبی رودخانه در غربی ترین قسمت شهر اصفهان بوده شكل امروزی این پل با نمای ساختمانی عصر صفوی تغییر اساسی نكرده است ولی تعمیرات مكرری را سر گذارنده است.

این پل در اصل ماربین نام داشته كه اسم تصحیف «مهربین» از فرهنگ اوستایى است و در طى 15 قرن تاریخ اسلامى ایران پیوسته به همین نام شناخته شده و در غربى‏ترین قسمت شهر اصفهان بوده است. این پل در عصر صفوى تغییرى نكرده ولى تعمیرات مكرّر داشته است.

چهارفرسنگ به شهر اصفهان مانده رودخانه زاینده رود به شكل مارپیچى راست خم گشته وارد شهر مى ‏گردد و و گفته‏ اند كه به همین جهت قریه مارنان را مارنان یا ماریانان گفته ‏اند و در همین محل پل مارنان را ساخته و جلفا را بقریه مارنان اتصال مى ‏دهد پل مزبور اكنون داراى هفده دهانه است ولى در پیش بیش از هفده دهانه داشته است كه حالا بسته شده است. این پل ر پل سرفراز هم نامیده ‏اند و وجه تسمیه ‏اش را چنین بیان كرده ‏اند كه در زمان شاه سلیمان صفوى یكى از ثروتمندان ارامنه آن را ساخت و به لقب سرفراز نائل گردید و مدتى هم به همان نام سرفراز مشهور بود.

در هر حال متمول مزبور تعمیرى كرده است چه این پل قبل از آن وجود داشته است منتهى هر چه عبور و مرور به نسبت جمعیت زیادتر مى ‏شده پل فرسوده مى ‏گردیده است و احتیاج به تعمیر و تجدید بناء حاصل مى ‏گردیده است ثبت تاریخى این پل در گردش ادارى است.

قلعه زیبای دزک چهارمحال و بختیاری

قلعه دزک در۳۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر کرد و در روستای دزک قرار دارد و در دو طبقه و به صورت باشکوهی بدستور لطفعلی خان امیر مفخم بختیاری ساخته شده است .

طبقه اول قلعه دزک دارای یک هشتی ورودی در وسط است که از طرفین به محوطه بزرگ قلعه منتهی می شود. در طرفین هشتی چهار ایوان قرار دارد که دو ایوان رو به شمال و دو ایوان دیگر رو به جنوب قرار گرفته است و شامل چند اتاق و انبار است.

طبقه دوم قلعه دزک که از ایوان شمالی طرفین هشتی به آن راه می یابند، ابتدا از راه پله ها وارد محوطه ای بزرگ به نام حوضخانه می شود که در وسط آن یک سالن بزرگ به نام سفره خانه وجود دارد و اتاق آینه در جوار آن قرار گرفته است.

سفره خانه این سالن دارای تزئینات گچبری و نقاشی زیبائی است. اشکال مختلف از قبیل ملائکه به عنوان مظهر پاکی و کله شیر که حاکی از قدرت و دلاوری است و مناظر زیبا از شکار و گچبری های گل و بوته در حاشیه بزرگ و کوچک آن است. سقف چوبی و به شکل قاب بندی است و دارای در و پنجره های سیم کوبی شده است. در کنار سفره خانه اتاقی به نام آیینه خانه قرار دارد که به صورت باشکوهی تزئین شده است.

: انتشار مطالب و اخبار تحلیلی سایر رسانه های داخلی و خارجی لزوماً به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفاً جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه ای منتشر می شود.