حفاظت از خلیج گرگان باید مطالعه شده باشد/ لایروبی ورودی آب به خلیج کار نادرستی بود

مسعود باقرزاده کریمی در گفت و گو با خبرنگار گروه جامعه درباره وضعیت خلیج گرگان و نگرانی ها نسبت به آن گفت: میانکاله مجموعه ای از سه پهنه در کنار یکدیگر است که خلیج گرگان یکی از پهنه های این حوزه است. چالش نخست این منطقه اختلافات دو استان همجوار گلستان و مازندران است. میانکاله، آبدندان و خلیج گرگان سه پهاه هستند که در ثبت جهان کنوانسیون جهانی رامسر به هر سه پهنه مهم این منطقه اشاره شده است.

وی این منطقه را تنها ساحل بکر خزر دانست و گفت: سواحل خزر از بین رفته و این منطقه تنها ساحل بکر خزر را دارد.

وی با برشمردن اهمیت خلیج گرگان گفت: پیشروی آب دریا با آب شیرینی که از بالادست وارد خلیج می شود باعث ترکیبی شده که وضعیت متفاوتی برای این منطقه ایجاد کرده است. ماهی ها برای تخم ریزی به این منطقه می آیند و پوشش گیاهی نیزار نیز باعث شده محل مناسبی برای پرندگان و گونه های بومی پستانداران باشد.

وی افزود: ویژگی ها باعث شده که این منطقه در کنوانسیون رامسر به ثبت برسد، به عنوان ذخیرگاه و زیستکره شناسایی شود و همچنین به عنوان پناهگاه حیات وحش تعیین شود که از رده های بالای حفاظتی است.

معاون دفتر زیستگاه ها درباره چالش های و تهدیدات خلیج گرگان گفت: چالش های زیادی وجود دارد. توسعه کشاورزی باعث کم شدن آب شیرین ورودی به خلیج شده است. همراه این آب شیرین سموم کشاورزی هم وارد خلیج می شود که با کم شدن آب، شاهد افزایش غلظت سموم هستیم.

وی ادامه داد: در بنادر نفی نیز شاهد فشارهایی در حوزه آلودگی هستیم هر چند که این ها پایش دقیق نمی شود.

وی درباره میانکاله گفت: در این شبه جزیره نیز شاهد ساخت و ساز هستیم که به آنها برخورد قاطع شده و به هیچ عنوان اجازه ورود گردشگری بی ضابطه را به این منطقه نخواهیم داد.

باقرزاده کریمی درباره خلیج گرگان توضیح داد:ابتدا فکر می شد که بحرانی در حال وقوع است و آب دریا در حال پسروی و خلیج در حال خشک شدن است.

وی افزود: برخی به همین بهانه تنگه چپوقلی و کانال خوزینی را لایه روبی کردند که تصمیم اشتباهی بود. زیرا براساس قوانین فیزیک این لایروبی بیشتر باعث خروج آب از خلیج به سمت دریا می شد. سازمان محیط زیست از این زمان به موضوع ورود کرده است.

وی گفت: خلیج گرگان بخشی از دریا نیست و هیدرولوژی آب آن با ترکیب آب دریا و آب شیرین بالادست شرایط خاصی دارد و  افزایش دادن ورود آب دریا به این خلیج اکولوژی را تهدید می کند. اگر ورود آب دریا را افزایش دهیم، ترکیب بین شوری و شیرینی برهم می خورد و ph  نیز تغییر خواهد کرد که بر زیست این خلیج تاثیر خواهد گذاشت.

وی بحران خیلج را کمبود آب شیرین دانست و گفت: در حال حاضر آب دریا در حال بالا آمدن است. باید بدانیم در سال 1357 آب خلیج بیش از این میزان هم پسروی داشته و شرایط فعلی بحران نیست. هر چند اگر آب شیرین به خلیج وارد نشود باید آن را بحران بدانیم.

معاون دفتر زیستگاه ها گفت: ما معتقدیم که نباید بدون مطالعه دقیق و به دست آوردن پارامترهای وضعیت این خلیج اقدامی صورت بگیرد. اکنون مطالعات در دست اجراست و سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان نهاد بالادست در حوزه محیط زیست تصمیم نهایی را نسبت به آن خواهد گرفت. کار احیا باید علمی باشد، به طور مثال در دریاچه ارومیه 6 ماه کار مطالعاتی صورت گرفت تا پارامترهای مختلف وضعیت دریاچه استخراج شود و نقشه راهی برای احیا با رعایت همه ضوابط داشته باشیم. درباره خیلج گرگان نیز مهمترین اقدام تکمیل مطالعات و تصمیم گیری براساس آن است.