دلیل ضعف در نمایشنامههای امروز چیست؟/جوانان با نوشتن یک متن کوتاه خود را نمایشنامهنویس میدانند
کوروش نریمانی نویسنده و کارگردان تئاتر و تلویزیون در گفتوگو با خبرنگار گروه فرهنگی ، درخصوص فعالیتهای اخیر خود در زمینه فیلمنامهنویسی گفت: به تازگی مراحل نگارش فیلمنامه سریال "زوج و فرد" را برای تلویزیون به پایان رسانده و فیلمنامه را به تهیه کننده سپردهام اما هنوز درخصوص زمان ساخت و یا کارگردان اثر با من صحبتی نشده است.
وی درباره مضمون و فضای این سریال افزود: سریال زوج و فرد در فضایی دانشگاهی و کاملاً جوان میگذرد و محوریت آن درباره ازدواج دانشجویی است. این سریال مشکلات و دغدغههای پیرامون ازدواج را در فضایی طنز و کمدی روایت خواهد کرد.
نویسنده سریال پایتخت در مورد حذف بخش نمایشنامه نویسی از فراخوان جشنواره تئاتر فجر تاکید کرد: طبق صحبتهای انجام شده و اخباری که به من رسیده این بخش قرار نبوده و نیست که حذف شود بلکه خانه تئاتر در کنار انجمن نمایشنامه نویسان ایران و جشنواره فجر به دنبال راهکاری تازه برای ارزش نهادن به بخش نمایشنامه نویسی هستند. اینها در حد شنیدههای من است اما به احتمال زیاد جایزه نمایشنامهنویسی از این بخش به صورت مجزا برترینهای این عرصه را معرفی خواهد کرد.
وی درباره آینده نمایشنامه نویسی تئاتر با توجه به وضع موجود تصریح کرد: در حال حاضر وضعیت کلی تئاتر به هیچ عنوان وضع خوبی نیست و به طبع این وضع روی بخش نمایشنامه نویسی هم تاثیر گذاشته و کمتر کسی برای نگارش نمایشنامه رغبتی از خود نشان میدهد. یکی از عمدهترین دلایل این بی رغبتی را میتوان بخش مالی قضیه دانست. نمایشنامهنویسی برخلاف بخشهایی مانند بازیگری و کارگردانی مهجور مانده و توجه خاصی به آن نمیشود.
کارگردان نمایش "دن کامیلو" در همین راستا ادامه داد: فارغ از نبود شرایط اقتصادی خوب برای نمایشنامه نویسان بخش مهمتر، بیارزش جلوه دادن این بخش از سوی برخی هنرمندان است. در سینما و تلویزیون هم این اوضاع وجود دارد و کمتر کسی بهای آنچنانی به فیلمنامه نویس میدهد. از نظر من مقصر اصلی این اتفاق را باید تهیهکنندگان دانست زیرا همیشه ارزش بسیار کمی برای فیلمنامه نویسان قائل شدهاند و این به تئاتر هم تسری پیدا کرده است. امیدوارم این مشکل به سرعت حل شود چون نمایشنامه رکن اصلی تئاتر بوده و اگر آن را از تئاتر بگیریم هیچ چیز باقی نخواهد ماند.
وی نبود قیمتگذاری مدون برای متون را یکی دیگر از مشکلات نمایشنامه و فیلمنامه نویسی دانست و افزود: معمولاً بهای مشخصی بر اساس کیفیت آثار برای متون در نظر گرفته نمیشود. این اتفاق علاوه بر تئاتر در سینما هم وجود دارد. در سینما فیلمنامه نویسان بر اساس ژانر کاری و سابقه خود دستمزد را تعیین میکنند و مرجع خاصی برای ارزش گذاری بر متون نه در تئاتر و در سینما و تلویزیون وجود ندارد.
کارگردان نمایش "هیپوفیز" وضع کیفی آثار نمایشی را نامطلوب خواند و اضافه کرد: این بی میلی و کم ارزش نهادن نمایشنامه باعث شده تا آثار همه در سطحی پایین و تکراری تولید شوند و از خلق تازه خبری نباشد. در بخش نمایشنامه نویسی کمدی اوضاع بسیار بدتر است. در حال حاضر نمایشنامه کمدی درست و تفکرمحور بسیار کم شده و اغلب آثار کمدی صرفاً در جهت خنداندن مخاطب و سطحی شدهاند.
نریمانی وظیفه هنرمند را وظیفهای سنگین برای حل مشکلات تئاتر توصیف و خاطرنشان کرد: در اولین گام یادمان نرود که خود هنرمندان هم در این وضع بد سهیم هستند. در حال حاضر تعداد زیادی سالن نمایش وجود داشته و آثار زیادی روی صحنه میروند اما از لحاظ متن بسیاری از آثار درجه بالایی ندارند. متاسفانه هماکنون جوانان با اولین نوشته خود را نمایشنامه نویس میدانند و هیچ جایی نیست که مشخص کند که آیا آثار آنان را میشود نمایشنامه نویس دانست یا نه. بسیاری نمایشنامه نویسان امروز کار نوشتن را سهل گرفتهاند و خیلی راحت و در زمانی کوتاه متون را مینویسند پس نمایتوان انتظار بالایی از کیفیت آثار روی صحنه داشت.