جدال در جشن گاوبازی«خون و جنون» در اسپانیا
این جشن، هر ساله تلفاتی را به همراه دارد و تاکنون ۱۵ کشته و بسیاری مجروح از خود به جا گذاشته است. طی چند سال اخیر، گروه‌های مدنی و حامیان حقوق حیوانات به شدت نسبت به این جشن اعتراض کرده‌اند اما هر بار از سوی مقامات دولتی اسپانیا به اعتراضات آنان بی‌توجهی می‌شود؛ چرا که میلیون‌ها توریست از سرتاسر دنیا برای تماشای جشن خون و جنون به این کشور سفر می‌کنند و یکی از پولسازترین رویدادهای سالیانه را برای دولتمردان اسپانیایی رقم می‌زنند.
قصه از اینجا شروع می‌شود که سر «سن فرمین» یکی از قدیس‌های دین مسیحیت و مبلغان مسیح، توسط رومی‌ها از تن جدا می‌شود و بدنش را به گاوی خشمگین می‌بندند تا در شهر بر روی زمین کشانده شود. زنی از حامیان وی با لباس سفید به دنبال پیکر او می‌دود. این اقدام تاریخی تبدیل به سنت امروز می‌شود که مردم لباس سفید می‌پوشند و دستمال قرمز می‌بینند. این دو رویداد از حیث شکل پوشش فقط به هم شباهت دارند اما در مفهوم و فلسفه هیچ سنخیتی با هم ندارند و از حیث ارزش اخلاقی کاملا متضاد هم هستند.
در طول فستیوال ۹ روزه سن فرمین، جشن‌های مختلفی برگزار می‌شود که از حوصله این گزارش خارج است. اما فلسفه تبدیل رویداد تاریخی سن فرمین به یک جشن ملی این بود که در گذشته به علت تنگ و باریک بودن کوچه‌ها و عدم امکان عبور گاری، دامداران مجبور بودند گاوها را در مسیری کوتاه به سوی استادیوم برانند و گاها برای ایجاد هیجان و حرکت در گله گاوها، با حرکات تحریک‌آمیز آنها را خشمگین کنند. از سوی دیگر، به مرور زمان، جوانان روستاها و شهرها -خاصه شمال شرقی اسپانیا- برای نشان دادن جرات خود با سر و صدا شروع به دویدن در مقابل گاوها می‌کردند. به تدریج، این اقدامات و حرکات با الهام‌گیری از گاو خشمگینی که سن فرمین را بر روی زمین کشاند ترکیب شد و ملغمه جنون‌آمیزی به نام «جشن دویدن گاوها» را بوجود آورد که هر ساله تلفات یا مجروحین بسیاری را موجب می‌شود.
امروزه، آن‌هایی که در جلوی گاوها می‌دوند، بطور سنتی پیراهن و شلوار سفید می‌پوشند و یک دستمال گردن قرمز به دور گردن دارند. در جشن «انسیرو»، ۶ گاو خشمگین یا بیشتر، در بین مردم رها می‌شوند و به اقتضای مسیر بسته و مشخص شده، پس از مجروح کردن و یا کشتن مردم هیجان‌زده داوطلب درگیری، خود بخود به داخل استادیوم هدایت می‌شوند. در آنجا، ۱۰ ساعت نگهداری می‌شوند و سپس در وقت شامگاه به کارزار ماتادورهای بی‌رحم وارد شده و طبق سنت، ماتادور باید گاو را بکشد. این امر البته، اعتراض شدید مدافعین حقوق حیوانات در سرتاسر دنیا را هم در پی داشته است.
سد انسانی در درب ورودی میدان
نکته جالب اینجاست در حالیکه تا سال ۲۰۰۹ مجموعا ۱۵ نفر در مراسم گاوبازی کشته شده و دهها تن دیگر به شدت مجروح شده‌اند، تمام درآمدهای گردآوری شده در فستیوال سن فرمین که بخش اعظم‌اش شامل درآمدهای حاصل از جذب توریست برای تماشای گاوبازی هم می‌گردد، صرف امور خیریه می‌شود. جشن گاوبازی در طول تابستان، در روستاهای اسپانیا، کشور پرتغال، کشور مکزیک و جنوب فرانسه هم برگزار می‌شود.
در پی اعتراضاتی که طی چند سال اخیر به مرگ و میر و جراحت‌های شدید ناشی از این جشن عجیب شده است، اقداماتی جهت ایجاد معبرهای امن بر سر راه تهاجم گاوها صورت گرفته که البته چندان مشکل صدمات و لطمات وارده به حاضرین در جشن را رفع نکرده است و در بهترین حالت، در جشن امسال کسی کشته نشد اما تعداد مصدومین همچنان بسیار زیاد بود.
اسپانیایی و توریست‌های حاضر در مراسم گاوبازی، در ابتدا دعای برکت را می‌خوانند و از روح سن فرمین که اصالتا هدف‌اش تبلیغ مسیحیت بوده نه گاوبازی، می‌خواهند که در جدال جنون آمیز با گاوها به آنها برکت و موفقیت بدهد و در مسیر خطر، از آنها محافظت کند. سپس، پیراهن‌های سفید بر تن می‌کنند و کمربند قرمز خود موسوم به «فاخا» و دستمال گردنشان موسوم به «پان یوئلو» را بر کمر و گردن می‌بندند. سپس کارزار انسان وحشی با گاوهای وحشی آغاز می‌شود.
تلفات جانی و مجروحین
طبق آمارها، معمولا در هر سال بین ۵۰ تا ۱۰۰ نفر در این جشن سنتی مجروح می‌شوند. تدابیری که در سال‌های اخیر نیز اندیشیده شد، موجب گردید تا از سال ۲۰۱۲، آمار مجروحین از این مقدار به تعدادی کمتر از انگشتان دست کاهش یابد. بیشترین آمار صدمات مربوط به زمانی بوده است که دروازه میدان گاوبازی باز می‌شود و ۶ گاو خشمگین وارد صحنه کارزار اصلی می‌شوند. آنجاست که سیل جمعیت در زیر لگدهای گاوها له می‌شوند. کشته‌شدگان و مجروحین این سال‌ها، طبیعتا از ضربات سنگین پای گاو و یا در اثر خفگی مرده‌اند. یکی از سنت‌های عجیب اسپانیایی‌ها این است که در مقابل درب ورودی سد انسانی تشکیل می‌دهند تا گاوها مجبور شوند که به سبب طبیعتشان از روی آنها بپرند و صد البته در این دیوانگی، افراد زیادی کشته و مجروح شده‌اند. البته این سد انسانی، فقط ۱۰ بار در تاریخ جشن گاوبازی شکل گرفته که اولین مورد آن به ۱۸۷۸ برمی‌گردد و آخرین موردش به ۲۰۱۳.
اکثر ۱۵ نفری که تاکنون در این کارزار خرافی کشته شده‌اند، قربانی شاخ‌های گاو بوده‌اند. مواردی که شاخ گاو یا در سر آنها فرو رفته و یا در قلب و سایر اعضای حیاتی بدنشان. در طی ۹ روز دیوانگی، هر روز ۲۰۰ پرسنل خبره در ۱۶ ایستگاه به همراه آمبولانس در خدمت بازی سنتی اسپانیایی‌ها قرار می‌گیرند و البته هزینه‌های این جشن و تدارکات آن از جیب توریست‌ها از سرتاسر دنیا تامین می‌شود.
دیدگاه مخالفان
مخالفان انسیرو معتقدند که سر و صداها و فریادهای هزاران نفر در اطراف گاوها موجب آزار و اختلال روانی آنها شده و بشدت به آنها صدمه می‌رساند. حیوان، رنج می‌کشد و خشمگین می‌شود. گاها، استرس زیاد ناشی از بستن منوّر و مشعل بر روی شاخ و یا کشیدن با طناب می‌تواند موجب سکته و مرگ حیوان گردد اما مردم پامپلونا علاقه زیادی به این جشن دارند و توجهی به اعتراضات کارشناسان نمی‌کنند.
انجمن PETA که حامی حقوق حیوانات است، هر سال ۲ روز قبل از شروع فستیوال، با راهپیمایی اعتراض خود به این وحشیگری خرافی را ابراز می‌کند و شکنجه‌دادن گاوها بخاطر یک لذت و هیجان را به شدت به دور از انسانیت دانسته است.
میزان وحشیگری در جشن گاوبازی دو شهر «سن میگوئل دی آلنده» و «سالواتیرا»ی مکزیک موسوم به «سانمیگوئلادا» که از اسپانیایی‌ها تبعیت می‌کردند آنقدر زیاد بود که صدای مردم مکزیک را درآورد و دست آخر برگزارکنندگان این جشن را مجبور به لغو همیشگی آن کرد.
«تامی لی» در مقاله‌ای که به تاریخ ۶ جولای ۲۰۱۷ در روزنامه ایندیپندنت انگلیس نوشت، جشن گاو بازی اسپانیا را «تصویر رقت‌انگیزی از حماقت و ظلم انسان» خواند و بر این تاکید نمود که این جشن مضحک، به دلیل جذب توریست هنوز تداوم دارد. لی نوشت: گاو زبان‌بسته را قبل از رها کردن در خیابان‌ها در تاریکی نگاه می‌دارند و سپس با شوک الکتریکی این حیوان را عصبی کرده و در دل جمعیت مدهوش و سرمست از لذتی شهوانی و لحظه‌ای که اوج افتخار آنها دویدن در مقابل دیدگان یک حیوان برای عصبی‌تر کردن اوست رها می‌کنند.
وی ادامه داد: نور شدید آفتاب به چشم حیوان زبان‌بسته می‌تابد و این در حالی است که مردم با چوب‌دستی‌ها خود محکم بر بدن گاوها می‌کوبند تا خشمگین‌تر شوند. گاوها، در بسیاری از اوقات اختیار خودشان را از دست می‌دهند و محکم به دیوار خانه‌ها برخورد می‌کنند؛ هیجان جمعیتی که از خود حیوان وحشی‌تر شده‌اند بیشتر می‌شود و شهوت حادثه‌جویی بیشتری در آنها ایجاد می‌شود. گاوها با شاخ و لگد خود به جان جمعیت می‌افتند و چندین زخمی و یا کشته در صحنه باقی می‌گذراند. مردم می‌ترسند اما لذت می‌برند و می‌خندند. لذت می‌برند و فریادهای دیوانه‌وار سر می‌دهند تا گاو هم دیوانه‌تر شود و بیشتر بزند و بکشد. هزاران صدای مخرب و ضربات شدید چوب به غیر از عذاب شدید عصبی و جسمی برای حیوان اسیر در دست مشتی دیوانه چیزی ندارد. به این می‌گویند نماد کامل حماقت، سبعیت، و ظلم انسان.
لی افزود: طبق سنت، گاو حتما باید توسط ماتادور کشته شود. زنده ماندن گاو یعنی توهین به سنت اصیل اسپانیایی‌های پامپلونا. لذا، حتی اگر حیوان خشمگین موفق به پیروزی در مقابل نیزه‌های دهشتناک ماتادور شود، ماتادورهای دیگر به میانه میدان آمده و در کمال ناجوانمردی باران نیزه را روانه جسم خسته و کوفته گاو می‌کنند تا در خون خود بغلطد و جمعیت با دیدن سیل خون و جان دادن حیوان، هیجانی‌تر شوند. سرانجام، قهرمانان پوشالی یک سنت پوچ، سرمست از این جدال نابرابر، بر شیپور ظفر و فتح می‌دمند. پیروزی «حیوان انسان‌نما» بر حیوان؛ آن هم از نوع نابرابرش.
این روزنامه‌نگار انگلیسی در پایان آورد: ۶ گاو به همین روال وارد میدان می‌شوند و ذره ذره قصابی می‌شوند تا مشتی مجنون معلوم‌الحال، شاد و خرسند، یک روز از ۹ روز جشن سنتی خود را بگذرانند و مجموعا تا پایان فستیوال شاهد سلاخی ۵۴ گاو هستیم که قربانی شهوت لذت و هیجان با عقبه فکری مضحک و پوچ و صد البته سیاست‌های جذب توریست شده‌اند. بیایید صادق باشیم: انصافا اگر در یک مراسم شرکت کنیم و جشن کشتار گربه و سگ برگزار شود، رگ وجدانمان بالا نمی‌زند و نمی‌گوییم که این عین ظلم و وحشیگری است؟ پس چطور است که کشتار گاوها را لذت و یک آیین سنتی جذاب می‌دانیم؟ مگر بین مخلوقات خداوند تفاوتی هم هست؟
«جوزف اس فری» در مقاله خود به تاریخ ۱۰ جولای ۲۰۱۶ در روزنامه تلگراف نوشت: گذشته از تمامی حماقت‌ها و سبعیت‌های جشن گاوبازی در اسپانیا، چیزی که ذهن مرا خیلی مشغول کرده، میزان بروز رفتارات شنیع جنسی نسبت به توریست‌ها در طی فستیوال ۹ روزه است. یکی از موضوعات بحث‌برانگیز مربوط به تجاوز ۶ مرد پامپلونایی به یک دختر ۱۹ ساله انگلیسی توریست بود.
منبع: مشرق نیوز
: انتشار مطالب و اخبار تحلیلی سایر رسانه های داخلی و خارجی لزوماً به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفاً جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه ای منتشر می شود.