دعوای استرداد جهیزیه در قانون

به گزارش خبرنگار گروه حقوقی و قضایی ، زوجه پس از فوت شوهر باید بتواند به راحتی به زندگی خویش ادامه دهد و حقوقی که پیش از مرگ شوهر داشته، همچنان در نبود وی داشته باشد؛ یکی از این حقوق، استرداد جهیزیه است.

 

حسن فدایی، حقوقدان و وکیل دادگستری درباره نحوه مطالبه جهیزیه پس از فوت مرد توضیح داد: اموالی که بر طبق رسوم قدیم، زوجه به خانه شوهر می‌آورد، تحت عنوان جهیزیه شناخته می‌شود. اصولا زن نیز مانند مرد می‌تواند در اموال خود هر تصرفی که خواست، انجام دهد و در واقع زن در مسایل مالی خود استقلال تام دارد.

 

وی تصریح کرد: نوشتن سیاهه اموال زن یکی از راه‌های دریافت جهیزیه است البته داشتن فاکتور اموال خریداری‌شده به نام زوجه، یکی دیگر از راه‌های استرداد جهیزیه محسوب می‌شود.

 

این حقوقدان تاکید کرد: تا زمانی که شوهر این سیاهه اموال را امضا نکرده و در ضمن دو نفر نیز به عنوان شاهد زیر آن سیاهه را امضا نکرده باشند، چنین سیاهه جهیزیه‌ای اعتبار نخواهد داشت. بهتر است تا شهود امضاکننده ذیل اموال مربوط به جهیزیه، مذکر باشند و ترجیحا از خویشاوندان زن نیز نباشند. پس از آن که شوهر و آن دو شاهد، زیر سیاهه جهیزیه را امضا کردند، این سیاهه حالت سند عادی پیدا می‌کند که در زمان بروز اختلاف می‌تواند برای اثبات ادعای زن به کمک او بیاید.

 

وی درباره افرادی که فاکتور و سیاهه در دست ندارند، نیز گفت: در مورد کسانی که هیچ یک از این موارد یعنی سیاهه و فاکتور را در اختیار نداشته باشند، اموال اختصاصی مرد به زوج و اموال اختصاصی زن به زوجه تخصیص می‌یابد. اگر برای اموال مشترک، مدرکی در دست نباشد، این اموال به صورت مشترک میان زن و مرد تقسیم می‌شود.

 

فدایی با بیان اینکه عرف نیز یکی از مسایل مورد توجه در تهیه جهیزیه محسوب می‌شود، عنوان کرد: در بعضی مناطق، همه وسایل جیزیه توسط مرد خریداری می‌شود و در برخی مناطق نیز تهیه اقلام بزرگ جهیزیه با وی خواهد بود همچنین در برخی شهرهای دیگر، زن همه وسایل را خریداری می‌کند و همین موضوع، ملاک پس گرفتن اموال است.

 

وی درباره آسیب رسیدن به جهیزیه تصریح کرد: جهیزیه به عنوان «امانت» در اختیار مرد قرار می‌گیرد. اگر مرد در استفاده از این وسایل، به طور عمدی به آن‌ها آسیب رسانده یا آن‌ها را بشکند، همسر وی می‌تواند با مراجعه به دادسرا و طرح شکایت، از وی شکایت کیفری کند.

 

این حقوقدان درباره نحوه ارث رسیدن جهیزیه خاطرنشان کرد: مطابق قانون، جهیزیه متعلق به زوجه است و در صورت فوت وی، اموالی که از او بر جا می‌ماند به میزان سهم‌الارث به ورثه تعلق می‌گیرد. اگر زوج و زوجه صاحب فرزند باشند، یک چهارم اموال به مرد به ارث می‌رسد و اگر صاحب فرزندی نباشند، یک دوم اموال به مرد به ارث رسیده و بقیه اموال میان سایر وراث تقسیم می‌شود.