سلاح هجومی «فاتح»؛ در دستان نیروهای ویژه سپاه

به گزارش گروه فضای مجازی ، با وجود پیشرفت‌های بسیار گسترده در بحث سلاح‌های سنگین مانند موشک، هواپیماهای رزمی، ناوهای جنگی و تانک‌ها، باز هم در بسیاری از موارد این نیروهای پیاده مسلح به سلاح‌های سبک هستند که بایستی پیروزی نهایی را برای نیروهای خودی در میدان نبرد کسب کنند.

ایران اولین تجربه در بحث ساخت سلاح‌های هجومی را در دوران پیش از انقلاب آغاز کرد. شرکت آلمانی «هکلر اند کخ» خط تولید سلاح ژ- ۳ را در ایران راه اندازی کرد و تا زمان پیروزی انقلاب اسلامی این سلاح در ایران و البته زیر نظر مستشاران آلمانی تولید می‌شد.

در مدت زمانی کوتاه پس از پیروزی انقلابی اسلامی جنگ بر کشور ما تحمیل شد و یگان‌های سپاه و بسیج نیز در کنار ارتش وارد میدان نبرد شدند. نیروهای بسیجی و سپاهی عمدتا از کلاشینکف‌های غنیمتی از عراقی‌ها استفاده کرده و به مرور در سال‌های جنگ، حجم بیشتری از این سلاح با کیفیت روسی از منابع مختلف تهیه و به کشور وارد شد.

با پایان یافتن جنگ تحمیلی تا به امروز چندین پروژه در خصوص ساخت سلاح‌های سبک در کشور اجرا شده است که از آن میان می‌توان به پروژه‌های صیاد و فاتح اشاره کرد؛ سلاح‌هایی که در نگاه اول به نظر سلاح‌های ام ۱۶ و ام ۴ آمریکایی می‌رسد. سلاح ام ۱۶ یک سلاح تهاجمی ساخت آمریکا است که با شروع جنگ ویتنام طراحی و در سال ۱۹۶۴ عملیاتی شد و دارای کالیبر ۵. ۵۶ میلیمتری است که با گاز مستقیم باروت مسلح شده و با هوا نیز خنک می‌شود.

بدنه سلاح ام ۱۶ از آلومینیوم و پلاستیک فشرده و پیچ‌های فولادی است و اولین نمونه آن دارای وزن ۳. ۴ کیلوگرم با خشاب ۲۰ تیری بود که میدان جنگ ویتنام فرصت خوبی برای آزمودن آن بود.


ام ۱۶ سلاح موفقی در جنگ ویتنام بود و دلیل این موفقیت هم استفاده از مهمات کشنده ۵. ۵۶ میلیمتری در کنار دقت خوب این سلاح و همچنین اطمینان پذیری بالا و وزن کم بود. اما با اتمام جنگ ویتنام و جمع آوری تجربیات این جنگ در اواسط دهه ۸۰ میلادی مدل جدید سلاح هجومی ام ۱۶ موسوم به M۱۶ -A۲ توسط کمپانی «کلت»، تولید کننده این سلاح ارائه شد.

در مدل M۱۶ -A۲ بیشتر روی استحکام اجزای سلاح تاکید شده بود لذا تغییرات ملموس در خشاب و جایگاه آن، قنداق و بدنه و همچنین تغییرات در شعله پوش مگسک و سایت نشانه روی صورت گرفت؛ این تغییرات باعث شد مدل M۱۶ -A۲ به پر تیراژترین مدل ام ۱۶ تبدیل شود و نبردهای زیادی از جمله جنگ اول و دوم خلیج فارس، افغانستان، عراق، نبرد فارکلند، سوریه، لبنان و... مورد استفاده قرار گیرد.

از این روی با توجه به کارایی ام ۱۶، کمپانی «نورینکو» چین در دهه ۷۰ میلادی دست به تولید نسخه غیر مجاز M۱۶ -A۱ با نام ۵. ۵۶CQ که شامل اصلاحاتی نسبت به نسخه آمریکایی بود، زد؛ نسخه چینی ۱۶M یا همان ۵. ۵۶CQ نسبت به نسخه آمریکایی از متریال ساخت بسیار پایین بهره می‌برد و دارای اطمینان پذیری پایینی است و بهترین راه تشخیص سلاح مدل آمریکایی با نمونه چینی آن، قنداق این دو اسلحه است

با این حال در سال‌های گذشته ۵. ۵۶CQ به ۲۰ کشور جهان صادر شد که یکی از آن‌ها ایران بود؛ سلاحی که برای نیروهای ویژه سپاه و ارتش خریداری شد.

اما برای اینکه سلاح ۵. ۵۶CQ در نیروهای ویژه کشورمان قابل استفاده باشد برخی اصلاحات بر روی آن توسط متخصصان داخلی از جمله نصب قنداق تلسکوپی و انواع ریل به منظور نصب لوازم جانبی، صورت گرفت.

ام ۱۶ و ام ۴ ایرانی

در عملیات‌های سخت و نفس‌گیری که در کوه‌های شمال غرب ایران بین سپاه و پژاک صورت می‌گرفت، نیروهای تکاور تیپ ۴۸ فتح و صابرین با مطرح کردن اینکه ام ۱۶‌های چینی مورد استفاده توسط آن‌ها زیاد جالب نیست و نیاز به سلاحی دارند که متناسب با نیازهای آن‌ها باشد، سپاه پاسداران را بر آن داشت تا دست به طراحی و ساخت اسلحه ام ۱۶ مورد نیاز نیروهای خود بزند.

برای رسیدن به همین منظور کار را با مهندسی معکوس ام ۱۶ چینی و ام ۱۶ آمریکایی شروع کرد و توانست سلاحی تولید کند که طی تست‌های به عمل آمده از این سلاح، مورد تایید نیروهای مورد استفاده قرار گرفت و هم اکنون به تولید انبوه رسیده و در اختیار یگان‌های تکاور سپاه قرار گرفته است، اما این ماجرا به همین جا ختم نمی‌شود و با ورود ایران به چرخه تولید سلاح کالیبر ۵. ۵۶ ایران دست به ساخت سلاح‌هایی همچون «فاتح» و «فجر» زد.



اما قابلیت‌های این سلاح شامل موارد زیر نیز می‌شود:

وزن بسیار سبک نسبت به نمونه‌های خارجی و ساخت داخل

دارای خشاب‌هایی با ظرفیت ۲۰ تایی و ۳۰ تایی

دارای ریل نصب تجهیزات که این امکان را فراهم می‌آورد که دوربین و نارنجک انداز و لیزر و چراغ قوه و دست گیره نصب شود.

منفذهای سلاح برای خروج گاز سمی که از داغ شدن سلاح جلوگیری می‌کند.

دارای قنداق تلسکوپی

مقاومت سلاح در شرایط استفاده طولانی مدت

استفاده از کالیبر ۵. ۵۶

برد مفید ۴۵۰ الی ۵۰۰ متر

برد نهایی ۳۶۰۰ متر

نرخ آتش تئوریک آن ۷۰۰ تا ۹۰۰ گلوله در دقیقه

مورد استفاده در یگان‌های تکاوری سپاه مانند صابرین و تکاوران تیپ ۴۸ فتح و...