استاندارد ایزو چیست؟

در حال حاضر، این سازمان بین‌الملی متشکل از یک شبکه از مؤسسات استاندارد ملی در ۱۵۷ کشور جهان است که بر پایه یک مرکز در هر کشور و یک مرکز اصلی در شهر ژنو سوئیس فعالیت می‌کند که وظیفه هماهنگی مراکز مختلف را برعهده دارد.

امروزه رعایت استانداردهای ایزو در تولید و عرضه محصولات و خدمات از چنان اهمیتی برخوردار است که در عرصه تجارت جهانی، استاندارد‌های ایزو شرط اولیه در داد و ستدهای بین‌المللی قرار گرفته است.

استاندار ISO ۹۰۰۰ 

در سال ۱۹۸۷ کمیته فنی ۱۷۶ سازمان بین المللی استاندارد ۱۷۶ ISO/TC سری استانداردهای ایزو ۹۰۰۰ را به جهانیان ارائه نمود.

 هدف از تدوین این سری استاندارد به وجود آوردن الگوئی بین‌المللی برای پیاده‌سازی و استقرار سیستم‌های مدیریت و تضمین کیفیت بوده که مورد استقبال فراوان در سطح جهان قرار گرفت.

سری استانداردهای ایزو ۹۰۰۰ در سال ۱۹۹۴ و ۲۰۰۰ با نگرش فرآیندگرا و نهادینه نمودن بهبود مستمر در سیستم مدیریت کیفیت سازمان از طریق اصلاح فرآیندها، مورد ویرایش قرارگرفت.

در واقع استاندارد ایزو ۹۰۰۰ به یک محصول خاص داده نمی‌شود، بلکه فرآیند تولید کالا یا خدمات را در یک واحد تجاری مورد ارزیابی قرار می‌دهد.

از جمله مزایای بکارگیری استاندارد ایزو ۹۰۰۰ می‌توان به بررسی مجدد فعالیت‌های سازمان بر اساس اهداف سازمان و رفع کاستی‌ها، شفافیت فرآیند‌ها و شاخص‌ها در سازمان، جلوگیری از دوباره کاری‌ها به واسطه تعریف فعالیتهای برنامه ریزی شده و سیستماتیک، کاهش هزینه ها، ایجاد اطمینان و اعتماد در درون سازمان، ایجاد اطمینان و اعتماد درون سازمان (مشتری) و افزایش توان رقابت در عرصه بین الملل را نام برد.

لازم به ذکر است که این استاندارد در کلیه سازمان‌های تولیدی، خدماتی و پژوهشی و آموزشی کاربرد دارد.

• استانداردهای مربوط به مدیریت کیفیت و عناصر سیستم کیفیت (سری ایزو ۹۰۰۴)

• استانداردهای مربوط به الگوهای تضمین کیفیت (ایران-ایزو ۹۰۰۱، ۹۰۰۲ و ۹۰۰۳)

• سایر استانداردهای راهنما و حمایت‌کننده (ایزو ۸۴۰۲، سری ایزو ۹۰۰۰ و سری ایزو ۱۰۰۰۰)

استاندارد ایزو ۱ - ۹۰۰۰ در واقع مدیران یک سازمان را چه تولیدی باشد یا خدماتی در انتخاب و کاربرد استانداردهای مدیریت کیفیت و تضمین کیفیت راهنمایی می‌کند، از آن جمله که مناسب‌ترین الگوی تضمین کیفیت برای آنان کدام است.

 استانداردهای ایزو ۱ - ۹۰۰۴ و ۲ - ۹۰۰۴ مدیران سازمان را یاری می‌دهد که چگونه سیستم مدیریت کیفیت را در سازمان خود برقرار نمایند. 

در این میان استانداردهای ایزو ۹۰۰۱، ۹۰۰۲، ۹۰۰۳ (۱۹۹۴) معادل با استانداردهای ایران-ایزو ۹۰۰۱، ۹۰۰۲ و ۹۰۰۳ (۱۳۷۴) بوده و تحت عنوان الگوهای تضمین کیفیت، پذیرفته شده‌اند که صدور گواهینامه برای سیستم‌های کیفیت بر حسب انطباق با یکی از این استاندارد‌ها صورت می‌گیرد.

عناوین کامل این استاندارد‌ها به شرح زیر است:

• استاندارد ایران-ایزو ۹۰۰۱ (۱۳۷۴) – سیستم کیفیت – الگو برای تضمین کیفیت در طراحی، توسعه، تولید، نصب و ارایه خدمات.

•

• استاندارد ایران-ایزو ۹۰۰۲ (۱۳۷۴) – سیستم کیفیت – الگو برای تضمین کیفیت در تولید، نصب و ارایه خدمات.

•

• استاندارد ایران-ایزو ۹۰۰۳ (۱۳۷۴) – الگو برای تضمین کیفیت در بازرسی و آزمون نهایی.