انتشار جدیدترین تصاویر سحابی خرچنگ توسط ناسا

سحابی خرچنگ یک سحابی در کهکشانِ راهِ شیری است که قطر آن بالغ بر ۱۰ سال نوری تخمین زده می‌شود. این سحابی در صورت فلکی گاو (ثور) قرار دارد و فاصله آن از زمین در حدود 6500 سال نوری است.

اسناد ثبت شده به وسیله چینی‌ها، ژاپنی‌ها وسرخ‌پوستان آمریکا حاکی از آن است که در سال ۱۰۵۴ میلادی یک ابرنواختر در کهکشان ما منفجر شده‌است.  اکنون می‌دانیم که باقی‌ماندهٔ آن ابرنواختر، جسمی است در صورت فلکی گاو که سحابی خرچنگ نامیده می‌شود.

 این سحابی که در اوایل یک سحابی  سیاره‌ای تلقی می‌شد، اکنون به منزله یکی از شناخته شده‌ترین بقایای ابرنواختری است. سحابی خرچنگ، هم از نظر ویژگیهای مشاهده شده در آن و هم از نظر گسترهٔ وسیع تابشهایی که از آن دریافت می‌کنیم و به ما اطلاعات می‌رساند، جسم قابل ملاحظه‌ای است.

 

سحابی خرچنگ با سرعتی حدود ۱۵۰۰ کیلومتر بر ثانیه در حال از هم گسستگی است. انتظار می‌رود که این سحابی درچند هزار سال آینده به تدریج در تمام طول موج‌ها کم فروغ‌تر شده و سرانجام ناپدید  گردد. در این میانه سحابی خرچنگ قوی‌ترین منبع تابش امواج رادیویی و پرتوی ایکس در آسمان است که احتمال می‌رود یکی از عوامل صدور بخش بزرگی از پرتوهای کیهانی آسمان همین سحابی باشد.

یکی از قابل ملاحظه‌ترین نمودهای سحابی خرچنگ جسم مرکزی آن است که اکنون به عنوان بازمانده ستارهٔ مسبب ابرنواختر شناخته می‌شود. این جسم اصلاً یک ستاره معمولی نیست بلکه فقط در چند هزارم ثانیه می‌درخشد، و با دوره‌ای در حدود ۰٫۰۳ ثانیه برق می‌زند و سپس خاموش می‌شود وبه احتمال زیاد یک تپ‌اختر است.

تپ اخترها (Pulsar) ستاره‌های نوترونی چرخانی هستند که با سرعت بسیار زیادی  دوران می‌کنند و پالس‌های مداومی از انرژی تابشی به همراه خطوط میدان مغناطیسی قوی را از خود منتشر می‌کنند. برخی از تپ‌اخترها نیز پرتوهای ایکس تابش می‌کنند. ستاره‌های نوترونی در حقیقت  بقایای هستهٔ ستارهٔ منفجر شده‌ای هستند که حجم کوچک و چگالی بسیار بالایی دارند. برای نمونه تپ‌اختری به قطر ۲۰ کیلومتر ۱٫۵۵ برابر جرم خورشید را در خود جای داده‌است. تپ اخترها هنگام تولد دمایی در حدود چند میلیون درجه سلسیوس دارند و  بلافاصله شروع به سرد شدن می‌کنند.

برای تولید تصاویر جدید از سحابی خرچنگ ار داده‌های تلسکوپ‌های هابل، اسپیتزر، رصدخانه نیوتن، رصدخانه چاندرا و رصدخانه "آرایه بسیار بزرگ" واقع در رصدخانه ملی رادیویی آمریکا استفاده شده است.

تپ‌اختر موجود در قلب این سحابی سبب تابش امواج رادیویی به اطراف می‌شود و طوفانی از ذرات برانگیخته با انرژی بالا ایجاد می‌کند که به رنگ قرمز دیده می‌شود.

رگه‌های زردرنگ موجود در تصاویر به خاطر وجود اشعه مادون قرمز و همچنین ذرات غباری است که دارای اشعه ماوراء بنفش و نور مرئی هستند.

تصویر آبی رنگ این سحابی نشان‌دهنده اثر ابر الکترونی ناشی از فعالیت‌های ابرنواختر این سحابی است.

 

منبع: ایسنا

انتهای پیام