کاربرد لرزه‌سنج‌ها در ردیابی اجسام پرنده

 

آنها بتازگی موفق به کشف روشی غیرمعمول در ردیابی اجسام پرنده شدند که بدون شک، توجه سازمان‌های اطلاعاتی جهان را به خود جلب خواهد کرد. گفته می‌شود حسگرهایی که در ثبت زلزله‌های زیرزمینی کاربرد دارند، قادر به تشخیص اجسام پرنده نیز هستند. ماجرا از این قرار است که جمعی از ژئوفیزیکدانان در ایسلند هنگام بررسی لرزه‌های آتشفشانی آتشفشان هِکلا متوجه داده‌هایی عجیب شدند.

این لرزش‌ها زلزله‌های کوچک ‌مقیاس تکرارشونده‌ای هستند که از حرکت ماگماها در زیر زمین ناشی می‌شود. پژوهشگران زمان بررسی‌ها داده‌ها به لرزه‌ای برخورد کردند که گویا علتش عبور یک بالگرد بوده است. چرخش پره‌های بالگرد موجب ایجاد تکانه‌هایی می‌شود که با لرزه‌سنج‌ها حتی تا فاصله 40 کیلومتری قابل ثبت است. این تکانه‌ها در قالب یک تک‌لرزه ثبت می‌شود که البته به موقعیت جغرافیایی و وضع وزش باد بستگی دارد.

لرزه‌سنج‌ها پیشتر نیز در مواردی غیرقابل انتظار، موفق به ثبت پدیده‌هایی از قبیل سیل، گِل‌شار و حرکت توده‌های یخی شدند، اما این نخستین بار است که عبور جسم پرنده‌ای مانند بالگرد با این حسگرها ردیابی می‌شود. پژوهشگران به منظور آزمایش صحت این یافته، بالگردی را در میان شبکه‌ای متشکل از هفت لرزه‌سنج به پرواز درآوردند و لرزه‌های ثبت شده را بار دیگر بررسی کردند تا مبادا این لرزه‌ها را با لرزه‌های آتشفشانی اشتباه گرفته شده باشند.

 

تغییر فرکانس سیگنال‌ها حین عبور بالگرد از محدوده هر حسگر اندازه‌گیری شد و بر این اساس، پژوهشگران توانستند اطلاعاتی ازجمله محل، ارتفاع، سرعت و جهت پرواز بالگرد را محاسبه کنند. با توجه به این که سرعت چرخش ملخ در طول پرواز در اغلب بالگردها یکسان است، پژوهشگران حتی توانستند تعداد پره‌های ملخ و سرعت چرخششان را با در اختیار داشتن فرکانس‌های لرزه حدس بزنند.

 

اگر اطلاعات کافی پیرامون مشخصات بالگردهای مختلف در دسترس باشد، امکان شناسایی مدل بالگرد دور از انتظار نخواهد بود. به نظر می‌رسد این قابلیت لرزه‌سنج‌ها شامل تمام اجسام پرنده ملخ‌دار مانند پهپادها می‌شود و فقط محدود به بالگردها نیست.