بحران غرب آسیا و فرصت گسترش روابط با همسایگان
کشورهای اطراف ایران هر کدام ظرفیت هایی دارند تا بتوان با آنها به تعامل و روابط رسید. اهمیت کشورهای همسایه از کشورهای فرامنطقه ای برای گسترش مناسبات اولویت دارد.
به گزارش گروه سیاسی ، جمهوری اسلامی ایران از نظر جغرافیایی در منطقه ای قرار گرفته است که علاوه بر استراتژیک بودن آن، حساس و خطرآفرین هم هست چرا که با خاطر اهمیت بالا، همیشه چشم طمع قدرت های جهانی به آن بوده است.
علاوه بر آن، بسیاری از کشورهای اطراف پیش از این بخشی از سرزمین پهناور ایران بودند و در جریان تاریخی و مداخلات دیگران، از پیکر ایران جدا شده و تشکیل کشور مستقل را داده اند.
همه این کشورها اکنون در اطراف ایران قرار دارند، شمال و شمال شرق ایران آسیای میانه و قفقار قرار دارد که چندین کشور در این موقعیت جغرافیایی به خاطر این که از نظر تاریخی، فرهنگی، مذهبی و حتی زبانی بسیار به ایران نزدیک هستند، امتیاز بیشتری برای گسترش روابط دارند.
نکته این موضوع در این است که آنها به ایران نزدیک هستند، اشتراکات فرهنگی، مذهبی و تاریخی آنها به ایران به خاطر خاستگاه اولیه آنها است.
در هر صورت وجود چنین شرایطی در اطراف ایران می تواند برای هر دو سو، مثمر ثمر باشد و باعث گسترش و پیشرفت روابط دو جانبه گردد.
کشورهایی همچون جمهوری آذربایجان، ارمنستان، نخجوان، ترکمنستان، تاجیکستان و ازبکستان بسیار به ایران نزدیک هستند ضمن این که همسایگی آنها امتیاز دیگری است که برخی دیگر از کشورهایی که اکنون در منطقه نفوذ کرده و آنها را تحت تأثیر خود قرار داده اند، از آن بی بهره اند.
یکی از کشورهایی که توانسته است در این مناطق نفوذ کند و از لحاظ اقتصادی و فرهنگی تأثیر گذار باشد، ترکیه است.
درصد زیادی از بازارهای کشورهای آسیای میانه و قفقار در اختیار ترکیه قرار دارد. محصولات این کشور در تک تک کشورهای آسیای میانه و قفقاز از آذربایجان تا ازبکستان دیده می شود، همانطور که محصولات ترکیه ای در ایران به وفور یافت می گردد!
شرق کشور هم، دست کمی از شمال ایران ندارد، افغانستان و پاکستان دو کشوری هستند که از نظر تاریخی، فرهنگی و زبانی قرابت های زیادی با ایران دارند و می توانند شرکای خوبی در زمینه مسائل اقتصادی، فرهنگی و سیاسی باشند.
اما چرا تاکنون ایران نتوانسته است با این کشورها که همگی همسایه هستند، یک ارتباط مستحکم و غیر قابل خدشه را ایجاد کند. ایراد از طرف مقابل است یا ایران؟!
بخشی از آن به ایران و تعاملی که می تواند با اطراف خود داشته باشد باز می گردد، در این زمینه غفلت هایی از پیش تاکنون وجود داشته که اکنون تشدید هم شده است.
بی توجهی و کم توجهی به اطراف خود، اکنون به نظر می رسد، فدای برقراری روابط با دیگر کشورها و مناطقی همچون اروپا گشته چرا که پس از توافق هسته ای، گمان می رفت که فرصت بهبود مناسبات ایران و اروپا آماده شده و زمان آن فرا رسیده است.
توجهات به سوی اروپا و حتی آمریکا جلب شد تا از اطراف خود غافل شویم و فرصت حضور و نفوذ هر چه بیشتر را برای ترکیه و عربستان سعودی فراهم سازیم.
همه کشورهایی که پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی به وجود آمدند، به نوعی با هجوم فرهنگی، سیاسی و اقتصادی کشورهای خارجی قرار گرفتند.
حصار 70 ساله کمونیسم فرو ریخته بود و مردم مناطق آسیای میانه و قفقاز از زندان حکومت دیکتاتوری استالینیستی آزاد شده بودند، مانند نوزادانی که نیازمند توجه و نگهداری بودند، این توجه از سوی دیگران بیشتر از ایران شد و اکنون اگر می بینیم که روابط آنچنان گرمی میان ایران و آنها دیده نمی شود، به خاطر کم توجهی های گذشته و ادامه آن در حال حاضر است.
و البته نکته مهم دیگری هم وجود دارد که نباید نادیده گرفته شود، دخالت های کشورهای خارجی و تخریب روابط میان ایران و کشورهای همسایه در دستور کار دشمنان جمهوری اسلامی ایران قرار دارد.
آمریکایی ها هیچگاه خواهان وجود روابط گرم و صمیمی میان ایران و همسایگان نبوده اند، نفوذ و تأثیر آمریکا بر روی دولت این کشورها آنها را از ایران دور ساخته است هر چند مردم آنها علاقه خاصی به ایران دارند.
از سوی دیگر نفوذ رژیم سعودی در منطقه با دلارهای نفتی خود باعث شده است تا سران کشورهای همسایه تا حدودی در خط سعودی ها قرار بیگرند و اگر تاکنون هم به طور کامل نتواسنته اند روابط خود را با ایران بکاهند یا حتی قطع کنند، به خاطر مردم کشورشان است چون می دانند با واکنش مردمی روبرو خواهند شد.
اما همه مشکلاتی که بر سر راه گسترش روابط با کشورهای همسایه به ویژه شمال و شرق کشور وجود دارد، نمی تواند بهانه خوبی باشد برای گسترش نیافتن روابط دو جانبه، جنبه های مثبت با وجود اشتراکات بسیار می توانست و می تواند همه آنچه که علیه مناسبات ایران با همسایگان خود تدارک دیده شده است، کنار بزند و به گسترش روابط بپردازد.
اکنون شرایطی ایجاد شده که می توان از آن برای بهبود و گسترش روابط با همسایگان دیرینه اقدام کرد، بحران هایی که در منطقه و در کشورهای اسلامی به واسطه عوامل خارجی و فتنه انگیزی های عربستان سعودی با تفکر وهابی و ترکیه به وجود آمده می تواند همسایگان را از نقش مثبت ایران آگاه تر سازد و به رسوایی حامیان تروریسم بینجامد، افکار عمومی مردم کشورهای منطقه به ویژه همسایگان ایران باید از این مهم با خبر شوند و در جریان دقیق قرار بگیرند.
حتی می توان به خاطر شرایطی که در ترکیه ایجاد شده و گمان نمی رود به این زودی حل و فصل شود، توریست های منطقه و حتی اروپا را به ایران سرازیر کرد.
شرایط برای جبران کم کاری ها فراهم است، اندکی توجه و دوری از غفلت در دیپلماسی خارجی می تواند شرایط منطقه ای را برای ایران بسیار از آنچه هست مناسب تر کند.
انتهای پیام/
علاوه بر آن، بسیاری از کشورهای اطراف پیش از این بخشی از سرزمین پهناور ایران بودند و در جریان تاریخی و مداخلات دیگران، از پیکر ایران جدا شده و تشکیل کشور مستقل را داده اند.
همه این کشورها اکنون در اطراف ایران قرار دارند، شمال و شمال شرق ایران آسیای میانه و قفقار قرار دارد که چندین کشور در این موقعیت جغرافیایی به خاطر این که از نظر تاریخی، فرهنگی، مذهبی و حتی زبانی بسیار به ایران نزدیک هستند، امتیاز بیشتری برای گسترش روابط دارند.
نکته این موضوع در این است که آنها به ایران نزدیک هستند، اشتراکات فرهنگی، مذهبی و تاریخی آنها به ایران به خاطر خاستگاه اولیه آنها است.
در هر صورت وجود چنین شرایطی در اطراف ایران می تواند برای هر دو سو، مثمر ثمر باشد و باعث گسترش و پیشرفت روابط دو جانبه گردد.
کشورهایی همچون جمهوری آذربایجان، ارمنستان، نخجوان، ترکمنستان، تاجیکستان و ازبکستان بسیار به ایران نزدیک هستند ضمن این که همسایگی آنها امتیاز دیگری است که برخی دیگر از کشورهایی که اکنون در منطقه نفوذ کرده و آنها را تحت تأثیر خود قرار داده اند، از آن بی بهره اند.
یکی از کشورهایی که توانسته است در این مناطق نفوذ کند و از لحاظ اقتصادی و فرهنگی تأثیر گذار باشد، ترکیه است.
درصد زیادی از بازارهای کشورهای آسیای میانه و قفقار در اختیار ترکیه قرار دارد. محصولات این کشور در تک تک کشورهای آسیای میانه و قفقاز از آذربایجان تا ازبکستان دیده می شود، همانطور که محصولات ترکیه ای در ایران به وفور یافت می گردد!
شرق کشور هم، دست کمی از شمال ایران ندارد، افغانستان و پاکستان دو کشوری هستند که از نظر تاریخی، فرهنگی و زبانی قرابت های زیادی با ایران دارند و می توانند شرکای خوبی در زمینه مسائل اقتصادی، فرهنگی و سیاسی باشند.
اما چرا تاکنون ایران نتوانسته است با این کشورها که همگی همسایه هستند، یک ارتباط مستحکم و غیر قابل خدشه را ایجاد کند. ایراد از طرف مقابل است یا ایران؟!
بخشی از آن به ایران و تعاملی که می تواند با اطراف خود داشته باشد باز می گردد، در این زمینه غفلت هایی از پیش تاکنون وجود داشته که اکنون تشدید هم شده است.
بی توجهی و کم توجهی به اطراف خود، اکنون به نظر می رسد، فدای برقراری روابط با دیگر کشورها و مناطقی همچون اروپا گشته چرا که پس از توافق هسته ای، گمان می رفت که فرصت بهبود مناسبات ایران و اروپا آماده شده و زمان آن فرا رسیده است.
توجهات به سوی اروپا و حتی آمریکا جلب شد تا از اطراف خود غافل شویم و فرصت حضور و نفوذ هر چه بیشتر را برای ترکیه و عربستان سعودی فراهم سازیم.
همه کشورهایی که پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی به وجود آمدند، به نوعی با هجوم فرهنگی، سیاسی و اقتصادی کشورهای خارجی قرار گرفتند.
حصار 70 ساله کمونیسم فرو ریخته بود و مردم مناطق آسیای میانه و قفقاز از زندان حکومت دیکتاتوری استالینیستی آزاد شده بودند، مانند نوزادانی که نیازمند توجه و نگهداری بودند، این توجه از سوی دیگران بیشتر از ایران شد و اکنون اگر می بینیم که روابط آنچنان گرمی میان ایران و آنها دیده نمی شود، به خاطر کم توجهی های گذشته و ادامه آن در حال حاضر است.
و البته نکته مهم دیگری هم وجود دارد که نباید نادیده گرفته شود، دخالت های کشورهای خارجی و تخریب روابط میان ایران و کشورهای همسایه در دستور کار دشمنان جمهوری اسلامی ایران قرار دارد.
آمریکایی ها هیچگاه خواهان وجود روابط گرم و صمیمی میان ایران و همسایگان نبوده اند، نفوذ و تأثیر آمریکا بر روی دولت این کشورها آنها را از ایران دور ساخته است هر چند مردم آنها علاقه خاصی به ایران دارند.
از سوی دیگر نفوذ رژیم سعودی در منطقه با دلارهای نفتی خود باعث شده است تا سران کشورهای همسایه تا حدودی در خط سعودی ها قرار بیگرند و اگر تاکنون هم به طور کامل نتواسنته اند روابط خود را با ایران بکاهند یا حتی قطع کنند، به خاطر مردم کشورشان است چون می دانند با واکنش مردمی روبرو خواهند شد.
اما همه مشکلاتی که بر سر راه گسترش روابط با کشورهای همسایه به ویژه شمال و شرق کشور وجود دارد، نمی تواند بهانه خوبی باشد برای گسترش نیافتن روابط دو جانبه، جنبه های مثبت با وجود اشتراکات بسیار می توانست و می تواند همه آنچه که علیه مناسبات ایران با همسایگان خود تدارک دیده شده است، کنار بزند و به گسترش روابط بپردازد.
اکنون شرایطی ایجاد شده که می توان از آن برای بهبود و گسترش روابط با همسایگان دیرینه اقدام کرد، بحران هایی که در منطقه و در کشورهای اسلامی به واسطه عوامل خارجی و فتنه انگیزی های عربستان سعودی با تفکر وهابی و ترکیه به وجود آمده می تواند همسایگان را از نقش مثبت ایران آگاه تر سازد و به رسوایی حامیان تروریسم بینجامد، افکار عمومی مردم کشورهای منطقه به ویژه همسایگان ایران باید از این مهم با خبر شوند و در جریان دقیق قرار بگیرند.
حتی می توان به خاطر شرایطی که در ترکیه ایجاد شده و گمان نمی رود به این زودی حل و فصل شود، توریست های منطقه و حتی اروپا را به ایران سرازیر کرد.
شرایط برای جبران کم کاری ها فراهم است، اندکی توجه و دوری از غفلت در دیپلماسی خارجی می تواند شرایط منطقه ای را برای ایران بسیار از آنچه هست مناسب تر کند.
انتهای پیام/
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *