اصفهان نصف جهان+عکس

به گزارش گروه فضای مجازی به نقل از مهر، گردشگران خارجی معتقدند نه نیمی از زیبایی‌های دنیا بلکه جهانی در نصف جهان پنهان است، از زیبایی‌های بناها تاریخی گرفته تا زیبایی‌های چشم‌نواز طبیعت، سنت‌های متنوع روستایی و شهری، نوع شیرینی‌های ویژه نصف جهان و بیش از چندین ده نوع غذای مختص اصفهان در کنار صنایع دستی بی بدیلی که در هیچ کجای دنیا یافت نمی‌شود، نصف جهان را در چشم دنیا خاص جلوه می‌دهد.

کیست که نام دل‌نواز اصفهان را یک بار شنیده باشد اما نام گز، ترمه، پارچه‌های قلم‌کار، صنایع دستی میناکاری و خاتمِ اصفهان از شنیده‌های وی جا مانده باشد و یا نقش جهانی که در دنیا میدانی همانند آن یافت نمی‌شود را نشاخته باشد؛ از بازارهای دل‌نواز صنایع دستی تا کاخ عالی‌قاپو و مساجد شیخ لطف‌الله و امام این باور را در ذهن زنده می‌کند که این میدان بی مانند تارخی چه هوشمندانه امور معنوی و دنیوی را به یکدیگر ارتباط داده است.

و دروازه‌های چوگانی که ایرانیان بنیان‌گذار آن بوده‌اند بار دیگر باور هوشمندی ذهن ایرانی را یادآور می‌شود تا شاید بار دیگر درپی احیای این همه ارزش اصیل انسانی برآییم.

۴۰۰ اثر فرهنگی در امتداد رودخانه پرپیچ و خم زاینده‌رود تا کوه‌ها، چشمه‌سارها و بیش از صدها بناهای تاریخی شامل مساجد؛ حمام‌های تاریخی، کاخ‌ها، بازارهای اصفهان، جنگل‌ها و دشت‌ها همه و همه به قدری شگفت‌انگیزانه ما را به سمت خود دعوت می‌کنند که عمری برای شناخت تمام آنها فرصت لازم است و و ما را به این باور می‌رساند که جهانی در این نصف‌جهان رخ پنهان کرده است و شناخت تمامی این شگفتی‌ها تنها نیازمند روحیه‌ای کاوشگر در اعماق هر اثر تاریخی است.

در این گزارش با مشهورترین آثار و بناهای تاریخی اصفهان به اختصار آشنا می‌شویم:

میدان نقش جهان: میدان امام خمینی (ره) اصفهان مشهور به نقش جهان دومین میدان بزرگ جهان است که با ایهامی جالب در ارتباط با قرارگرفتن ۴ بنا در چهارسوی اصلی میدان تعادل میان زندگی دنیایی و معنوی را به تصویر کشیده است.

بازار بزرگ اصفهان در شمال، مسجد امام (ره) در جنوب، مسجد شیخ لطف الله در شرق و عمارت تاریخی عالی قاپو در غرب این میدان جلوه زیبایی از هماهنگی مادی و معنوی زندگی بشری را در اذهان جلوه می‌دهد.

مسجد شیخ‌ لطف‌الله: در این میان رنگ متفاوت کاشیکاریهای این مسجدِ مربوط به عهد صفوی و نداشتن مناره و حیاط ورودی این مسجد را از دیگر مساجد شهر اصفهان متمایز ساخته است.

کاشی کاری‌های معرق و مقرنس‌های بسیار ظریف در محراب مسجد شیخ‌ لطف‌الله یکی از شاهکارهای بی نظیر معماری محسوب می شود.

این مسجد که روبروی عمارت عالی قاپو قرار دارد به زنان دربار اختصاص داشته است.

معروف است که راهرویی زیرزمینی از عمارت عالی قاپو تا این مسجد امتداد داشته است و زنان برای رفت و آمد به این مسجد از این دالان استفاده می کرده‌اند که گویی اکنون مسدود شده است.

مسجد امام (مسجد جامع عباسی): این مسجد مربوط به عهد صفوی در جنوب میدان نقش که از بناهای مهم معماری اسلامی ایران و  نمایانگر اوج یک هزار سال مسجد سازی در ایران است شاهکاری جاویدان از معماری، کاشیکاری و نجاری محسوب می شود که در دوران شاه عباس اول صفوی بنا شده و دارای هفت سنگاب است.

یکی از شگفتی های معماری این مسجد آن است که در یکی از شبستان های جنوبی این مسجد اگر فردی در زیر سقف گنبدی آن بایستد و به طور مثال حتی یک اسکناس را تکان دهد صدای موردنظر با شدت تقویت شده و به گوش همه می رسد.

مشهور است که تا مدت ها بر سر قبله دقیق این مسجد اختلاف وجود داشت تا اینکه شیخ بهایی دانشمند مشهور زمان عهد صفوی با روشی دقیق توانست قبله مسجد را پیدا کرده و به اختلاف ها پایان دهد.

عمارت عالی قاپو: این عمارت که در ضلع غربی میدان نقش جهان اصفهان قرار دارد و درب ورودی دولتخانه صفوی است ‌نمونه ‌منحصر به‌ فردی‌ از معماری‌ کاخ های‌ عهد صفوی‌ است که صداها در اتاق موسیقی آن درست شبیه استادیوهای تخصصی امروزی به شکل طبیعی و بدون انعکاس به گوش افراد می رسد.

تزئینات خارجی  این بنا در لچکها (قسمتهای هلالی در بالای هر ورودی) به وسیله کاشی هفت رنگ و تزئینات و خطوط اسلیمی است و تزئینات داخلی آن شامل نقوش زیبای گل و بته و شکارگاه و حیوانات و پرندگان بر روی گچ (لایه چینی) و یا مینیاتورهای تصویری ایرانی و خارجی است.

راه شاهی: این راه تنها مسیر ورود مقامات عالی‌رتبه صفوی به میدان نقش جهان بوده است که در  ۱۰۰ سال گذشته بطور کامل از میان رفت اما اکنون بار دیگر بازآفرینی شده است و قرار است از عید نوروز بر روی گردشگران گشوده شود.

این راه از محل  دولت‌خانه صفوی آغاز و از یک سو به میدان عالی قاپو و از یک سو نیز به چهارحوض در میدان نقش جهان می‌رسیده است؛ چهارحوض منزلی با چهار مسیر بوده است که از یک سو به چهلستون، از یک طرف به بازار مسگرها و ورودی  میدان امام (ره) ، یک سو حمام خسروآقا و از یک طرف نیز به راه شاهی متصل بوده است

این راه در پشت عمارت عالی قاپو در خیابان استانداری و در ضلع غربی میدان امام (ره) و روبه‌روی مسجد شیخ لطف‌الله واقع شده و از نوروز برای ورود گردشگران به عمارت عالی قاپو و میدان امام خمینی (ره)  استفاده شود.

پل شهرستان: قدیمی ‏ترین پل‌ زاینده‏‌رود و از کهن‌ترین پلهای ایران است که به عقیده بعضی از محققان ساخت آن به دوره ساسانی برمی‌گردد اما ریشه و پایه هخامنشی دارد و پایه‌های آن روی سنگ‌های طبیعی کف رودخانه استوار شده است.

این پل که به جی یا پل جَسر نیز معروف است در زمان دیلمیان و سلجوقیان تعمیر و مرمت شده ‌است.

پل خواجو: این پل از بناهای عصر شاه عباس دوم صفوی و جزو زیباترین پل‌های جهان و دارای تزئینات نقاشی بسیار زیبایی در طاق های خود است که اکنون نیز به دلیل معماری و تزئینات کاشی‌کاری آن از دیگر پل‌های زاینده رود مشهورتر است.

در میان هریک از دو ضلع شرقی و غربی پل ساختمانی بنا شده که شامل چند اتاق مزین به نقاشی است؛ این ساختمان که (شاه نشین) نامیده می‌شود در آن دوره جایگاه بزرگان و امیرانی بوده که برای تماشای مسابقات شنا و قایقرانی بر روی دریاچه مصنوعی در این مکان می نشستند.

۳۳ پل: سی‌وسه پل مشهور به پل الله وردیخان شاهکار بی‌همتایی از معماری در دوران صفوی و یکی از مشهورترین پل‌های اصفهان با ۳۳ دهنه‌ است که با زیبایی هر چه تمام‌تر آب زاینده‌رود را تقسیم و چهارباغ عباسی را به چهارباغ بالا متصل می‌کند.

راه وسط  این پل مخصوص عبور سواره و گردونه‏ ها بوده است و  دو طرف پل که دارای دالان های طاقدار می باشد به پیاده‏ رو تخصیص داشته است اما امروزه تمام مسیر به عبور عابرهای پیاده اختصاص دارد.

حمام شیخ‌بهایی: این حمام ساخته دانشمند بزرگ شیخ‌بهایی است که سال ها با دو معمای خود یعنی گرم شدن آب منبع حمام به کمک یک شمع و روشن بودن دایمی آن ذهن جهانیان را به خود مشغول کرده بود و دارای معماری و فضاهای جالبی نیز هست؛ در شرایط فعلی هنوز امکان بازدید از این حمام برای گردشگران وجود ندارد.

در سالهای اخیر افراد مختلف ادعاهای مختلفی از کشف راز این حمام داشته اند که هیچ کدام از این موارد با قطعیت کامل تایید نشده است.

منارجنبان: این مناره مشهورترین مناره جهان محسوب می شود و راز شگفت آور آن این است که با تکان دادن یکی از مناره ها، مناره دیگر و تمام ساختمان به نوسان در می‌آید و این امر با قراردادن یک لیوان آب بر مقبره عارفی مشهور به عمو عبدالله که در این ساختمان مدفون است  مشاهده می شود اما راز این دانش فنی هنوز به طور کامل کشف نشده است.

لازم به ذکر است که سالها پیش یکی از مناره ها برای کشف راز آن دستکاری شده و به همین علت اکنون یکی از این مناره ها کمتر از دیگری تکان می خورد.

بازار قیصریه: این بازار از بزرگترین و مجلل‌ترین مرکز خرید و فروش در دوران صفویه و از باشکوه‌ترین و زیباترین دروازه‌های دنیا است؛ در بالاترین قسمت این سردرب نمادی قرار دارد که بیانگر صورت فلکی اصفهان یا برج قوس است.

این بازار میدان امام را به میدان عتیق (کهنه) و اصفهان عصر سلجوقی مربوط می‌کند و برخی از راسته‌های این بازارها عبارت‌ است  از بازار عریان، هارونیه، نیم‌آورد گلشن، مخلص، سماورسازها و مقصودبیک.

مسجد جامع اصفهان: مسجد را می‌توان موزه‌ای از آثار هنری و معماری ۱۵ قرن دوران اسلامی به شمار آورد و شامل قسمت های مختلفی است که هر یک نمایانگر سیر هنر معماری اسلامی در دوره‌ای خاص هستند.

تخت فولاد اصفهان: این قبرستان تاریخی بعد از وادی‌السلام مهم‌ترین قبرستان شیعیان است و مدفن بسیاری هنرمندان، فرهیختگان و علمای شیعه علمای شیعه است و قبر  یوشع نبی از پیامبران بنی اسرائیل نیز در بخشی از این مکان به نام لسان الارض قرار دارد و قدمت این قبرستان را به پیش از اسلام مربوط می‌کند.

در میان هر یک از قطعه‌های تخته فولاد آرامگاه یک یا چند تن از مشاهیر نامدار قرار دارد و آن قطعه به عنوان تکیه و به نام آن فرد نامیده می‌شود که بسیار از آنها از نظر معماری بی نظیر هستند.

عمارت هشت بهشت: این عمارت دو طبقه و هشت ضلعی که اکنون در خیابان چهارباغ اصفهان و در میانه پارکی معروف به نام شهید رجایی قرار دارد یکی از زیباترین بناهای تاریخی اصفهان است که باقیمانده کاخ‌های باصفا و کلاه‌فرنگی‌هایی است که در این دوره در کنار چهارباغ احداث شده بود.

کاخ هشت بهشت مجلل‌ترین و فرح‌انگیزترین عمارت دنیا از دیدگاه سیاحان نامیده گرفته است.

چهلستون: ساخت این کاخ در دوره شاه عباس یکم احداث آن آغاز شد و علاوه بر بخش هسته ای کاخ دارای بخش هایی همچون تالار آینه، تالار ۱۸ ستون، دو اتاق بزرگ شمالی و جنوبی تالار آینه، ایوانهای طرفین سالن پادشاهی و حوض بزرگ است.

نقاشی های دیواری چهلستون زیر نظر هنرمند نامدار عصر صفوی، رضا عباسی با خصلت بزرگ نمایی به شیوه مینیاتورهای ایرانی انجام گرفته است.

کلیسای تاریخی وانک اصفهان: ارامنه بعد از کوچ بزرگ از جلفا به دستور شاه عباس به اصفهان آورده شدند و از بدو ورود شروع به ساختن محل زندگی کردند و در وهله اول کلیساها را بنا کردند که وانک نخستین کلیسای بنا شده بوده است.

این کلیسا که در محله جلفای اصفهان قرار دارد بزرگ‌ترین کانون علم و مذهب ارامنه ارتدوکس ایران محسوب می‌شود.

قدمت تاریخی این کلیسا و حفظ آن در طول قرن های متمادی نشانه‌ای از هم زیستی ادیان مختلف در اصفهان در کنار یکدیگر است.

حمام علی قلی آقا: این حمام دارای معماری کامل حمامهای تاریخی ایرانی است و فضاهای مختلفی مانند استخری برای ‌آب‌تنی به همراه حوضچه ضدعفونی پا، مکانی با سنگ‌ مرمر خاص برای ماساژ دادن کمر، مکان‌هایی برای استراحت، صرف غذا و نوشیدن گلاب اصفهانی  است و بخشی از تمدن عظیم و دقت بالای ایرانیان در ساخت هرگونه بنایی را نشان می‌دهد.

مشهور است که این حمام تا ۵۰ سال پیش  مورد استفاده مردم اصفهان بوده است.

انگورستان ملک: از دیگر بناهای تاریخی اصفهان است که شیشه‌های هفت رنگ قجری آن موجب بازی نور بر دیوارهای ساختمان  شده است و زیبایی این ساختمان تاریخی را  که از سال ها پیش برای عزاداری امام حسین (ع) وقف شده به چشم گردشگران می‌کشاند.

حمام فین و تپه های تاریخی سیلک کاشان: گردشگرانی که از استان اصفهان عبور می کنند در صورت رد شدن از کاشان می توانند دو اثر بسیار زیبایی که در فاصله کمی از یکدیگر قرار دارند را مشاهده کنند که یکی حمام تاریخی فین و دیگری تپه های باستانی سیلک است.

حمام فین علاوه بر شهرت خاص خود به عنوان مکان به شهادت رسیدن امیرکبیر اکنون به باغ موزه ای تبدیل شده که با زیبایی معماری بخشای مختلف خود از جمله حمام ها و اتاق های مختلف تعجبگردشگران را بر می انگیزد.

سیستم لوله کشی این باغ که آب را در سراسر باغ و در انهار سرتاسری آن به شکل جوششی جاری می سازد از جمله عجیب ترین معماری های بناهای تاریخی است که هنوز راز آن به درستی کشف نشده است.