ویندوز 10 یا لینوکس ؛ کدامیک رم کمتری مصرف می‌کند؟
بستگی دارد؛ شاید ویندوز و لینوکس به روش‌های مختلفی از رم سیستم استفاده کنند اما در نهایت برای یک هدف به رم نیاز دارند. برای اینکه بتوانیم پاسخ این سوال را پیدا کنیم، ابتدا باید بدانیم رم چیست.
حافظه رم چیست؟
رم (RAM) یا حافظه دسترسی تصادفی بخشی از کامپیوتر شماست که امکان خواندن و نوشتن فایل‌ها با سرعت بالا را فراهم می‌کند. این اطلاعات از لحاظ فیزیکی در محلی متفاوت از فایل‌های روی هارد دیسک نگهداری می‌شوند. چیپست رم به دلیل نوع طراحی و مکانیزم خود بسیار سریع‌تر از هارد دیسک عمل می‌کند. برخلاف هارد، اطلاعات درون رم با قطع جریان برق پاک می‌شوند، در نتیجه زمانی که کامپیوتر را ریستارت می‌کنید، رم به یک حافظه‌ی کاملا خالی تبدیل می‌شود. کامپیوترها از رم به عنوان حافظه‌ی موقت استفاده می‌کنند و فایل‌هایی که می‌بایست به طور مداوم به آن‌ها دسترسی داشت را در رم قرار می‌دهند.
تمامی رم ها سرعت یکسانی ندارند. در حال حاضر دو نوع رم وجود دارد: DRAM و SRAM. زمان دسترسی DRAM در حدود 60 نانوثانیه است در حالیکه SRAM این زمان را به 10 نانوثانیه کاهش می‌دهد. بدین ترتیب یک رم 4 گیگابایتی SRAM سریع‌تر از 4 گیگابایت رم DRAM است اما به خاطر هزینه‌ی بالای رم های SRAM، معمولا در اکثر سیستم‌ها از DRAM استفاده می‌شود.
اما کدام سیستم عامل به رم بیشتری نیاز دارد؟
سیستم مورد نیاز ویندوز 10 و لینوکس
ویندوز 10 به حداقل 2 گیگابایت رم نیاز دارد اما مایکروسافت پیشنهاد می‌کند که برای استفاده‌ی بهینه از تمامی قابلیت‌ها، 4 گیگابایت رم در اختیار داشته باشید. حال بیایید این را با سیستم عامل اوبونتو -محبوب‌ترین توزیع لینوکس- مقایسه کنیم. کانونیکال، کمپانی توسعه دهنده‌ی اوبونتو بیان می‌کند که 2 گیگابایت رم برای اجرای این سیستم عامل کافی است.
شاید تفاوت این دو سیستم عامل چندان زیاد به نظر نرسد اما این بدان خاطر است که اوبونتو نیز مانند ویندوز، دارای انیمیشن‌ها و افکت‌های گرافیکی فراوانی است. اگر شما بخواهید این قابلیت‌ها را غیر فعال کنید، می‌توانید اوبونتو را بر روی کامپیوترهای بسیار قدیمی نیز اجرا کنید اما ویندوز 10 مطمئنا چنین قابلیتی نخواهد داشت.
اما مقایسه‌ی اعداد و ارقام فقط بخشی از ماجراست. برای درک رم و تعیین
میزان موردنیاز برای اجرای تمامی پروسه‌های سیستم عامل باید با ساز و کار
آن نیز آشنا شویم.
رم چگونه کار می‌کند؟
کمبود حافظه برای هارد دیسک اتفاق خوشایندی نیست اما این موضوع درباره‌ی رم صدق نمی‌کند. به نوعی می‌توان گفت که فضای خالی در رم برابر است با فضای بیهوده و از دست رفته.
یک مرورگر اینترنت سریع می‌تواند در عرض چند ثانیه یک وب‌سایت را لود کند. اما هر چقدر هم که این مرورگر در بارگذاری اطلاعات از اینترنت سریع باشد، سرعت دریافت اطلاعات از روی خود کامپیوتر سریع‌تر خواهد بود. مرورگرهایی مانند گوگل کروم و موزیلا فایرفاکس با ذخیره‌ی قسمتی از وب‌سایت‌ها در حافظه رم، سایت‌ها را با سرعت بیشتری لود می‌کنند.
نرم افزارهای پردازش متن مانند مایکروسافت ورد، متن‌های باز شما را در رم ذخیره می‌کنند تا بتوانید آن ها را ادیت کنید و ادیتورهای فیلم نیز از رم برای قرار دادن تکه‌های فیلم استفاده می‌کنند تا شما بتوانید هرگونه ویرایشی که در نظر دارید را بر روی آن‌ها اعمال کنید.
در این حین، بازی‌های کامپیوتری بیشترین مقدار رم را به خود اختصاص می‌دهند تا بتوانند تمامی اتفاقاتی که بر روی صفحه رخ می‌دهد را پردازش کرده و به شما نمایش دهند. اگر شما یک گیمر هستید، سیستم شما به مقدار رم بیشتری نسبت به یک سیستم عادی نیاز خواهد داشت.
البته فقط نرم افزارها نیستند که می‌خواهند اطلاعات خود را در رم ذخیره کنند. خود سیستم عامل نیز به این حافظه‌ی موقت نیاز دارد. هر چه میزان رم مورد نیاز سیستم عامل بیشتر باشد، حافظه‌ی کمتری برای نرم افزارها باقی می‌ماند چراکه اولویت با سیستم عامل است.
زمانی که تمام حافظه رم مورد استفاده قرار بگیرد، کامپیوتر شما از هارد دیسک برای ذخیره‌ی فایل‌های موقت استفاده خواهد کرد. از آنجایی که هارد کندتر از رم است، کامپیوتر شما به نظر آهسته‌تر کار خواهد کرد. به همین دلیل است که وقتی یک مرورگر با چندین تب باز را می‌بندید، سرعت کامپیوتر به یک باره چند برابر می‌شود چراکه چندین گیگابایت رم آزاد شده و در اختیار باقی نرم افزارها قرار می‌گیرد.
برتری لینوکس
لینوکس نمی‌تواند به صورت جادویی کاری کند که همان نرم افزارها را با رم کمتری اجرا کنید؛ یک مرورگر بر روی لینوکس به همان اندازه رم نیاز دارد که یک مرورگر ویندوزی نیاز خواهد داشت.
در ویندوز، شما برخی گزینه‌های محدود برای بهینه سازی رم دارید. برای مثال می‌توانید تعداد برنامه‌های استارت آپ و پس‌زمینه را کاهش دهید یا آنکه از قابلیت ReadyBoost استفاده کرده و فلش درایو را به نوعی حافظه‌ی رم تبدیل کنید.
اما در لینوکس علاوه بر گزینه‌های بالا، امکانات دیگری نیز در اختیار شما قرار می‌گیرد. در لینوکس شما می‌توانید به جای توزیع اوبونتو، صدها توزیع دیگر که سبک‌تر هستند را نصب کنید. برخی از این توزیع‌ها مخصوصا برای سیستم‌های قدیمی‌تر با رم پایین طراحی شده‌اند.
بر خلاف لینوکس، ویندوز فقط امکان غیر فعالسازی برخی انیمیشن‌ها و تغییر تم را می‌دهد اما در نهایت، رابط گرافیکی ویندوز فعال خواهد بود که به هیچ عنوان سبک نیست.
پس کدام سیستم عامل رم کمتری مصرف می‌کند؟ ویندوز 10 یا لینوکس ؟
اگر سیستم شما فقط 512 مگابایت رم دارد، شما حتما می‌بایست به سراغ لینوکس بروید، مگر آنکه همچنان بخواهید از ویندوزهای قدیمی و غیرقابل اطمینان مانند XP استفاده کنید. توزیع‌های مختلفی در لینوکس وجود دارند که با نصب آن‌ها می‌توانید کامپیوتر خود را به یک کامپیوتر نسبتا جدید تبدیل کنید. اما همچنان برخی کارها به رم زیادی نیاز خواهند داشت و متاسفانه وب‌گردی یکی از آن کارها است که در صورت نبود رم کافی، بسیار آزاردهنده خواهد بود.
همان‌طور که گفته شد، بسیاری از توزیع‌های لینوکس در مقایسه با ویندوز 10 به رم کمتری نیازی دارند اما در عین حال، توزیع‌هایی نیز هستند که به همان اندازه رم مصرف می‌کنند. با وجود این همه گزینه، باید دید که در حال حاضر چه مقدار رم در سیستم شما مصرف می‌شود و آیا به مقدار بیشتری نیاز دارید؟ اگر پاسخ مثبت است، پس باید به سراغ توزیع‌های لینوکسی بروید و در غیر اینصورت می‌توانید از همان ویندوز به راحتی استفاده کنید.