شرایط خاص کاخ گلستان در برابر زلزله

به گزارش گروه جامعه ، صفی یاری، در نخستین همایش توانمندسازی بناهای تاریخی در برابر زلزله به بیان مطالعه لرزه‌ای عمارت الماس در مجموعه جهانی کاخ گلستان و همچنین ایمنی جانی و مقاوم‌سازی بناهای تاریخی پرداخت.

وی با بیان اینکه کاخ گلستان از ساختمان‌های متعددی تشکیل‌شده که به شیوه‌ها و مصالح مختلف ساخته‌شده‌اند گفت: ساختمان الماس در دوره فتحعلی شاه به عنوان اندرونی ساخته‌شده است.

وی با اشاره به روش‌های ساخت بنا در دوره‌های مختلف و شیوه‌های مقاومتی که در آن صورت گرفته است تصریح کرد: با اقدامات صورت گرفته و تهیه نقشه‌های تخصصی برخی از نقاطی که می‌توانست در هنگام وقوع سانحه آسیب بیشتری ببینند، شناسایی شدند.

با گمانه‌زنی، برداشت نمونه‌ها، آزمایش‌های شیمی و فیزیک مصالح به کار گرفته‌شده در ساخت این بنا شناسایی شد و کارشناسان توانستند با دسترسی به منبع رس به کار گرفته‌شده در ساختمان آجرهای مشابه را بسازند.

صفی یاری با اشاره به اینکه در ایران گنجینه بزرگی از انواع سازه‌های میراث فرهنگی وجود دارد تصریح کرد که لازم است دستورالعمل و راهنمای مشترکی برای انجام این قبیل مطالعات وجود داشته باشد زیرا در حال حاضر شرکت‌های مختلف با روش‌های متفاوت کار می‌کنند.

ارتقای ایمنی لرزه‌ای بناهای تاریخی ژاپن

مرمت و مقاوم‌سازی ساختمان یک ایستگاه راه‌آهن در ژاپن در حالی صورت گرفت که هیچ وقفه‌ای در حرکت قطارهای آن صورت نگرفت.

پروفسور توشی کازو هانا زاتو سخنران دیگر این نشست با بیان این مطلب ارتقای ایمنی لرزه‌ای بناهای تاریخی ژاپن و روش‌های مرمت ساختمان‌های تاریخی این کشور را تشریح و تعدادی از پروژه‌های به انجام رسیده در این حوزه را معرفی کرد.

هانا زاتو با اشاره به ساختمان یک ایستگاه راه راهن که از مصالح آجری و فولاد ساخته‌شده افزود: این ساختمان توانسته زلزله سال ۱۹۲۳ ژاپن را تحمل کند ولی گنبد آن در جنگ جهانی دوم فروریخته است.

به گفته وی، اقدامات مرمتی و مقاوم‌سازی این بنادر حالی انجام شد که هیچ وقفه‌ای در حرکت قطارها صورت نگرفت.

هانا زاتو در ادامه به بیان برخی از روش‌های مداخله نظیر استفاده از پشت‌بند، رینگ دورتادور، تقویت‌کننده‌های افقی در دیوار، مقاوم‌سازی بازشوها و ... پرداخت و گفت: این‌ها روش‌های متداول در مداخله هستند.

وی با اشاره به روش‌های جدید مداخله برای نمونه از ساختمان کارخانه تولید ابریشم در ژاپن نام برد که اخیراً در فهرست میراث جهانی به ثبت رسیده و در سال ۱۸۷۲ توسط مهندسان فرانسوی طراحی‌شده است.

وی سیستم سازه به کار گرفته‌شده در این ساختمان را شامل قاب‌های چوبی اعلام کرد که داخلشان با آجرها پرشده‌اند و گفت: تست میز زلزله در مرحله نخست صورت گرفت زیرا عمده مشکلی که در این نمونه‌ها وجود دارد حرکت خارج از صفحه دیوارها است.

این پژوهشگر در ادامه به ساختمانی اشاره کرد که جزو میراث ملی ژاپن است و براثر زلزله ۹ ریشتری سال ۲۰۱۱ صدمه‌دیده و گفت: در طراحی طرح مرمت این ساختمان از آنالیز سه بعدی مرمت استفاده شد که نشان داد تعداد زیاد بازشوها باعث ایجاد خسارت شده‌اند.

وی گفت: فناوری که در مدل قبل اجرا شد در این ساختمان نیز عملیاتی شد و در اثر نتایجی که به دست آمد دیوارها با آرماتور مقاوم شدند، یک سازه افقی اضافه و یک تیر سرتاسری بتنی و تعدادی میلگرد هم به‌صورت افقی در دیوارها فرورفت.

پروژه مقاوم‌سازی لرزه‌ای سازه‌های خشتی موسسه حفاظتی گتی

 پروفسور پاولو لورنسو سخنران دیگر بود که به بیان گوشه‌ای از پروژه مقاوم‌سازی لرزه‌ای سازه‌های خشتی موسسه حفاظتی گتی؛ امکانات و درس‌های فراگرفته شده از مدل‌سازی سازه‌ای پرداخت.

وی با نمایش عکس‌هایی از یک ساختمان خشتی که با مداخله جزئی مقاومتش بالابرده شد، ساختمان چند طبقه‌ای که مقاومت اتصالات بین دیوار و سقف ساختمان آن باعث شد که بتوان آن را حفظ کرد و کلیساهایی که در زلزله نیوزلند آسیب دیدند موارد مشابه را تشریح کرد.در مقاوم‌سازی بناها یک قانون کلی وجود دارد؛ یا باید کاری برای مقاوم‌سازی ساختمان‌ها انجام ندهیم و در نتیجه خسارت دوسومی را شاهد باشیم یا اقداماتی اساسی انجام دهیم که خسارات به حداقل برسند در این صورت تعداد بناهایی که حفظ می‌کنیم افزایش می‌یابد.

وی با اشاره به منشور اسکارساف (کمیته بین المللی تحلیل و مرمت سازه‌ای میراث فرهنگی) تصریح کرد که طبق این منشور باید به اصولی پایبند بود و مداخلات را بر اساس آنها به منظور حفظ اصالت انجام داد.

لورنسو با اشاره به درکی مدرن از مرمت گفت: توجه به مصالح اصلی، حداقل مداخله و بودجه از مواردی است که در آن در نظر گرفته می‌شود.