تکلیف سند چشم انداز موسیقی همچنان نامشخص است/ بودجه جشنواره موسیقی فجر یک میلیارد تومان است
نشست «بررسی عملکرد دولت یازدهم در عرصه موسیقی» با گفتگوهای داغ فردین خلعتبری، بابک چمن آرا، هوشنگ کامکار، علی قمصری، سیدمحمد میرزمانی و علی مرادخانی معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد.
به گزارش گروه فرهنگی ، رضا مهدوی در ابتدای نشست «بررسی عملکرد دولت یازدهم در عرصه موسیقی» که در حضور بسیاری از اهالی موسیقی برگزار شد، گفت: به طور یقین در فضای موسیقی کشور هرچقدر که ما بتوانیم صریح، شفاف و منصفانه گفتمانمانی را پیش ببریم، به نفع جامعه موسیقی کشور خواهد بود. بنابر این ما در«گفتمان ضرب اصول» بهدور از احساسات و جوهای رایج سعی میکنیم حرف اصولی بزنیم، ضمن اینکه این نکته را باید دوباره عنوان کنم که ما عضو هیچ گروه، دسته و یا چیزی مشابه آن نیستیم.
وی افزود: ما دوست داریم خانه موسیقی پرباری داشته باشیم، اما وقتی میبینیم بنا به دلایلی این امکان در خانه موسیقی وجود ندارد، میآییم و مباحثمان را در مکانهایی اینچنینی مطرح میکنیم تا آیندگان بدانند وضعیت موسیقی در عصر ما چگونه بوده است. ما در این جلسات اجازه توهین به کسی نمیدهیم و خودمان نیز بهگونهای صحبت نمیکنیم که خدایناکرده ساحت مقدس شخصی خدشهدار شود.
چرا به انتقادات جشنواره پاسخ داده نشد؟
این کارشناس موسیقی در ادامه با اشاره به حضور میهمانان گفت: از دو عزیز در حوزه موسیقی دعوت کردهایم که نه به عنوان نماینده اهالی موسیقی، بلکه به عنوان کسانی که حرفشان حرف دل قاطبه اهالی موسیقی است، حضور داشته باشند. به جای اینکه کانال راه بیندازیم و غیرمستند صحبت کنیم، رودررو و بر مبنای مستندات سخن بگوییم. ما در این جلسه سوالاتی را مطرح میکنیم مانند اینکه چرا در این دولت مدیران ناکارآمد باعث ایجاد فضایی متشنج در موسیقی شدهاند؟ یا چرا به انتقادات پیرامون جشنواره موسیقی فجر پاسخ داده نشد؟
علی مرادخانی(معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی) در ادامه این نشست گفت: از همان آغاز سلسله برنامههای گفتمان ضرب اصول دوستان لطف داشته و مرا دعوت میکردند، اما فرصت حضور تابهامروز بنا به مشغله کاری پیش نیامده بود. اما امروز این فرصت پیش آمده و امیدوارم این گفتوگوها در فضای هنری کشور بیشتر جریان داشته باشد؛ چرا که نهایتاً منجر به پویایی بین هنرمندان درگیر این عرصه خواهد شد.
فردین خلعتبری(آهنگساز) نیز خطاب به مرادخانی گفت: راستش من فکر نمیکردم شما به این جلسه بیاید و امیدوارم این اتفاق خوب که بین هنرمند و مدیر گفتوگو برقرار می شود، ادامه داشته باشد.
وی همچنین افزود: امکان دارد نامه نوشتن، سخنرانی کردن و یا فریاد کردن راهی باشد برای اینکه اعتراضاتمان را بهگونهای بیان کنیم؛ به همین دلیل کسانی هم که پای نامهای را امضا میکنند حتماً دستشان به جای دیگری نرسیده تا مطالبشان را عنوان کنند، به هر حال روزگار ما، روزگاری است که هرچقدر گفتوگو درون آن بیشتر جریان داشته باشد، به نتایج بهتری میرسیم.
تکلیف نامشخص سند چشم انداز موسیقی
بابک چمنآرا ناشر موسیقی نیز در این نشست گفت: مشکلاتی که پیرامون ما و صنف ما میافتد بسیار است و من تیتروار به چند مورد آن اشاره میکنم. مورد اول سند چشمانداز موسیقی کشور است که بینتیجه و بیتکلیف مانده و تا این لحظه هیچ سندی به دید هیچ یک از اهالی موسیقی نرسیده و این سند نه امضا شد و نه اجرا.
وی ادامه داد: انتخاب مدیرکل دفتر موسیقی موضوع بعدی است که میخواهم به آن اشاره کنم. متأسفانه ناشران و اهالی موسیقی هیچ سهمی در انتخاب مدیر دفتر موسیقی ندارند. این توقع ماست که در انتخابهای آینده نظر ناشران و هنرمندان حداقل بررسی شود، البته به نظر من آقای طالبی که مدیریت دفتر موسیقی را برعهده دارند تا این لحظه مدیر منطقی و معقولی بودهاند.
قانونی که هیچ وقت اجرا نشد!
این ناشر موسیقی در ادامه با اشاره به حقوق مصنفین و مؤلفان در حوزه موسیقی گفت: متأسفانه این قانون در کشور ما هیچ وقت اجرایی نشد و در این دولت هم در این زمینه یک سانتیمتر هم قدم برداشته نشد. موضوع بعدی مورد نظر من موضوع مالیات و وزارت دارایی است که بخش زیادی از اهالی موسیقی با آن درگیرند. اینکه گفته میشود ما معافیت مالیاتی داریم چون فعالیت هنری انجام میدهیم، بحث چندان دقیقی نیست، بسیاری از همکاران من در این زمینه مشکلات بسیار عدیدهای دارند.
چمنآرا همچنین تصریح کرد: حضور در جشنوارهها و رویدادهای بینالمللی یکی دیگر از مشکلاتی است که باید در این جلسه به آن اشاره کنم. طی این سالیان اخیر نمایندگانی که از طرف ایران در جشنوارهها و رویدادهای فرهنگی شرکت میکردند به هیچ نتیجه عملی منتج نشده است و هیچ اتفاق خاصی در این زمینه نیفتاده است.
خصوصی سازی راهکار خروج از عقب ماندگی است
وی در پایان بخش اول صحبتهایش نیز گفت: در خصوص مطالبی که عنوان کردم چندان انتظار پاسخگویی از آقای مرادخانی را ندارم اما درباره این مسئله ای که الان می خواهم مطرح کنم انتظار دارم پاسخ روشنی دریافت کنیم.
وی افزود: خصوصیسازی مطمئناً راهکاری است که شاید ما را اندکی از عقبماندگی خارج کند. مجمع صنفی ناشران موسیقی سال گذشته با تلاشهای فراوان ثبت شد و به عنوان یک نهادی است که میتواند بارهای بسیاری را از دوش دولت بردارد. فعالیتهای غیرحاکمیتی قابلواگذاری معاونت هنری ارشاد باید هرچه زودتر اتفاق بیافتد. از بررسی صدور مجوز مؤسسات هنری گرفته تا صدور مجوز آثار موسیقی و صحنهای میتوان به بخشهای خصوصی قابلتأیید وزارت ارشاد واگذار شود. در قانون مدیریت کشور نیز به این مهم اشاره شده که بخشهایی از وظایف دولت به مؤسسات مردم نهاد و صنوف واگذار شود، اما ما هماکنون که بیش از سه سال از دوره دولت جدید را گذراندهایم و دو سال نیز از عمر مجمع ما گذشته است به هیچ نتیجهای نرسیده ایم.
سند چشم انداز موسیقی ایران در دست بررسی است
علی مرادخانی در ادامه این نشست با اشاره به پرسشهای بابک چمنآرا اضافه کرد: در خصوص سند چشمانداز موسیقی باید اشاره کنم سندی به ما ارائه شده بود که در آن نواقص بسیاری وجود داشت و تعاریف کلی و ابتدایی از موسیقی ارائه شده بود. این سند از نظر ما می بایست اصلاح و بررسی می شد و بر روی کارکردهای مدیریتی آن بازنگری صورت می گرفت. این سند هماکنون در دست بررسی قرار دارد و من از همه دوستان و اهالی موسیقی دعوت میکنم تا نظراتشان را در این خصوص به ما ارائه کنند.
وی در خصوص قانون مصنفین و مؤلفین افزود: ما در این خصوص تا آنجا که توانستهایم پیگیر حقوق هنرمندان بودهایم، اما این موضوع تنها به یک معاونت برنمیگردد و برای رفع مشکلات این حوزه باید چندین نهاد پیگیری انجام دهند، اما به هر جهت ما سعی خودمان را در این زمینه میکنیم تا این قانون را به جایی برسانیم.
معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در خصوص معافیتهای مالیاتی اهالی هنر نیز گفت: درحوزه معافیتهای مالیاتی در آموزشهای هنری هم اقدامات موثری انجام شده است و ما میدانیم که یکی از انگیزههای ورود سرمایهگذاران به این بخش همین معافیتهای مالیاتی است که این موضوع نیز جزو پیگیریهای ما بوده و هست.
بهنفع هنرمندان عمل کردیم
وی در خصوص تعاملات وزارت ارشاد با نیروی انتظامی برای برگزاری کنسرتها نیز گفت: ما تغییراتی را در ماده 20 ایجاد کردیم و مصوبه دولت هم در این زمینه نشان میدهد که بهنفع هنرمندان عمل کردیم. در خصوص حضور در جشنوارههای بینالمللی و رویدادهای هنری نیز ما بودجهای را برای کمک به مؤسسات اختصاص دادهایم. خانه موسیقی و دیگر حوزههایی که در موسیقی کشور فعالیت میکنند میتوانند در انتخاب افراد و مؤسسات برای اعزام به رویدادهای هنری مشارکت داشته باشند و خودشان افراد شایسته را به ما معرفی کنند.
این مقام مسئول وزارت ارشاد درباره بحث واگذاری مجوزها به بخش خصوصی نیز افزود: در خصوص وظایف حاکمیتی و بحث صدور مجوزها باید اول یک بررسی حقوقی انجام گیرد تا مشخص شود آیا اساساً این اقدام بهلحاظ قانونی عملی است یا خیر؛ و اگر این اقدام امکانپذیر است باید به کدام بخش واگذار شود. شاید بتوان بخشی از مباحث اجرایی صدور مجوزها را به بخش خصوصی واگذار کرد. باید جلسه مشترکی با صنوف داشته باشیم تا در این زمینه بتوانیم به راهحل مناسبی برسیم.
فردین خلعتبری در ادامه با بیان این پرسش از علی مرادخانی که آیا تاکنون جایی بوده که مسئول و رئیس نبوده باشید خطاب به او گفت: آقای مرادخانی شما از ابتدای انقلاب در حوزههای مختلف فرهنگی حضور داشتهاید. شما جشنواره موسیقی را ادامه دادید و سالیان سال برگزار کننده این اتفاق هنری بودهاید. ما هم در ابتدای ورود شما به عنوان معاون امور هنری وزارت ارشاد بسیار خوشحال بودیم؛ چراکه میدانستیم شما ما را میشناسید و به مسائل ما آشنا هستید. در واقع شما اقداماتی را در عرصه فرهنگی انجام دادهاید که قابلتقدیر است و من به آن باور دارم.
وی ادامه داد: با این وجود پرسش من اینجاست؛ چرا نوع مدیریت شما بهگونهای نبوده است که شما بخشهای مختلف را رها کنید تا کارهایشان را خودشان انجام دهند؟ شما در معاونت هنری فعالیت میکنید، اما بخشی از کار شما هنری نیست. موسیقی غیر هنری که وجودش اصلاً ربطی به من هم ندارد مورد بررسی معاونت هنری قرار میگیرد و این یک تناقض بزرگ است. چرا باید معاونت هنری درباره موسیقی که هیچ ربطی به هنر ندارد، نظر بدهد و یک شورای کارشناسی را مأمور نظر دادن درباره این نوع نازل موسیقی قرار میدهد؟ از طرفی وقتی میبینیم آهنگسازی که لب دریا ساخته و... در موزه موسیقی تجلیل میشود و این به نظر من یک بحران است.
چرا نامه ها بی پاسخ ماند؟
این آهنگساز در ادامه با اشاره به نامه اعتراضی 700 نفر از اهالی موسیقی به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در خصوص جشنواره موسیقی فجر گفت: چرا به این نامهها که به امضای 700 نفر میرسد پاسخی داده نمیشود؟ قبل از این نامهها هم نامههای پرشمار دیگری بوده که در اعتراض به وضع موجود نوشته شده ولی بیپاسخ ماندهاند.
به دنبال دلالی برای خودمان نیستیم
مرادخانی در ادامه با اشاره به صحبتهای فردین خلعتبری گفت: زندگی من با مباحث و امور فرهنگی گره خورده است و از این بابت هم خوشحالم، اما متأسفانه بعضاً صحبتهایی در محافل هنری و رسانهها انجام میشود که شرط انصاف را رعایت نمیکنند. مثلاً ما میخواستیم کاری را در حوزه تجسمی انجام بدهیم و بخشی از آثار گنجینه را در آلمان به نمایش بگذاریم که در نهایت 2 میلیون دلار هم به موزه هنرهای معاصر میرسید، اما در این خصوص اتهاماتی مطرح شد مثل اینکه میگفتند اینها آثار را میبرند که عوض کنند. ما به دنبال دلالی برای خودمان نیستیم و هیچوقت نیز در این زمینه حرکتی انجام ندادهایم و کارنامه ما نیز روشن است. متأسفانه این صحبتها جز اینکه آشفتگی در فضای هنری کشور ایجاد کند، هیچ سودی ندارد.
وی در ادامه با اشاره به صدور مجوز برای آثار صوتی گفت: ما موظفیم به عنوان یک نهاد دولتی به همه آثار صوتی در سبکهای مختلف مجوز بدهیم و همه آثار را باید بررسی کنیم.
خلعتبری در ادامه، صحبتهای معاون امور هنری وزیر را قطع کرد و گفت: چرا باید بخشی از توان و انرژی و پول دفتر موسیقی بابت مجوز دادن به اثری خرج شود که اصلاً هم هنری نیست؟
مرادخانی نیز در پاسخ به این پرسش گفت: شما به عنوان نهاد رسمی نمیتوانید پاسخگوی هنرمندان در رشتههای مختلف هنری نباشید.
شورای پاپ دفتر موسیقی تعطیل شود
فردین خلعتبری نیز در ادامه گفت: من برای خود و جامعه دانشگاهی متأسفم که برای آثار سخیف اینچنینی وقت گذاشته میشود و امضای معاونت هنری وزارت ارشاد را میگیرد. به اعتقاد من باید شورای پاپ دفتر موسیقی تعطیل شود و معاونت هنری نباید وقت خود را برای این موضوعات تلف کند.
وی افزود: هر کدام از ما سلیقه خاصی داریم؛ برخی از افرادی که در شوراهای ارشاد حضور دارند به نوع خاصی از موسیقی پاپ علاقمند هستند و در مقابل شکل های دیگر آن سنگ اندازی می کنند. این روش درستی نیست؛ شما که تمام گونه های موسیقی جهان را نمی شناسید. اصلا یک فردی آمده سبک من در آوردی از خودش ساخته که با اقبال مردم هم روبرو شده، خب اگر شما به شکل سلیقه ای جلوی این فرد را بگیرید صدای مردم در می آید و این فرد را به خارج از کشور سوق داده اید. شما باید مثل بسیاری از کشورهای دنیا فقط بر روی کنترل شعر تمرکز کنید و اصلا بحث شورای موسیقی در مورد آن ها موضوعیتی ندارد.
جشنواره فجر متأسفانه اساسنامه ندارد
وی ادامه داد: همین نگاه ویژه به موسیقی پاپ در جشنواره موسیقی فجر هم دیده میشود. الان جشنواره موسیقی فجر در واقع بهنوعی روند ادامهدار کنسرتهای موسیقی پاپ در کشور است. جشنواره ما متأسفانه اساسنامه ندارد و بر این مبنا نقشه راه مشخصی نیز ندارد. مدیر کدام جشنواره هنری میآید به هنرمندان تکتک زنگ میزند تا آنها را به جشنواره بکشاند؟ الان آقای مهرجویی که در جشنواره فیلم فجر شرکت میکند پولی میگیرد؟ انگیزه ایشان مسلماً پول گرفتن از مدیران جشنواره نیست؛ چه بلایی بر سر جشنواره موسیقی فجر آوردهایم؟ چرا ما راهکاری نداریم که گروههای موسیقی داوطلبانه بدون اینکه پولی بگیرند مانند همه جشنوارهها در فستیوال شرکت کنند؟ اگر جشنواره بتواند با بودجهای که در اختیار دارد با گروههای موسیقی قرارداد ببندد تا اثر جدیدشان را در جشنواره اجرا کنند و بعد این اجرا به شکل آلبوم یا هر فرمت دیگری در اختیار عموم قرار بگیرد، میتوانیم شکلی منطقی را برای جشنواره متصور باشیم.
جشنواره های موسیقی تخصصی می شوند
علی مرادخانی در ادامه با اشاره به مباحث طرحشده در خصوص جشنواره موسیقی فجر گفت: رویکرد ما هماکنون به جشنوارهها این است که بهگونه تخصصی آن ها را برگزار کنیم. جشنواره موسیقی کلاسیک ایرانی و جشنواره موسیقی معاصر بر همین مبنا پایهگذاری و اجرا شدند. امسال کل بودجه ای که برای کل جشنواره موسیقی فجر میتوانیم اختصاص بدهیم رقمی معادل یک میلیارد تومان است و جشنواره خودش باید بقیه هزینهها را کسب کند. این جشنواره نگاهی کلی به آنچه که در موسیقی کشور طی یک سال اتفاق افتاده، دارد.
فردا مقدمات جلسه با امضاء کنندگان نامه انتقادی انجام می شود
وی ادامه داد: من آقای طالبی را مأمور کردم به نامهای که اخیراً منتشر شده توجه و رسیدگی کند. خیلی خوب است که ما با گفتوگو مسائلمان را حل کنیم، اما نباید به یکدیگر در رسانهها اتهام بزنیم. این هماهنگی ها از فردا انجام خواهد شد.
خلعتبری در ادامه گفت: من معتقدم جشنوارهها باید سیاست مشخص خود را ترسیم کنند، ضمن اینکه من معتقدم جشنوارهها اعتبارشان را از آثاری که در آن ارائه میشود، میگیرند. جشنواره ما متأسفانه فقط به فکر گذراندن امروز است و به اعتبار فکر نمیکند. اعتبار هم با تعداد مخاطب بالا کسب نمیشود.
هوشنگ کامکار که یکی از حاضران در سالن بود طی سخنانی گفت: موسیقی جدی در هیچجای دنیا حمایت نمیشود. به اعتقاد من مؤسسات و شرکتهای انتشار موسیقی در این مملکت خیانت کردهاند و رسانهها نیز نقش بسیار تخریبی را در این زمینه دارند.
چرا یک گروه خاص کل فضای موسیقی را در اختیار می گیرد؟
علی قمصری که یکی دیگر از مخاطبان نشست«گفتمان ضرب اصول» بود گفت: من یکی از کسانی هستم که نامه معترضین جشنواره موسیقی فجر را امضا کردم و برخلاف بسیاری از دوستان که فکر میکنند برای دیده شدن نامه را امضا کردیم، نیازی به دیده شدن ندارم. جناب مرادخانی متأسفانه شما در صحبتهایتان قولهایی میدهید و به آن ها عمل نمیکنید. ما میخواهیم اصلاح صورت بگیرد و بهدنبال براندازی نیستیم و نیت مان اصلا برکناری شخص نیست. ما تنها میخواستیم یک جواب مؤدبانه به نامه ما داده شود.
این آهنگساز ادامه داد: مشکل معترضان فقط مسائل مالی نیست. ما میگوییم چرا یک گروه خاص با تعدادی اندک امثال پورناظریها میخواهند کل فضای موسیقی را در اختیار بگیرند؟ با حضور افراد تکراری در جشنوارهها به نوعی دارد به ما ثابت می شود که موسیقی به صورت محفلی اداره میشود. متأسفانه شاهد بودهایم طی روزهای گذشته با ادبیاتی ناشایست جواب نامه مؤدبانه ما داده شد.
وی افزود: آقای مرادخانی، سیاستهای جشنواره موسیقی فجر آیینه تمامنمای سیاستهای شماست. ما میگوییم در جشنواره سال گذشته تخلف رخ داده و نه سهلانگاری. این صحبت ها را هم با وجود اسنادی که وجود دارد گفته ایم. مثلاً وجود سایتی که هیچ سابقهای نداشته و علیرغم این موضوع به یکباره می آید و بیشترین اجراها را نیز میفروشد چیست؟ چرا همه امکانات و اتفاقات به سمت یک عده معطوف میشود؟ چرا امثال خانواده محترم کامکارها، پورناظریها، شهرداد روحانی و معدود افراد دیگر در همهجا هستند از خانه موسیقی گرفته تا شورای جشنواره و وزارت ارشاد و هر جای دیگری؟
قمصری همچنین گفت: چرا جایزه دادن مسئولان جشنواره موسیقی فجر به خودشان و اطرافیانشان واکنشی را از سوی شما برنیانگیخت؟ ما بدون سند حرف نمیزنیم. ما تنها برمبنای گفته های خود مسئولان در رسانهها مباحثمان را مطرح کردیم. چه اتفاقی افتاد که آقای نوربخش و محفلشان که کارنامه درخشانی هم نداشتند دوباره پست گرفتند؟ و باز همان تیم و همان اتفاقات در حال تکرار است. وقتی آقای نوربخش می گوید من اصلا نمی خواستم در جشنواره امسال باشم و با اصرار به من این پست را قبولاندند منظورشان اصرار از طرف شخص شماست.
مرادخانی نیز در واکنش به صحبتهای قمصری گفت:من خیلی خوشحالم که شما این حرفها را بیان میکنید. آقای قمصری من شما را هنرمند خوبی میدانم و دوست دارم باهم صادقانه برخورد کنیم. من انتظار دارم آنچه را که شما در قضاوت هایتان می بینید که ما مشکل داریم یا اشتباه می کنیم بیاید و تذکر بدهید و ما قطعا به گوش جان خواهیم شنید. الان هم به آقای طالبی خواهم گفت که مجموعه ای از این مسائل را بررسی کند و اگر لازم باشد خود من هم وارد این موضوع خواهم شد.
معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: آغاز تجربه واسپاری یا برون سپاری را در مورد جشنواره ما باید از کجا شروع می کردیم؟ طبیعتا باید از خانه موسیقی شروع می کردیم. تجربه واسپاری جشنواره به ما نشان داده به هر گروهی که جشنواره واگذار شود با اعتراض عدهای مواجه میشود. در پایان نیز باید بگویم ما بارها اعلام کردیم جشنوارهها را واگذار میکنیم و از تمام کسانی که دارای یک«جریان کار» و وجه حقوقی مشخص هستند و توان برگزاری این رویدادها را دارند دعوت کرده و میکنیم.
پیش نویس بحث خصوصی سازی را تهیه کنید
سیدمحمد میرزمانی از اعضای هیئت مدیره خانه موسیقی نیز که در نشست حضور داشت در بخش دیگری از این برنامه گفت: در زمان انتخابات خانه موسیقی من به همه دوستان گفتم بیاید خانه موسیقی را محکم تر بسازیم و هیچ گاه این صحبت نبوده که نقدها و اعتراضات پوچ است. من می گویم بیاید با هم باشیم و اگر گفته می شود مدرکی هم در مورد تخلفی وجود دارد این مدارک را بیاوریم و درباره اش صحبت کنیم و یا به سازمان بازرسی کل کشور ارائه بدهیم.
در بخش پایانی این نشست بابک چمن آرا بر دریافت نکردن پاسخ خود در زمینه مسئله خصوصی سازی تاکید کرد که علی مرادخانی پاسخ داد: در مسئله خصوصی سازی دو بحث وجود دارد؛ یک بخش این بحث جنبه حاکمیتی دارد که می بایست دولت اجازه اش را صادر کند تا کار انجام شود. بخش دوم هم مربوط به مباحث تصدی گری است. در بحث تصدی گری دولت اعلام کرده است همه مواردی که در این زمینه قرار دارد را می توانید زمانی که زیر ساخت هایش ایجاد شد واگذار کنید. ما الان به دنبال انجام این کار هستیم. من از دفتر حقوقی مان خواهش خواهم کرد که یک کارشناس به ما معرفی کنند و از آقای چمن آرا و دوستان دیگر هم تقاضا می کنم بنشینند و پیش نویس این کار را تهیه کنند تا ببینیم چگونه می شود این کار را انجام داد. هر جا که قانون این اجازه را بدهد من موافق آن کار هستم چون هر چه دولت کوچکتر شود به نفع ما محسوب می شود.
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای موردنیاز علامتگذاری شدهاند *