نخستین بن‌مایه طنز، اعتراض است/ طنز یك اثر ادبی را مومیایی می‌كند

به گزارش گروه فرهنگی ، رحیم رسولی، شاعر طنزپرداز، با بیان اینكه هنوز ظرفیت‌های لازم برای بررسی مسائل طنز وجود ندارد، اظهار كرد: حتی چارچوب‌های قانونی طنز نیز رعایت نمی‌شود و حتی رئیس جمهور كشور هم به عنوان مجری قانون گاهی اجازه اجرای قانون را ندارد و طنزپردازان هم به همین صورت جلوی بسیاری از فعالیت هایشان گرفته می‌شود و آثارشان با سانسور مواجه می‌شود، در حالی كه عموما در چارچوب قانون گام برمی‌دارند.

وی ادامه داد: آثار طنز امروز كشور ممكن است در فضای مجازی بیشتر بازتاب داشته باشد، اما تیراژ یك هزار جلد و یا 500 جلد كتاب آن هم با شرایط نشر امروز و سانسورهایی كه كتاب های طنز با آن مواجه هستند، مخاطب چندانی ندارد. طنز در شبكه های اجتماعی مخاطبان بیشتری دارد، چرا كه مردم با ادبیات مكتوب سر و كار ندارند.

این شاعر با تاكید بر اینكه نخستین بن‌مایه طنز اعتراض است، عنوان كرد: قانون باید برای اعتراض هم برنامه‌ای داشته باشد تا آزادی بیان به شكل صحیح وجود داشته باشد. اگر این گونه نباشد، آثار طنز به هجو و هزل و مسائل دیگر كشیده می‌شوند. متناسب با دغدغه‌های نویسنده و شاعر طنزپرداز، آثارشان نیز عمیق تر می‌شود. متاسفانه دغدغه‌های اغلب طنزپردازان كشور سطحی است و امور واقع را مجددا برای مخاطبانشان بازگو می‌كنند.

رسولی خاطرنشان كرد: با گسترش فضاهای مجازی، وجه ادبیاتی طنز در حال فراموشی است. در حالی كه طنزپردازان باید دقت كنند كه پیش از هر چه اهل ادبیات هستند و فرد سیاسی و ... نیستند. اما طنزپردازان به دلیل این كه علاقه دارند دیده شوند، رو به مباحث این گونه می آورند.

وی با بیان اینكه دوستان طنزپرداز باید نسبت به جامعه خود آگاهی داشته باشند، گفت: همیشه به همكارانم می‌گویم كه در جریان باش، ولی در هیچ جریانی نباش! معتقدم باید بررسی كرد و دید كه چه اتفاقاتی در دنیا رخ می‌دهد. متاسفانه خود اهالی ادبیات و طنز مكتوب كشور مطالعه كمی دارند و باعث شده كه طنز قدرت اصلی اش را از دست بدهد.

وی در بخش دیگری از سخنانش تصریح كرد: در تمام متون ادبی برجسته كشورمان، طنز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و طنز یك اثر ادبی را مومیایی می‌كند و از گزند در امان نگه می‌دارد و جاودانه می‌كند. هر نوشته‌ای كه در آثار كلاسیك و حتی مدرن می‌خوانیم، می‌بینیم كه ویژگی طنز باعث شده متن برجسته شود.

این شاعر گفت: هر چه نگاه شاعر و نویسنده طنزپرداز عمیق‌تر و دقیق‌تر باشد، باید تسلط او به زبان نیز بالا باشد. شگفت‌انگیزترین كشف بشر همین زبان است و در دل هنر نیز شگفت‌انگیزترین عنصر، زبان و برجسته ترین روش نیز طنز است. طنز در موقعیت‌های سیاسی و اجتماعی و در برخورد با نهاد قدرت باید از ویژگی‌ها و قابلیت‌های زبانی استفاده كند تا تحت سانسور و فشار قرار نگیرد. متاسفانه این هنرمندی در آثار طنز وجود ندارد.

رسولی با اشاره به اینكه از طنزپردازان چه از سوی نهادهای داخلی و چه ارگان‌ها و نهادهای كشورهای دیگر حمایتی نمی شود، اظهار كرد: طنزپرداز باید قدرت خود را از واژه بگیرد. اگر به این نكته برسیم، طنز به مثابه فرهنگ می‌تواند در جامعه رسوخ كند و خود را نشان دهد و زمانی بتوانیم از لابه‌لای طنزهایمان تاریخمان را به آیندگان منتقل كنیم.

گفتنی‌ است نهمین جشنواره طنز سوره با هدف كشف، جذب و پرورش استعدادهای جوان، و ترویج و معرفی طنز فاخر در بخش‌های نثر، نظم، داستان كوتاه، مقالات پژوهشی، عكس، كاریكاتور و استندآپ كمدی (مكتوب یا تصویری) و با موضوع آزاد، 25 و 26 دی‌ماه 95 برگزار می شود.