بررسی ساختار آبیاری دوره ساسانی در استان فارس

به گزارش گروه جامعه ، پارسا قاسمی سرپرست هیأت بررسی باستان شناسی دشت سر مشهد فارس گفت: بررسی باستان شناسی دشت سر مشهد به منظور پی بردن به الگوهای زیستی و چشم انداز محوطه های دوره ساسانی و آغازدوره اسلامی منطقه انجام گرفت.
 
 وی با اشاره به تشکیل تیم بررسی باستان شناختی سرمشهد از باستان شناسان، زمین شناسان، آب شناسان و ریخت شناسان تصریح کرد: نتیجه یک ماه مطالعات باستان شناسی در این دشت میان کوهی جنوب غرب فارس، بررسی و شناسایی محوطه های باستانی متعلق به دوره ساسانی و آغاز اسلامی بود.
 
این باستان شناس در رابطه با پیشینه کاوش در این محوطه یادآور شد که  پیش تر در سال 1385 و 1389 محوطه های استقراری متعدد شهری و روستایی در این مکان  توسط اینجانب شناسایی شده بود.
 
سرپرست هیأت بررسی باستان شناسی دشت سر مشهد افزود : اما در این فصل عوامل شکل گیری این محوطه ها، الگوهای ایجاد شهرها و روستاها و معماری آنها، سیستم مدیریت آب و کشاورزی مورد توجه قرار گرفت.
 
قاسمی استفاده از عکس های ماهواره ای جدید، عکس های هوایی قدیمی مربوط به دهه 30 و 40، عکس های کرونا و گوگل را ابزار مهمی در تشخیص و شناسایی محوطه ها ی یاد شده اعلام کرد.
 
به گفته وی  استفاده از تمامی عکس های قدیم و جدید سبب شد موقعیت بسیاری از ساختارها و فیچرهایی که امروزه براثر فعالیتهای کشاورزی و عمرانی دستخوش تغییرات شده اند شناسایی شوند.
 
 
پارسااظهار داشت : استفاده از روش های نوین به کار گرفته شده به بازسازی الگوهای زیستی، شهر سازی، کاربری زمین، تغییر و تحولات اقتصادی و فرهنگی اتفاق افتاده در این دشت کمک خواهد کرد که در آینده نتایج تکمیلی آن منتشر خواهد شد.   
 
این باستان شناس افزود :نتایج این بررسی نشان می دهد که در دوره های ساسانی و آغاز دوره اسلامی دشت سرمشهد به طور چشمگیری مسکونی شده و تراکم استقرار ها در این دوره ها نشان دهنده افزایش جمعیت در این ناحیه است.
 
سرپرست هیأت بررسی باستان شناسی دشت سر مشهد گفت : در این بررسی آثاری متعدد در سرمشهد در ارتباط با ساختار کشاورزی و مدیریت آب و  آبرسانی  مانند قنات، کانال، آبراهه، سد، بند، برکه، آب انبار و آسیاب شناسایی شد.
 
وی افزود :محوطه های متعددی در ارتباط با کشاورزی آبی شناسایی شدند که از دوره ساسانی تا پایان قرن 7 هجری مورد استفاده بوده اند.
 
قاسمی با اشاره به بررسی سازه ها و ساختارهای متعددی در ارتباط با راه های ارتباطی بین دو یا چند محوطه یا فرا منطقه ای  اظهار داشت :محوطه هایی هم مانند قلعه و برج دیده بانی در ارتباط با تامین امنیت استقرارها و راه های ارتباطی شناسایی شدند.
 
دشت سرمشهد به فاصله 25 کیلومتری جنوب غربی کازرون و 14 کیلومتری غرب فراشبند واقع شده و بخش عمده آن در محدوده جغرافیایی شهرستان کازرون قرار دارد. طول این دشت در حدود 50 کیلومتر و عرض آن 10 کیلومتر است. جهت آن جنوب شرقی - شمال غربی است و از کوه سرخ و کوه تاپو در انتهای شمالی غربی دشت سرمشهد شروع شده و تا پهناپهن درجنوب شرقی همین دشت ادامه دارد. این دشت امروزه متشکل از چندین روستا به نامهای سرمشهد، تل سامان، حسین آباد، خنگ سوار، قنات باغ، خلجی و پهناپهن است.
 
پروژه بررسی باستان شناسی دشت سر مشهد با مجوز ریاست پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری انجام گرفت.