چگونه باید برای شهرهای جهان برنامه ریزی کرد

به نقل از شهر فردا، هر شهر با روند متفاوت و در جهت خاص خود  رشد می کند.  هر یک از این مسیر ها سیستم پیچیده ی بازی است که با عناصر جدید به تاریخ منحصر به فرد  تضمین کننده ی نوآوری فرهنگی، اقتصادی و تکنولوژیکی ترکیب شده است.

به وضوح، هیچ نقشه راه ساده ای برای آینده ای که همه ی شهرها بتوانند دنبال کنند وجود ندارد. اما، اگر نواحی شهری به طور پایدار رشد کنند و با منابع اندک، گرمای جهانی، نابرابری، بیماری های همه گیر و بلایای طبیعی  مقابله کنند، سپس استراتژی جهانی دارای نظم خواهد شد. بر همین اساس اندیشمندان، سیاستمداران، بازاریان و نمایندگان جامعه در کنفرانس UN-Habitat 3 در کیتو اکوادور گردهم آمدند تا برای دستورکار شهری جدیدی به توافق برسند.

از کجا شروع کنیم؟

از میان افردای که در ان جلسه شرکت کردند، کشورهای برزیل، هند، چین و افریقای جنوبی بهترین نمونه های مطالعه را از تقسیم بندی های زیاد و نوآوری فوق العاده ارائه دادند. علیرغم داشتن تاریخ های متفاوت، شهرهای این کشورها در چندین ویژگی با یکدیگر یکسان بودند که این امر برای مقایسه چگونگی ایفای نقش فرایندهای شهری مشابه در سراسر جهان مفید خواهد بود.

برزیل، با جذب بیش از 80 میلیون نفر به شهرهایش در طول 1970 تا 2000 ، در میان کشورهای آسیا و آفریقا  پیشرو در جمعیت شهری شد. اخیراً چین هم چنین روندی داشت؛ در سال 2015، 56 درصد جمعیت چسن در شهرها زندگی می کردند. دیری نگذشت که هند و آفریقای جنوبی هم چنین روندی را دنبال کردند. بنابر اطلاعات سازمان ملل در سال 2014، 40 در صد جمعیت چین و 71 درصد جمعیت آفریقای جنوبی تا سال 2030 در نواحی شهری سکونت خواهند داشت.

شهرهای این کشورها دوره ی تغییر عظیمی را تجربه می کنند. بخشی از این تغییرات سیاسی است: آفریقای جنوبی در آگوست امسال انتخابات شهرداری برگزار کرد و سپس در ماه اکتبر در برزیل دنبال شد در حالیکه در هند که در آستانه دوره پنج ساله انتخابات شهرداری است انتخابات زمانی برگزار می شود که شرایط از نظر سیاسی مناسب باشند. در هر مورد، وعده های متفاوت سیاسی می تواند طیف گسترده ای از آینده ممکن شهری را تحریک کند.

تغییر جهانی رویدادهای بزرگ در کشورهای برزیل، روسیه، هند و آفریقای جنوبی در دهه گذشته منجر به تحولات عظیمی در شهرهای میزبان شده است. نظیر المپیک پکن در سال 2008، جام جهانی در آفریقای جنوبی در سال 2010، بازی های مشترک المنافع در دهلی نو در سال 2010، بازی های المپیک زمستانی (روسیه) سوچی 2014، و البته جام جهانی 2014 و بازی های المپیک 2016 در برزیل.

این رویدادها کاتالیزورهایی برای هرنوع آسیب یا افتخار بوده اند. درحالیکه موارد ویروس زیکا به ساکنان و بازدیدکنندگان در یک قسمت از ریو هشدار می داد، سیستم BRT جدید خطوط حمل و نقل را برای جمعیت رو به رشد در جای دیگر پیشرفت کرد.

چنین تضادهایی در این کشورها متداول هستند؛ از بیرون راندن زاغه نشینان در آفریقای جنوبی تا برنامه ریزی مدرن در برزیل، از آزمایش ها در بودجه بندی مشارکتی در بیش از 100 شهر برزیل تا خانه هایی که در مسیر پروژه های توسعه ساختمانی در چین قراردارند و ساکنانشان از تخلیه آنها خودداری می کنند. شهرهای این کشورها هم با عنوان " مطالعات موردی مسئله دار" و هم "نوآوران بزرگ شهری" شناخته می شوند.

با این حال در حالی که شهرهای این کشورها توجه را به خود جلب میکنند، این امر ضرورتاً به رهبران شهری و شهروندان قدرت بیشتری برای پیشگویی، شناخت و تعیین آینده آنها نداده است. به طور خاص، شهرداری ها همچنان به شدت وابسته به منابع ملی به منظور تامین هزینه های داخلی خود هستند درحالیکه شهرداران ملزم به پیگیری مقررات ملی هستند.

اهمیت مشارکت جوامع محلی در تصمیم گیری ها

همچنانکه شهرها رشد می کنند، این فشار بر رهبران شهری وجود دارد که جوامع محلی در تصمیم گیری ها مشارکت داشته باشند. در حالی که در تئوری این امر مطلوب به نظر می رسد، در عمل غیر قابل پیش بینی است. مناظرات محلی می توانند به راحتی مرحله ای برای تبدیل شدن به صداهای قوی تری مانند سیاستمداران باشند یا ساکنانی که می توانند به طور کامل از چنین جلساتی برای جلوگیری از مواجه شدن با قدرت های سیاسی و اقتصادی محلی کناره گیری کنند، مخصوصاً اگر ساکنان در خانه های غیر رسمی سکونت داشته باشند یا مشاغل غیر عادی داشته باشند.

از بنگلور تا کیپ تاون و شانگهای تا سائوپائولو، برای ساکنان غیر عادی نیست که چنین جلساتی را با بیان ناتوانی در مشارکت شروع کنند. مشاوره های بسیاری در طول ساعات کاری، جدا از مباحث مورد علاقه شان، صورت میگیرد.  بعضی از انها با اصطلاحات فنی آشنا می شوند و به طور رسمی کانالی برای مشارکت ارائه میدهند، اما در واقع مشوق سکوت و غیبت بعضی از اعضا هستند درحالیکه دیگران را بیشتر توانمند می سازند.

به عنوان مثال، جلسه ای در سالن یک شهر یا یکی از ساختمان های عمومی برای بحث در مورد اسکان غیر رسمی می تواند حضار را از شرکت دلسرد کند اگر آنها احساس کنند که لباس مناسبی نپوشیده اند.

شهرها واقعا چگونه توسعه پیدا می کنند؟

برای این که بفهمیم شهرها واقعاً چگونه توسعه پیدا میکنند، درک نکات کلیدی در این مسیر ضروری است. این نکات ویژگی های محیط ساخته شده هستند که پتانسیل یک شهر را محدود می کنند. به عنوان مثال، در شهر بمبئی، قوانین و مقررات برای تسهیل توسعه آپارتمانهای لوکس در بسیاری از نقاط مرکز شهر، منجر به ایجاد زیرساختهایی مانند جاده ها و پارکینگ شده است که برای رانندگان مناسب است، اما این زیرساخت ها مانع فرصتی برای تصور عموم از سیستم های حمل و نقل سبز می شوند.

به طور مشابه، در ریو، تقسیمات تاسیس شده از مدت ها قبل میان محدوده ی سکونت گاههای رسمی و غیر رسمی شهری وجود دارد، اما این تقسیمات هرگونه تغییرات آینده به شهر را نیز شکل می دهند.

تحقیقات علمی فرصت این را فراهم می کند تا درک بهتری از تغییرات مداوم شکل شهری انجام پذیرد. به این منظور، شورای تحقیقات اقتصادی و اجتماعی بریتانیا یک سری از پروژه های تحقیقاتی مشارکتی را با چین، برزیل و آفریقای جنوبی ایجاد کرده است. چنین تحقیقی می تواند متابولیسم شهر را آشکارسازد. مقادیر عظیمی از داده ها که به وسیله رفتار خود شهروندان ایجاد شده می تواند برای تفسیر تکامل شهر مورد استفاده قرار گیرد.

درحالیکه آینده هر شهر منحصر به فرد است، می توانیم درک خود را با همکاری غنی کنیم تا تنوع شهرها را بررسی کنیم و مقایسه ای در سراسر جهان انجام دهیم.  با این حال، دانشمندان با وظیفه پرچالش تطبیق بلند مدت افق  یک شهر با انگیزه های سیاسی دموکراسی شهری روبرو هستند که آینده را در دوره های انتخاباتی اندازه گیری می کند.

محققان موظفند تا سازگاری ها، تطابق و موارد جایگزین را برجسته کنند تا انتخابات پیش رو و اجلاس های جهانی سازمان ملل برای هر کشور آینده شهری منحصر به فردی را در نظر گیرد. اگر می خواهیم تصویر روشنی از آینده شهرها داشته باشیم انها می بایست فرصت های کوتاه مدت و بلند مدتی را در این زمینه فراهم کنند.

/

: انتشار مطالب و اخبار تحلیلی سایر رسانه های داخلی و خارجی لزوماً به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفاً جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه ای منتشر می شود.