توطئه جدید سابیک علیه پتروشیمی ایران

به گزارش گروه اقتصاد به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی، ایران و عربستان دو رقیب سنتی هستند چه در بازارنفت و چه در بازار عرضه محصولات پتروشیمی و فرآورده های پلیمری اما با بالا گرفتن اختلافات سیاسی بین دو کشور، حالا دامنه اختلافات «تهران-ریاض» به بازار نفت و پتروشیمی هم کشیده شده است.

 در بازار نفت، سعودی ها پس از دست کاری قیمت ها و ارزان فروشی طلای سیاه حتی پا را فراتر گذاشته و تهدید کرده اند که کشتی های نفتکشی که در پایانه های نفتی ایران پهلوگیری کننده حق ورود به ترمینال های نفتی عربستان سعودی را ندارند.

 البته در بازار پتروشیمی به دلیل ماهیت بازرگانی و تنوع فروش محصولات مختلف تاکنون اختلافات بین دو کشور تاثیرگذار نبوده اما همزمان با ورود ایران به دوره پسابرجام و برنامه ریزی برای بازگشت سرمایه گذاران خارجی به صنایع پتروشیمی کشور، عربستان سعودی طرحی را برای اختلال در روند سرمایه گذاری صنایع پتروشیمی ایران در دوره پسا تحریم را کلید زده است. ماجرا از این قرار است که با سقوط آزاد قیمت نفت خام و به تبع آن محصولات پتروشیمی، سود «سابیک» عربستان سعودی به عنوان پنجمین صادرکننده محصولات پتروشیمی در طول دو سال گذشته تاکنون به طور متوسط برای هر دوره سه ماهه کاهشی بین 20 تا 23 درصدی را تجربه کرده است، به عبارت دیگر هم اکنون با کاهش قیمت ها، سابیک عربستان سعودی نمی تواند دلارهای پتروشیمی را در بازار پارو کند و با لغو تحریم های ایران، این کشور همسایه با اقدام به منظور حراج و واگذاری سهام و دارایی های سابیک سعودی، پروژه جدید اخلال در روند سرمایه گذاری در صنایع پتروشیمی کشور را آغاز کرده است.
 
چوب حراج سابیک بر دارایی‌ها
 
«عبدالله البنیان» مدیر عامل سابیک عربستان چند هفته قبل در تشریح برنامه جدید جذب سرمایه توسط این شرکت دولتی سعودی، گفته است: سابیک قصد دارد از طریق افزایش بهره‌وری و فروش برخی از دارایی‌های خود خارج از عربستان هزینه‌های خود را کاهش داده و درآمدهایش را افزایش دهد.

به گفته این مقام ارشد، سابیک در فاصله بین پایان سه ماهه اول سال ۲۰۱۶ میلادی تا پایان سه ماه دوم سال جاری میلادی، هزینه‌های خود را ۱۸ درصد کاهش داده ضمن آنکه تولید این شرکت هم ۳ درصد افزایش یافته است.

سود شرکت سابیک عربستان در سه ماهه دوم سال جاری میلادی 23.2 درصد کاهش یافته است.

این هشتمین سه ماهه متوالی است که سود این شرکت سعودی، از میانه سال ۲۰۱۴ میلادی تاکنون کاهش می‌یابد.با این حال، با وجود کاهش هزینه‌ها و افزایش تولید، در سه ماهه دوم سال جاری میلادی، فروش سابیک ۱۸.۱ درصد کاهش یافته و به ۹.۲ میلیارد دلار رسیده است.

 از سوی دیگر کاهش قیمت نفت باعث شد تا قیمت محصولات پتروشیمی نیز کاهش قابل توجهی را تجربه کند و این امر کاهش سود شرکت سابیک در یک دوره دو ساله را به همراه داشته است. از این رو سابیک تولید مواد شیمیایی از مواد خام و حذف مرحله فرآوری و پالایش مواد خام را نیز در دستور کار قرار داده است.

در این راستا، شرکت سابیک همکاری با غول نفتی عربستان سعودی یعنی آرامکو را آغاز کرده و سابیک و آرامکو قصد دارند مجتمع‌هایی تأسیس کنند که مواد شیمیایی را مستقیماً از نفت خام تولید می‌کند.در کنار این راهبردها، سابیک قصد دارد بخشی از دارایی‌های خود در خارج از عربستان را که بازده اقتصاد مناسبی ندارند به فروش برساند که این تاکتیک عملا منجر به جذب سرمایه های سرگردان در بازار و ایجاد چالش برای ورود سرمایه گذاران به صنایع پتروشیمی ایران خواهد شد.
 
توطئه جدید سعودی‌ها علیه پتروشیمی ایران
 
بر اساس اهداف توسعه ای صنعت پتروشیمی، سالانه باید دست کم 6 تا 7 میلیارد دلار در صنایع پتروشیمی ایران سرمایه گذاری انجام شود و در کنار چالش های داخلی همچون نامشخص بودن قیمت خوراک گاز اتان و مایع، نبود نظام رگولاتوری، نامشخص بودن وضعیت تضامین سرمایه گذاری ها و فقدان یک سند جامع توسعه حالا بازگشایی حراجی جدید توسط سابیک عربستان سعودی به جدیدترین چالش پیش روی توسعه صنعت پتروشیمی ایران تبدیل شده است.

 سوالی که این روزها فعالان صنعت پتروشیمی مطرح می کنند این است که آیا سیاست های جدید سابیک عربستان می تواند منجر به اخلال در روند جذب سرمایه در صنایع پتروشیمی ایران شود؟

 محمدحسن پیوندی مدیرعامل هلدینگ تاپیکو و یکی از پیشکسوتان صنعت پتروشیمی کشور درباره توطئه جدید عربستان سعودی برای فروش اموال و دارایی‌های شرکت سابیک و ممانعت از بازگشت سرمایه گذاران به صنایع پتروشیمی ایران، می‌گوید: جذابیت‌‌های صنایع پتروشیمی ایران به مراتب از سابیک عربستان سعودی بیشتر است.

 این فعال صنعت پتروشیمی کشور با اعلام اینکه قطعا بازار سرمایه به سمت جذابیت‌های بالاتر اقتصادی حرکت می‌کنند، معتقد است: در دوران پسا تحریم قطعا اگر از امکانات و ظرفیت ها استفاده شود امکان تحقق اهداف توسعه صنعت پتروشیمی ایران وجود دارد.

 وی با تاکید بر اینکه بر اساس برنامه‌های جدید توسعه صنعت پتروشیمی باید ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی تا سال ۲۰۲۰ میلادی به ۱۲۰ میلیون تن در سال افزایش یابد، اظهار کرد: علاوه بر این ظرفیت تا سال ۲۰۲۵ میلادی قطعا تا ۱۸۰ میلیون تن در سال قابل افزایش است.

عضو سابق هیات مدیره شرکت ملی صنایع پتروشیمی از متنوع بودن سبد تامین خوراک صنایع پتروشیمی به عنوان مهمترین برگ برنده ایران در رقابت با عربستان سعودی نام برد و تاکید می‌کند: هم اکنون درحالی سبد تامین خوراک صنایع پتروشیمی ایران شامل گاز اتان، میعانات گازی، گاز مایع و نفتا بوده که عربستان سعودی برای توسعه صنعت پتروشیمی صرفا خوراک نفت خام و گاز مایع حاصل از استحصال نفت را در اختیار دارد.

مدیر چند سال گذشته برنامه‌ریزی شرکت ملی صنایع پتروشیمی با یادآوری اینکه عربستان سعودی به پشتوانه تولید روزانه ۱۰ میلیون بشکه نفت می‌تواند خوراک صنایع پتروشیمی خود را تامین کند، یادآور می‌شود: قطعا با کاهش تولید نفت خام عربستان، ظرفیت تامین خوراک صنایع پتروشیمی این کشور هم کاهش می‌یابد.

 مدیرعامل هلدینگ تاپیکو با بیان اینکه بر خلاف عربستان، ایران نه تنها نفت خام بلکه از ذخایر عظیم گاز طبیعی برای توسعه صنایع پتروشیمی برخوردار است، معتقد است: تنوع خوراک می‌تواند مهمترین مزیت برای توسعه صنعت پتروشیمی ایران در دوران پسا تحریم باشد.

وی با بیان اینکه اخیرا عربستان سعودی برای جبران این خلا به سمت ساخت پترو پالایشگاه‌ها رفته است، تاکید دارد: اما پایین بودن تنوع تامین خوراک مهمترین پاشنه آشیل توسعه صنعت پتروشیمی در عربستان است.

 پیوندی همچنین با اعلام اینکه هم اکنون در صنایع پتروشیمی عربستان صرفا تولید محصولات خام پتروشیمی اتفاق می افتد، گفت: در صنایع پتروشیمی این کشور تنها با یک مرحله فرآیند محصولات خام و نیمه خام پتروشیمی تولید شده و صنایع تکمیلی پتروشیمی در این کشور توسعه نیافته است.

وی با اشاره به توسعه متوازن تر صنایع تکمیلی پتروشیمی در ایران در مقایسه با عربستان سعودی، می‌گوید: علاوه بر این در صنایع پتروشیمی عربستان سعودی تمامی فعالیت ها از تامین سرمایه، دانش فنی و تکنولوژی، ساخت و حتی بهره برداری از مجتمع های پتروشیمی توسط شرکت‌های خارجی انجام می‌شود.

به گفته وی بر خلاف عربستان، در صنایع پتروشیمی ایران در بخش های مختلف تولید دانش فنی محصولات جدید تا ساخت و بهره برداری توسط متخصصان داخلی انجام می شود و صرفا بخشی از منابع مالی توسط شرکت های خارجی تامین می‌شود. پیوندی با اشاره به تکمیل زنجیره‌های ارزش تولید محصولات پتروشیمی و پلیمری در ایران، خاطرنشان کرد: صنایع پتروشیمی کشور آن قدر جذابیت سرمایه گذاری دارد که عربستان با فروش سهام، اموال و دارایی‌های سابیک نمی‌تواند مانع بازگشت سرمایه گذاران به ایران شود.
 
سابیک و ایران دو رقیب روی یک لبه تیغ
 
بر اساس آخرین گزارش موسسات معتبر بین المللی تا پیش از آغاز ماه سپتامبر سال جاری میلادی عربستان سعودی با تولید روزانه 10 میلیون و 620 هزار بشکه یک رکورد جدید برای تولید و صادرات نفت به ثبت رسانده است اما با وجود افزایش تولید نفت سعودی‌ها، تلاش های اعضای اوپک برای اجرای طرح فریز نفتی و احیای نظام سهمیه بندی در اوپک آغاز شده است، طرحی که در صورت اجرا قطعا منجر به کاهش تولید و عرضه نفت خام از سوی عربستان خواهد شد.

 البته عربستان سعودی هم به دلیل مشکلات متعدد اقتصادی ناشی از سقوط آزاد درآمدهای نفتی خود بی میل برای همراهی با اجرای طرح فریز نفتی نیست اما کاهش تولید نفت عربستان، صنایع پتروشیمی این کشور را هم تحت تاثیر قرار خواهد داد.

 عربستان سعودی بر خلاف ایران و حتی قطر خوراک کافی گازی شامل اتان و متان در اختیار ندارد و اجرای طرح های پتروپالایشگاهی هم با قیمت های فعلی نفت چندان سودآور به نظر نمی رسند.

انتهای پیام/