پیام عاشورا را در طول سالها نشنیدهایم/ شعر عاشورایی باید نگاهی به امروز داشته باشد
یك شاعر آیینی معتقد است كه اگر بگوییم شعر عاشورایی اتفاقی است كه آن واقعه را توصیف میكند و برداشت شاعرانهای از یك مقتل و روایت است، آن را كوچك كردهایم.
به گزارش گروه فرهنگی به نقل از پایگاه خبری محمدرضا شالبافان، شاعر آیینی كشور با بیان اینكه با گذشت سالها از واقعه عاشورا، هنوز هم زوایای بسیاری از این واقعه نامكشوف باقی مانده است، اظهار كرد: البته اتفاقات و روایات عاشورا كاملا محدود هستند و مقاتلی كه نوشته شدهاند نیز اكثرا بارها خوانده شدهاند و به همین دلیل همین محدودیت و باور اشتباه كه هر چه گفته میشود حتما باید درباره خود واقعه باشد، باعث ایجاد انحرافات و افسانهپردازیها درباره واقعه عاشورا شد.
وی افزود: مستندات درباره فجایعی كه در عاشورا رخ داد محدود هستند و بارها در طول 1400 سال گفته شدهاند. اگر بخواهیم شعر عاشورایی را به گونه ای تعریف كنیم كه تنها به همین موضوع بپردازد، از محدودیت راه فراری نخواهیم داشت. اما اگر منظورمان از شعر عاشورایی شعری باشد كه بنا را بر این گذاشته تا نگرش حضرت سیدالشهدا (ع) و انگیزههای و برنامهریزی قیام برای بشریت و سعادت انسانها را دنبال كند نه ایده و نه سوژه محدود نخواهد بود.
شالبافان عنوان كرد: البته شعر عاشورایی تنها اخلاقیات نیست. ما شعرهایی در عاشورا داریم كه ارزشمند هستند و نباید به اسم این كه به واقعه محدودی میپردازند كنار گذاشته شوند؛ هر چند در طول تاریخ شعرهایی درباره عاشورا آمده كه خیلی از علما بر اشتباه بودن آن ها تاكید كردهاند.
وی تصریح كرد: مهم تر از اینكه جنبه های اندوهناك واقعه عاشورا روایت شود، نگرش فرد شاعر به واقعه عاشورا است. اگر این نگرش از جنس نگاه رایج و معمول باشد و تنها روایت داشته باشیم، چنین شعری میتواند این شبهه و نگاه را دامن بزند كه ایده و سوژه عاشورایی محدود است. اما اگر شاعری این ایده را داشته باشد كه به نگاه هویت دهد، شعرهای زیبایی میبینیم.
این شاعر آیینی با تاكید بر اینكه پیام عاشورا را در طول سالها نشنیدهایم و تنها روایتی از عاشورا شنیدهایم، گفت: پیام عاشورا بسیار گسترده تر از چیزی است كه شنیدهایم. روایاتی داریم كه برخی علما اعتقاد دارند عاشورا، واقعه ای ازلی و ابدی است. پیام عاشورا هم پیامی ازلی و ابدی است و ممكن است. نگاهی كه ما در قرن بیست و یكم داریم و اتفاقی كه ممكن است با پیام عاشورا در ما رخ دهد، متفاوت با قرن چهارم و پنجم است. اینكه افراد بتوانند ما به ازای بیرونی ظالم و مظلوم را دنبال كنند بسیار مهم است. پیام اصلی عاشورا فراتر از عزاداریهای مرسومی است كه برگزار میكنیم.
شالبافان همچنین گفت: معتقدم اگر بگوییم شعر عاشورایی اتفاقی است كه آن واقعه را توصیف میكند و برداشت شاعرانهای از یك مقتل و روایت است، آن را كوچك كردهایم. شعر عاشورایی حتما باید نگاهی به امروز داشته باشد. چرا كه از زبان انسانی روایت میشود كه واقعه عاشورا را ندیده است و اگر آن انسان در شعر خود حضور نداشته باشد، تاثیرگذاری لازم را نخواهد داشت. مثال معروف آن هم شعر مرحوم منزوی است كه كاملا از دید فردی كه در قرن معاصر زندگی میكند سوگ امام حسین (ع) را روایت میكند.
وی گفت: شعری كه بخواهد گریه مخاطب را برای امام حسین (ع) بر انگیزد، بسیار ارزشمند است، اما كافی نیست و باید به تفكر شعر عاشورایی توجه ویژه ای شود. پیام عاشورا و تفكر در ماهیت قیام عاشورا بسیار مهم است.
وی افزود: مستندات درباره فجایعی كه در عاشورا رخ داد محدود هستند و بارها در طول 1400 سال گفته شدهاند. اگر بخواهیم شعر عاشورایی را به گونه ای تعریف كنیم كه تنها به همین موضوع بپردازد، از محدودیت راه فراری نخواهیم داشت. اما اگر منظورمان از شعر عاشورایی شعری باشد كه بنا را بر این گذاشته تا نگرش حضرت سیدالشهدا (ع) و انگیزههای و برنامهریزی قیام برای بشریت و سعادت انسانها را دنبال كند نه ایده و نه سوژه محدود نخواهد بود.
شالبافان عنوان كرد: البته شعر عاشورایی تنها اخلاقیات نیست. ما شعرهایی در عاشورا داریم كه ارزشمند هستند و نباید به اسم این كه به واقعه محدودی میپردازند كنار گذاشته شوند؛ هر چند در طول تاریخ شعرهایی درباره عاشورا آمده كه خیلی از علما بر اشتباه بودن آن ها تاكید كردهاند.
وی تصریح كرد: مهم تر از اینكه جنبه های اندوهناك واقعه عاشورا روایت شود، نگرش فرد شاعر به واقعه عاشورا است. اگر این نگرش از جنس نگاه رایج و معمول باشد و تنها روایت داشته باشیم، چنین شعری میتواند این شبهه و نگاه را دامن بزند كه ایده و سوژه عاشورایی محدود است. اما اگر شاعری این ایده را داشته باشد كه به نگاه هویت دهد، شعرهای زیبایی میبینیم.
این شاعر آیینی با تاكید بر اینكه پیام عاشورا را در طول سالها نشنیدهایم و تنها روایتی از عاشورا شنیدهایم، گفت: پیام عاشورا بسیار گسترده تر از چیزی است كه شنیدهایم. روایاتی داریم كه برخی علما اعتقاد دارند عاشورا، واقعه ای ازلی و ابدی است. پیام عاشورا هم پیامی ازلی و ابدی است و ممكن است. نگاهی كه ما در قرن بیست و یكم داریم و اتفاقی كه ممكن است با پیام عاشورا در ما رخ دهد، متفاوت با قرن چهارم و پنجم است. اینكه افراد بتوانند ما به ازای بیرونی ظالم و مظلوم را دنبال كنند بسیار مهم است. پیام اصلی عاشورا فراتر از عزاداریهای مرسومی است كه برگزار میكنیم.
شالبافان همچنین گفت: معتقدم اگر بگوییم شعر عاشورایی اتفاقی است كه آن واقعه را توصیف میكند و برداشت شاعرانهای از یك مقتل و روایت است، آن را كوچك كردهایم. شعر عاشورایی حتما باید نگاهی به امروز داشته باشد. چرا كه از زبان انسانی روایت میشود كه واقعه عاشورا را ندیده است و اگر آن انسان در شعر خود حضور نداشته باشد، تاثیرگذاری لازم را نخواهد داشت. مثال معروف آن هم شعر مرحوم منزوی است كه كاملا از دید فردی كه در قرن معاصر زندگی میكند سوگ امام حسین (ع) را روایت میكند.
وی گفت: شعری كه بخواهد گریه مخاطب را برای امام حسین (ع) بر انگیزد، بسیار ارزشمند است، اما كافی نیست و باید به تفكر شعر عاشورایی توجه ویژه ای شود. پیام عاشورا و تفكر در ماهیت قیام عاشورا بسیار مهم است.
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای موردنیاز علامتگذاری شدهاند *