سرنوشت ساکنان موصل پس از داعش+تصاویر

به نقل از فرادید، نیروهای عراقی و کرد با حمایت نیروهای ائتلاف آمریکا برای آزادسازی موصل و مناطق اطراف از کنترل داعش، دست به حمله زده‌اند. پس از آزادسازی روستایی در جنوب موصل در روز جمعه، شهروندان به روستای خود برگشتند.

عراق- اولین کاری که "موصار عابد" پس از رهایی از دست داعش انجام داد، اصلاح صورتش بود.

او گفت: "امروز صبح اصلاح کردم. دوباره جوان شدم." و با لبخند به گونه‌هایش اشاره کرد. او دو سال بود که به دلیل قوانین داعشی ها مبنی برداشتن ریش‌بلند، اصلاح نکرده بود.

زمانی که پلیس فدرال عراق برای بیرون راندن داعشی ها به روستای آقای عابد که 41 سال دارد نزدیک شد، وی از دیدن آن‌ها بسیار مسرور بود. او فرار را یک ضرورت می‌دید و به پلیس عراق در مورد شرایط شهر اطلاعات داده بود. او گفت: "همه دنیا می‌دانند زندگی تحت حاکمیت داعش چگونه بود."

اما حدود بیش از یک‌میلیون غیرنظامی هنوز در شهر هستند و با افزایش خطرات، باید تصمیم بگیرند که در شهر بماند یا فرار کنند. گروه‌های امداد و سازمان‌های بین‌المللی در حال آماده‌سازی هستند زیرا پیش‌بینی می‌شود به‌زودی سیلی از پناه‌جویان مانند آقای عابد از موصل فرار کنند.

امدادگران هراس دارند هرچه که مبارزه به سمت مراکز شهری پیش می‌رود، صدها هزار نفر از ساکنان وادار به ترک خانه‌هایشان می‌شوند. مردم با خود ماسک‌های ضد گاز دارند تا در صورت استفاده داعش از حملات شیمیایی از آن‌ها استفاده کنند. علی‌رغم رضایت و خوشحالیِ غیرنظامیان در فرار از داعشی ها، این کار خطرات قابل‌توجهی را به همراه دارد. دولت اعلامیه‌هایی را در شهر ریخته است که از مردم می‌خواهد در خانه‌هایشان بمانند و مردان جوان را تشویق می‌کند که در هنگام نزدیک شدن نیروهای امنیتی، برخیزند و با داعشی ها مبارزه کنند.

مقامات آمریکایی می‌گویند با اینکه جنگ هنوز در حومه شهر در جریان است، بسیاری از ساکنان موصل در حال فرار هستند. اگر این روند ادامه یابد، ممکن است اردوگاه‌های امداد واقع در حومه‌ی شهر با بحران منابع و فضا برای جا دادن پناه‌جویان روبرو شوند.

اما با تشدید مبارزه این معضل برای غیرنظامیان حادتر می‌شود: در موصل بمانند و خطر درگیری خود و خانواده‌هایشان در مبارزات و حملات هوایی یا گروگان گرفته شدن توسط داعشی ها را بپذیرند. یا می‌توانند فرار کنند و با خطراتی مانند تک‌تیراندازها و بمب‌های کنار جاده‌ای روبرو شوند و اگر جان سالم به دربردند، زندگی تلخی را در اردوگاه‌های آوارگان آغاز کنند.

خانواده‌ها و امدادگران نگران‌اند که داعش از غیرنظامیان به‌عنوان سپر انسانی کند؛ همان‌طور که در فلوجه این کار را کردند. سازمان ملل متحد روز جمعه ابراز نگرانی کرد که داعش 550 خانواده را در نزدیکی موصل به‌عنوان سپر انسانی گروگان نگه‌داشته است.

بسیاری از آوارگان (طبق آمار سازمان ملل 5,640 نفر در روز نخست جنگ) اهل روستاهای جنوب موصل هستند که نیروهای پلیس فدرال و ارتش عراق از این مناطق در حال پیشروی به سمت شمال‌اند و سربازان آمریکایی در پایگاه قیاره به عراقی‌ها مشاوره می‌دهند.

خبرنگار نیویورک‌تایمز این هفته از اربیل در امتداد جاده‌ای پر از کامیون‌های حامل وسایل نظامی و ماشین‌های پر از مبارزان دولت، به این منطقه در جنوب رفت. در افق دود سیاهی از چاه نفت بلند می‌شد که داعش برای مخفی مانند از حملات هوایی ایجاد کرده بود. در طول مسیر جاده پر بود از ایست‌های بازرسی با پرچم پیشمرگه های کرد، و پرچم‌های مبازاران عراقی شیعه.

در پایگاه قیاره گروهی از پلیس‌های فدرال تفنگ‌های خود را برداشتند و برای دیدنِ روستاهای اطراف سوار وانت شدیم. همان‌طور که از شهرهای گردوخاکی عبور می‌کردیم، کودکان دست تکان می‌دادند و تشویق می‌کردند و افسران پلیس برایشان بطری‌های آب پرتاب می‌کردند.

طوفان گردوغبار بالا گرفت و مجبور شدیم توقف کنیم. پیرمردی به نام حسین‌علی عبدالله که در چادر زندگی می‌کرد از اختلافات قبیله‌ای بین حامیان داعش و مخالفانش در شهری که در آن متولدشده بود می‌گفت و نمی‌دانست کِی می‌تواند به خانه بازگردد. زمانی که داشتیم آنجا را ترک می‌کردیم، پسر پانزده‌ساله‌ای به نام عثمان فلاح به ما گفت " مردی که داشتید با او حرف می‌زنید؛ تمام پسرانش به دست داعش کشته‌شده‌اند."

حتی اگر عراق از شر داعش خلاص شود، چالش‌های زیاد دیگری برای برقراری صلح در پیش دارد. برای تداوم و پایداری صلح به توافقی همه جانبه نیاز خواهد بود. بعلاوه، برای ایجاد صلح و آشتی میان مردم عادی و سنی‌ها در مناطق تحت سلطه داعش نیز به برنامه‌ریزی نیاز است.

سرعت پیشروی نیروهای عراقی توسط حملات انتحاری و بمب‌های کنار جاده‌ای کاهش‌یافته است. دیپلمات‌های غربی و رهبران خارجی هشدار داده‌اند جنگ موصل طولانی و خونین خواهد بود و شاید به سال آینده هم کشیده شود.

برخی نیروهای عراقی از موصل و مناطق اطراف، سناریو دیگری را پیش‌بینی می‌کنند: اینکه ساکنان موصل آن‌قدر از ظلم و قوانین وحشیانه داعش به تنگ آمده‌اند که حداقل برخی از آن‌ها قیام کرده و مبارزه می‌کنند.

ام یحیی 46 ساله که حدود یک هفته پیش با پسرش از موصل فرار کرد و اکنون در اردوگاه چادریِ بزرگی در جنوب اربیل زندگی می‌کند، به ما گفت: "باور کنید اگر ارتش عراق وارد موصل شود، تمام جوانان با آن‌ها خواهند بود. حتی زن‌ها هم علیه داعش خواهند جنگید. داعشی ها بسیار ننگین و وحشیانه با ما رفتار کرده‌اند و تنفر زیادی نسبت به آن‌ها ایجادشده است."

برخی دیگر گفتند احتمال قیام غیرنظامیان علیه داعش کم است. حسین حسن مردی هفتادساله که این هفته از روستایش فرار کرد گفت: "مردم می‌ترسند. نمی‌توانم با اطمینان بگویم قیام می‌کنند."

بااینکه اکثر غیرنظامیان از آزادی استقبال می‌کنند، اما اعتماد زیادی به توانایی‌های نیروهای امنیتی عراق ندارند. حسین حسن گفت در روستایش، تنها تعداد انگشت‌شماری از شبه‌نظامیان سوار بر موتور تعداد بسیار زیادتری از نیروهای امنیتی را عقب می‌راندند. وی گفت: "ارتش عراق تمام نیروهایش را دخیل کرده بود و بااین‌حال باز هم نمی‌توانستند وارد روستای ما شوند."

داعش هم همزمان سعی دارد قبل از حمله اصلی به شهر، بر اذهان مردم تأثیر بگذارد. این گروه هفته گذشته ویدئویی منتشر کرد که در آن داعشی های نقاب‌دار در خیابان‌های شهر گشت زنی می‌کردند و با تعدادی از ساکنان شهر مصاحبه می‌شد که ادعا می‌کردند در موصل زندگی خوبی دارند.

اما ساکنان داخل شهر و همچنین آوارگان موصل که با بستگان و خویشاوندان خود در تماس‌اند، تصویر متفاوتی را از شهر توصیف کرده‌اند. ساکنان گفته‌اند خیابان‌ها عمدتاً خالی است و داعشی ها یا فرار کرده و یا به خطوط مقدم اعزام‌شده‌اند تا از روستاهای اطراف در برابر نیروهای امنیتی دفاع کنند.

آن‌ها از افزایش ترس و وحشت در شهر و افزایش نظارتِ حاکمان تروریست خبر داده‌اند. مواد غذایی کمیاب شده است و اگر ساکنان در حین برقراری تماس با دنیای خارج از شهر دیده شوند، مجازات شدید و یا حتی اعدام در انتظارشان خواهد بود. برخی از غیرنظامیان عکس‌هایی که با داعشی ها گرفته بودند را از موبایل‌های خود پاک می‌کنند تا در هنگام ورود نیروهای امنیتی به شهر، به‌عنوان همدستان داعش شناخته نشوند.

شهروندان می‌گویند شبه‌نظامیان سعی دارند ترس‌های فرقه‌ای را میان مردم رواج دهند.

حدود یک ماه قبل از آغاز حمله‌ی موصل، اهتان تامر بیست‌ساله از شهر فرار کرد. مانند آقای عابد، او هم زمانی که به اردوگاه رسید صورتش را اصلاح کرد. او گفت دائماً با دوستان و خانواده‌اش در موصل در ارتباط بوده و اینکه همه "منتظر این لحظه" هستند.

او پیش‌بینی می‌کند: "داعشی ها همانند سگ ترسو خواهند بود و فرار می‌کنند."


/انتهای پیام/

: انتشار مطالب و اخبار تحلیلی سایر رسانه های داخلی و خارجی لزوماً به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفاً جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه ای منتشر می شود.