صالحی امیری: برای توسعه به آموزش و پرورش کارآمد نیاز داریم

به گزارش گروه فرهنگی به نقل از سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران؛ صبح امروز نمایشگاه «گنج یادگیری» با حضور سید رضا صالحی امیری، محمد علی نجفی مشاور رئیس جمهور و برخی از معاونان و مدیران آموزش و پرورش، در محل موزه کتاب و میراث مستند ایران، افتتاح شد. در این برنامه رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملیف با بیان اینکه بهانه این جمع یاد دوباره‌ای از معلم و کتاب است و با این انگیزه، همکاران ما اقدام به برپایی نمایشگاه «گنج یادگیری» کرده‌اند، افزود: در سخنرانی‌های مختلفی تکرار کرده‌ام که توسعه در ایران به مقصد نخواهد رسید مگر اینکه ریل توسعه از آموزش و پرورش آغاز شود.

او با تاکید بر اینکه دلیل معلولیت توسعه در ایران کشف نفت در مسجد سلیمان و تکیه ما به نفت بود، اظهار کرد: با توسعه صنعتی ناقص و قیمت ۵۰ دلاری نفت در دوران پهلوی و نفت ۱۵۰ دلاری دولت قبلی نیز نتوانستیم به توسعه دست پیدا کنیم.

                                                            

از این جهت توسعه باید از نقطه‌ای آغاز شود که انسان توسعه یافته شکل می‌گیرد.

صالحی امیری در پایان تاکید کرد: ما با ابزار توسعه به مقصد نخواهیم رسید و برای رسیدن به توسعه به آموزش و پرورش کارآمد نیاز داریم.

در ادامه این برنامه محمدعلی نجفی نیز با بیان اینکه این نمایشگاه در آغازین روزهای مهرماه که فضای کشور آغشته به بازگشایی مدارس است، کار خوبی است، تصریح کرد: نگاه به این کتاب‌ها به ما کمک می‌کند دید عمیق‌تر و دقیق‌تری به نظام آموزشی داشته باشیم.

او با بیان اینکه نام این نمایشگاه یادآور کتابی است که یونسکو با نام «یادگیری گنج درون» در سال ۱۹۹۵ به چاپ رساند و در ایران نیز در سال ۱۳۷۶ ترجمه و به چاپ رسید، بیان کرد: در سال ۱۹۹۳گروهی در یونسکو تشکیل شد تا نگاهی به تعلیم و تربیت در سراسر دنیا داشته باشند که ثمره آن این کتاب بود.

مشاور رئیس جمهوری ادامه داد: امروز که به آموزش و پرورش کشور نگاه می‌کنم احساس می‌کنم هنوز هم بسیاری از چالش‌ها در آن کمیسیون پیش‌بینی و پیشنهادهایی که عرضه شده بود، مسائلی است که آموزش و پرورش ما به آنها مبتلا است و هنوز نتوانستیم از برخی مشکلات عبور کنیم.

نجفی با اشاره به اینکه خواندن آن کتاب هنوز هم می‌تواند برای مدیران و مسئولان آموزش و پرورش کشور مفید باشد، تاکید کرد: آموزش و پرورش در عین اینکه پایه و نقطه اتکایی در دولت دارد، باید بخشی از جامعه مدنی تلقی شده و حلقه بین حاکمیت و مردم باشد.

او با بیان اینکه به همین دلیل دموکراتیک کردن آموزش و پرورش بسیار اهمیت دارد، اضافه کرد: یکی از لوازم این اقدام این است که تجدید نظر اساسی در آموزش و پرورش کشورمان انجام دهیم.

وزیر اسبق آموزش و پرورش به بخش دیگری از مشکلات در حوزه آموزش و پرورش اشاره و خاطرنشان کرد: توجه بیش از حد ما در طول تاریخ نظام آموزش و پرورش به کتاب‌های درسی و فعالیت‌های سنتی یاددهی، موجب شده از محورهای مهم غفلت کرده یا کم توجه باشیم.

نجفی با تاکید بر اینکه به تقویت خلاقیت در دانش‌آموزان کم توجهی کردیم و نظام آموزش و پرورش در آن ضعیف عمل کرده است، افزود: در تقویت فعالیت‌های جمعی ضعیف عمل کرده‌ایم و در برخی موارد بر فعالیت‌های فردی تاکید کردیم. در جامعه امروز با توجه به پیچیدگی‌ها و وسعت نفوذ تکنولوژی، آموزش و پرورش به این موضوعات کم توجه است.

او در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه در کتب به نمایش در آمده، کتاب‌های درسی اهمیت و نقش زیادی داشته و یکی از اجزای مهم در فرایند یادگیری است، اظهار کرد: ما در مورد کتاب‌های درسی نیز کمتر بررسی، تغییر و تحول انجام داده‌ایم. زمانی که در وزارت آموزش و پرورش فعالیت داشتم، تصمیماتی را برای این تغییرات مطرح کردم.

مشاور رئیس جمهور گفت: در تغییراتی که مد نظر بود نیازی به این نبود که همه کتاب‌ها در همه جای کشور، یک جور تالیف و چاپ شوند که البته بخشی از آن امروز اجرایی شده است. همچنین درباره تالیف کتاب‌ها نیز باید آزاد بود و در نهایت آموزش و پرورش از پیشنهادهای مطرح شده، بهترین انتخاب را در دسترس دانش‌آموزان قرار دهد.

نجفی در پایان افزود: حجم کتاب‌های درسی و ایجاد امکان بحث، از دیگر مواردی است که خیلی روی آن صحبت شده که در آموزش و پرورش ما کمتر به آنها توجه شده است.

همچنین در این مراسم نشستی با حضور اصغر سیدآبادی، منیر همایونی، فریدون عموزاده خلیلی،‌ فرح حق‌نژاد و محمد هادی محمدی درباره ترویج کتابخوانی برگزار شد.

در این نشست سیدآبادی با بیان اینکه کتابخوانی در بین دانش‌آموزان در مدارس کمرنگ و حاشیه‌ای شده است، بیان کرد: در نمایشگاه کتاب از مراجعان این نمایشگاه،‌ نظرسنجی کردیم که اوقات فراغت خود را چگونه می‌گذرانید. حتی در بین افرادی که به نمایشگاه آمده بودند، کتابخوانی اولین تفریح کودکان نبود و تنها دوازده درصد را به خود اختصاص ‌می‌داد.

او ادامه داد: سالانه در حهان آزمونی تحت عنوان آزمون «پرلز» برگزار می‌شود که سواد خواندن دانش‌آموزان را می‌سنجد و در این آزمون ایران از آخر سوم است. این نشان می‌دهد دانش آموزان ایرانی کتاب نمی‌خوانند و این نکته را هم باید در نظر داشت که کمک درسی و مطالعه درسی را جزو ساعت درسی نمی‌توان در نظر گرفت.

این روزنامه‌نگار با بیان اینکه ۲۰ درصد حجم کتاب‌های موجود در بازار ایران کمک درسی است، تصریح کرد: در آموزش و پرورش ترویج کتابخوانی وجود ندارد و گاهی رقیب درس خواندن است. دانش‌آموزانی که بر اساس آزمون «پرلز» رمان و شعر می‌خوانند، از سواد بیشتری برخوردار هستند.

سیدآبادی افزود: مردمی که خود کتاب نمی‌خوانند، نمی‌توانند کودک را به کتاب خواندن ترویج کنند و متاسفانه آموزش و پرورش هم کتاب را رقیب درس خواندن به حساب می آورد اما دانش‌آموزانی که به عنوان سرگرمی کتاب می‌خوانند، از سواد درسی بیشتری هم برخوردارند. ما به جای ترویج کتابخوانی، کودکان را نصیحت می‌کنیم که کتاب بخوانند و صرف نصیحت هیچ نتیجه‌ای ندارد.

محمدهادی محمدی نیز، دربخش دیگری از این نشست، با بیان اینکه مشکل خواندن در ایران به یک پدیده تبدیل شده است، تصریح کرد: درک آموزش و پرورش از خواندن مهارت است درحالی که خواندن یک فرهنگ است و تا زمانی که آموزش و پرورش این تصور را داشته باشد، سطح جامعه همین خواهد ماند.

فریدون عموزاده نیز با بیان اینکه در مورد خواندن و نسبتی که با دانش‌آموز دارد، باید بحث مبنایی‌تری داشته باشیم،‌ خاطرنشان کرد: خواندن در کلیت است که تعریف می‌شود و به اعتقاد من، خواندن یک فرایند خلاق است و این خلاق بودن آن را به فرهنگ تبدیل می‌کند.

او با بیان اینکه این خلاقیت که مهمترین وجه خواندن است، کجای این برنامه قرار می‌گیرد، عنوان کرد: اگر در برنامه آموزش و پرورش خروجی آن باشد که دانش‌آموزان خلاقی داشته باشیم، در این فرایند بروز پیدا می‌کند.

مدیرمسئول هفته نامه «چلچراغ» با اشاره به تحقیقی که انجام شده بود و آن این بود که برای آموزش و پرورش خلاق، نشریه دانش‌آموزی چه جایگاهی دارد، گفت: نشریه دانش‌آموزی یک ساختن و دقیقا به معنی آفرینش است. چون یک نوع معماری است و روی آن برنامه‌ریزی و تفکر می‌شود.

عموزاده خلیلی با بیان اینکه سناریو نوشتن برای فعالیت‌های فرهنگی چیزی است که از آن محروم هستیم، خاطرنشان کرد: اکر ما کمک کنیم دانش‌آموزان فرهنگ خلق نشریات دانش‌آموزی را یاد بگیرند،‌خیلی اتفاقات می‌افتد و به ساختن هویت دانش‌آموز کمک می‌کند.

او در پایان بیان کرد: اگر بتوانیم کتابخوانی را به یک نیاز تبدیل کنیم، دانش‌آموز به سمت کتاب ‌می‌رود؛ درست همان اتفاقی که در فضای مجازی افتاده است.

در پایان این مراسم از محمدهادی محمدی برای طرح «با من بخوان»، فرح حق‌نژاد برای «انجمن حمایت از توسعه فضاهای آموزشی فرهنگی (حامی)» و منیر همایونی و منجزی برای «کانون توسعه فرهنگی کودکان»، به عنوان فعالان حوزه ترویج کتاب و کتابخوانی تقدیر شد.