«تهران» دیر یا زود دچار زلزله ۶ ریشتری می‌شود

به گزارش گروه فضای مجازی به نقل از خبرگزاری تسنیم، سید امیرمحسن ضیایی که اکنون بر مسند ریاست جمعیت هلال احمر ایران با بیش از 90 سال سابقه قرار دارد، در گفت‌وگویی صمیمی از دغدغه‌هایش برای تغییر وضعیت موجود و کمک‌رسانی بهینه به‌هنگام وقوع حوادث غیرمترقبه، و دیگر کاستی‌ها و تفکرات سخن گفت.

به گزارش هلال احمر، آنچه در پی می‌آید پرسش‌ها و پاسخ‌های ضیایی است که مدام در آن دغدغه‌هایش برای جمعیت هلال احمر و چگونگی مهار بحران‌های آینده تکرار شده است.

تهران آمادگی هیچ حادثه‌ای را ندارد

ضیایی: دیر یا زود تهران دچار زلزله می‌شود و احتمال وقوع زلزله به‌قدرت بیش از 6 ریشتر در تهران بسیار زیاد است، نه‌تنها تجهیزات سخت‌افزاری برای امدادرسانی را در اختیار نداریم بلکه آگاهی کافی میان مسئولان و مردم در این زمینه نیز وجود ندارد. مردم و حتی مسئولان کشور وقوع زلزله در تهران را باور ندارند و این مشکلی اساسی است. البته مشکل دیگر در این باره شاید فرهنگی باشد؛ زیرا ما ایرانی‌ها معتقدیم از این ستون به آن ستون فرج است!

بسیاری از هیئت‌های خارجی که از جمعیت‌های هلال احمر و صلیب سرخ دیگر کشورها به ایران می‌آیند سؤال اصلی‌شان از ما این است که "برای زلزله تهران چه‌برنامه‌ای را در نظر گرفته‌اید؟".

تهران ابرشهری با زیرساخت‌های امدادی ابتدایی است که در همه نواحی‌اش گسل وجود دارد و دسترسی‌هایش برای امدادرسانی نیز کم است. البته بعد از زلزله بم تا حدودی ایمن‌سازی در ساخت‌ها و سازها در نظر گرفته شد که البته نظارت دقیقی می‌خواهد.

امکانات هلال احمر و حتی دیگر ارگان‌ها برای زلزله‌ای با قدرت هفت ریشتر در تهران فوق العاده کم است. البته بیشتر مشکل در این حوزه نگرش مسئولان و مردم به زلزله است که می‌توان از نحوه پرداخت نکردن بودجه هلال احمر تشخیص داد. با دانش و تجهیزات کنونی امکان پیش‌بینی زلزله ممکن نیست اما ایجاد حساسیت و ایجاد ترس آگاهانه میان مسئولان و مردم ضروری است. این ترس منطقی در میان افراد است که به تغییر رفتار منجر می‌شود.

ضیایی: بله، آگاهی‌بخشی قطعاً بخشی از وظایف هلال احمر است. آموزش همگانی یکی از این موارد است که به تغییر رفتار منجر می‌شود، ما در این حوزه همچنان عقب هستیم و حتی در مکانی که نشستم که اتاق مرکزی ستاد جمعیت هلال احمر است، موارد ایمنی برای مقابله با زلزله رعایت نشده است. یکی از دستورالعمل‌های شورای معاونین هلال احمر این است که ساختمان‌هایی که قرار است وظیفه امداد رسانی را به‌عهده داشته باشند از لحاظ ایمنی در شرایط مطلوب قرار بگیرند.

ضیایی: از عملکردمان راضی نیستم؛ با توجه به اینکه معاونت جدید آموزشی به هلال احمر اضافه شده است عملکردمان در این حوزه کُند است؛ هرگاه مجموعه‌ای جدید به سازمانی اضافه شود مقاومت‌هایی برای تغییر در آنجا ایجاد می‌شود که ما شاهد این مقاومت‌ها در هلال احمر بودیم. البته مشکلات و کمبودهای مالی نیز بر روند کُند آموزش همگانی تأثیر زیادی داشته است.

اگر قرار است موفقیتی در هلال احمر داشته باشم در همین حوزه است، زیرا خرید سخت‌افزار نمی‌تواند سبب رشد و توسعه جدی در هلال احمر شود و باید در حوزه نرم‌افزاری و مغزافزاری و ایجاد ساختار آموزشی موفقیت کسب کنیم تا در آینده نیز روندها مطلوب و توسعه‌ای ادامه‌دار باشد.

ضیایی: از ظرفیت‌های دیگر جمعیت‌ها و صلیب سرخ استفاده می‌کنیم، مثلاً در بخش تربیت سگ‌های نجات از ظرفیت صلیب سرخ آلمان استفاده زیادی می‌کنیم و بسیاری از مربیان ما به آلمان می‌روند و مربیان آلمانی نیز به ایران می‌آیند، همچنین دیگر جمعیت‌های ملی هلال احمر و صلیب سرخ از توانمندی‌های ما در حوزه امدادهای اضطراری، توانبخشی و ساخت پروتزها بهره می‌برند.

در موضوع آموزش همگانی که مهمترین هدف ما در معاونت آموزشی است باید از تجربه دیگر جمعیت‌های ملی که توانایی بسیار خویی دارند، استفاده کنیم.

س: برخی معتقدند شما از مدیران دولت قبل استفاده می‌کنید و همواره در کارها با دکتر فقیه مشورت می‌کنید و ارتباطی با دکتر فرهادی ندارید و این ناهماهنگی سبب ناکارآمدی در هلال احمر شده است، نظر شما چیست؟

ضیایی: فقط یک بار با دکتر فقیه تلفنی صحبت کردم و در آن مکالمه مشورتی نیز از وی نگرفتم؛ ولی رابطه من با دکتر فرهادی متفاوت است ما سال‌ها کارمان را کنار هم و در یک مطب انجام می‌دادیم، ولی کلاً اهل تیم درست کردن در کار نیستم و معتقدم اگر فردی که در مجموعه فعالیت می‌کرده از 80 درصد ظرفیت‌هایش بشود استفاده کرد بهتر است از آن فرد قدیمی که سابقه کار دارد بهره گرفت تا فرد جدید، ولی در کار نگاه سیاسی افراد را مورد توجه قرار نمی‌دهم و بدون توجه به نگرش سیاسی افراد و فقط با در نظر گرفتن توانمندی و کارآمدی از آنها استفاده می‌کنم.

البته واقعیت این است در مجموعه‌ای که افراد به‌صورت اتوبوسی بیایند به‌دلیل وفاداری به آرمان‌های مشترک در کوتاه‌مدت نتیجه‌ای بهتر کسب می‌شود و در غیر این صورت روند به‌صورت کند پیش می‌رود. البته جمعیت هلال احمر به‌دلیل اهداف و انگیزه‌هایی که دارد نباید سیاسی عمل کند و باید فاصله‌اش را با دولت حفظ کند؛ خوشبختانه دولت نیز از ما چنین انتظاری ندارد. بارها دکتر روحانی از ما خواسته که نیازی نیست به دولت نزدیک شویم که این برگرفته از بلوغ دولت است که ما به آن افتخار کنیم.

ضیایی: به‌دلیل پرداخت نشدن اعتبارات عمومی 50 میلیارد تومان از اعتبارات اضطراری مجبور شدیم برداشت کنیم؛ پس از وقوع زلزله بم و حضور رهبر معظم انقلاب ضرورت ایجاد بودجه اضطراری در جمعیت هلال احمر دیده شد و این بودجه در هلال احمر ایجاد شده است. هر سال 5 درصد بودجه هلال احمر به اعتبارات اضطراری واریز می‌شود تا در شرایط بحران با تصویب شورای عالی هلال احمر هزینه شود. امسال امیدواریم با گشایش وضعیت اقتصادی دولت بودجه امدادی هلال احمر پرداخت شود که البته آقای نوبخت در این خصوص قول‌هایی داده است.

ضیایی: امیدوارم؛ هلال احمر دستگاه دولتی محسوب نمی‌شود ولی آنچه واضح است این است که دولت وظیفه حاکمیتی امداد و نجات کشور را به هلال احمر سپرده است و باید هزینه‌های آن را پرداخت کند.

نباید این طور باشد که وقتی موضوع وظیفه و خدمت رسانی مطرح است دولت از هلال احمر توقع داشته باشد؛ ولی هنگام اعطای بودجه بگوید هلال احمر نهاد غیردولتی است. این نوع نگاه به دستگاهی که هر روز صدها عملیات امدادی را به‌نیابت از دولت انجام می‌دهد، منصفانه نیست. در حال حاضر هیچ بازوی اجرایی برای امدادرسانی به‌جز هلال احمر در کشور وجود ندارد؛ در حالی که هر ارگانی بخواهد وظیفه امدادرسانی در کشور را به‌عهده بگیرد به 30 هزار نیروی استخدامی و 5 هزار میلیارد تومان هزینه جاری در سال نیاز دارد. جمعیت هلال احمر ایران در یک و نیم سال گذشته بدون دریافت ریالی وظایفش را انجام داده است.

جمعیت هلال احمر طی سه و نیم سال گذشته به 3 میلیون و 631 هزار نفر که در سوانح گرفتار شده بودند امداد رسانی کرد و ارزش کل خدمات، عملیات و اقلام امدادی در این عملیات‌ها مبلغ 2 هزار و 350 میلیارد تومان بوده است. هلال احمر با وجود پرداخت نشدن اعتبارات امدادی سرعت حضور امدادگرانش را در محل حادثه کاهش داده است و آن را از 11 دقیقه به 8:50 دقیقه رسانده است. این کاهش زمان به مصدومان و سانحه (زمان طلایی) به زنده نگاه داشتن سانحه دیدگان کمک زیادی می‌کند.