کاهش نرخ سود، سودی برای اقتصاد ندارد/ارائه تسهیلات به تولیدکننده در نبود پول برای مصرف کننده اشتباه است
از مهمترین مسائل نظام بانکی در چند وقت اخیر میتوان به کاهش نرخ سود بانکی، کارت اعتباری خرید و ارائه تسهیلات بانکی به واحدهای تولیدی اشاره کرد و حال جای سؤال دارد که هر کدام از این موارد چه تاثیری بر اقتصاد کلان دارد؟
در هفتههای اخیر موضوعات قابل توجهی همچون ارائه کارتهای اعتباری خرید، کاهش نرخ سود بانکی و چرایی ارائه تسهیلات به واحدهای تولیدی در حالی که قدرت خرید مردم آنچنان برای خرید کالاهای واحدهای تولیدی توانی ندارند، مطرح شده است.
کارتهای اعتباری خرید از سال گذشته در راستای ایجاد تحرک در سمت تقاضا طراحی شدند و قرار بر آن بود تا در سقف 10 میلیون تومان عرضه شود اما با وجود آنکه همه انتظار این کارتها را میکشیدند، رفته رفته میزان استقبال از کارتها کاهش یافت، کارتهایی که بعد از یک سال قرار بر آن شده تا سقف اعتبار آنها به 10، 30 و 50 میلیون تومان افزایش یافت.
در کنار کارتهای خرید، در چند روز گذشته صحبتهایی از کاهش دوباره نرخ سود بانکی به میان آمد که پیش بینی میشد این کاهش نرخ سود بانکی رخ ندهد اما به واسطه صحبتهای ولی الله سیف به عنوان رئیس کل بانک مرکزی در رابطه با کاهش نرخ سود بانکی، احتمال داده میشود این نرخ کاهش یابد.
اما یکی از موضوعات بسیار مهم آن است که آیا ارائه تسهیلات به واحدهای تولیدی رکود زده در حالی که توان خرید مشتریان به شدت کاهش یافته است، کار درستی است؟ این موضوع در حالی مطرح میشود که بیژن نامدار زنگنه به صورت تلویحی در رابطه با شکوفایی اقتصاد، معتقد است، باید در اقتصاد به گونهای رفتار کرد تا اقتصاد خود را بسازد و زمانی که خریدار توان خرید کالای واحدهای تولیدی را ندارند، ارائه تسهیلات به واحدهای تولیدی در حالی که محصولات آنها به فروش نمیرسد هیچ فایدهای ندارد.
در این رابطه بهاالدین حسینی هاشمی، کارشناس بازار پولی و بانکی، اظهار کرد: کارت اعتباری خرید با کارت خرید متفاوت است، در کارت خرید، خریدار بعد از 30 تا 45 روز از صدور فاکتور خرید باید مبلغ خرید را پرداخت کند که در صورت پرداخت نکردن، جریمه سنگینی در نظر گرفته میشود.
وی افزود: در کارت اعتباری خرید، افراد بعد 30 تا 45 روز میتوانند مبلغ خرید را بپردازند که در غیراینصورت میتوانند در طی اقساط 12 تا 36 ماهه و با سود مصوب میزان مبالغ هزینه شده را بپردازند.
این کارشناس بازار پولی و بانکی، یادآور شد: بانکها برای ارائه کارتهای اعتباری خرید، اعتبار سنجی انجام خواهند داد و در صورت تائید مشتریان کارتهای اعتباری خرید صادر خواهد شد، به نظر میرسد با ارائه چنین کارتهایی میزان تولید انبار شده کاهش یابد و از آن سو میزان تقاضا برای خرید لوازم خانگی و الکترونیکی افزایش یابد.
وی تاکید کرد: البته جای سؤال دارد که آیا بانکها با توجه به نرخ سود نسبتاً پایین این کارتها آیا حاضر به ورود و حضور قابل قبول در عرضه کارتهای اعتباری خرید هستند؟
*کارت اعتباری خرید به مسکن روی خوش نشان نخواهد داد
حسینیهاشمی در پاسخ به این سؤال که آیا از اعتبار خرید کارتهای اعتباری خرید در خرید مسکن استفاده خواهد شد، گفت: به نظر میرسد از اعتبار کارتهای خرید اعتباری در خرید مسکن به آن صورت استفاده نشود، اما این کارتها در بازار مصالح ساختمانی تأثیر گذار خواهد بود.
وی همچنین در رابطه با برخی انتقادات در زمینه ارائه تسهیلات ارزان قیمت به واحدهای تولیدی و نیمه تعطیل صنایع کوچک، خاطرنشان کرد: در اصل تحرک اقتصادی، باید به هر قیمت و روشی تأمین منابع از مسیر فروش کالا انجام شود و تولید کننده باید با بررسی بازار به تولید محصول بپردازد.
این کارشناس حوزه پولی و بانکی، افزود: متاسفانه در تأمین مالی و ارائه تسهیلات در چند سال گذشته سهم بازرگانی کاهش یافته که این موضوع عاملی شده تا تجار و بازرگانان نتوانند از تولید کننده کالا را به صورت نقد خریداری و به صورت نسیه در اختیار مصرف کننده قرار دهد.
وی تصریح کرد: در سالهای اخیر به اشتباه حجم اعظم منابع بانکی را به تولید کننده ارائه کردهاند و در شرایطی که بانکها توان ارائه تسهیلات ندارند، برخی طرحها به دنبال آن است تا تسهیلات جدیدی به تولیدکنندگان ارائه شود.
*نرخ سود در واقعیت ارزان نخواهد شد
حسینی هاشمی در رابطه با کاهش نرخ سود بانکی، با اشاره به اینکه نرخ سود یک معادله خیلی ساده از عرضه و تقاضا است، گفت: میزان عرضه و تقاضا یک نقطه تعادلی برای نرخ سود بانکی تعیین میکند که در حال حاضر قیمت کمتر از نقطه تلاقی است.
این کارشناس حوزه پولی و بانکی، بیان کرد: در پی کاهش نرخ سود بانکی برخی افراد برای جبران ضرر و زیان خود به سمت بازارهای موازی حرکت میکنند که این موضوع عامل افزایش تورم شده و در نهایت اقتصاد از کاهش نرخ سود بانکی بهرهای نخواهد برد، در مجموع بانک مرکزی باید توجه بیشتری به نرخ تسهیلات داشته باشد.
وی با اشاره به اینکه بانک مرکزی باید به منابع بین بانکی و نرخهای این بازار توجه داشته باشد، خاطرنشان کرد: با توجه به میزان منابع مازاد بانکها، حجم مطالبات بسیار زیاد بانکها و نرخهای بسیار بالای بازار غیررسمی، تا زمانی که نرخ سود در بازارهای غیررسمی کاهش نیابد نرخ سود به صورت واقعی در بازار رسمی کاهش نخواهد یافت.
با این تفاسیر میتوان گفت، نرخ سود بانکی تا زمانی که در بازار غیررسمی کاهش نیابد، در بازار رسمی کاهش پیدا نخواهد کرد و از سوی دیگر ارائه تسهیلات در شرایطی که مشتریان برای خرید کالای تولید شده آنچنان توانی ندارند صحیح نیست و به نطر میرسد باید اقتصاد را به سمتی سوق داد که در آن تولید کننده و مصرف کننده یک دیگر را پشتیبانی کنند.
انتهای پیام/
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای موردنیاز علامتگذاری شدهاند *