دیپلمات: خروج "مهاجران" هزینه سرسام‌آوری برای افغانستان دارد
نشریه دیپلمات با اشاره به خروج نظامیان خارجی و کاهش درآمدهای دولت افغانستان، نوشت: با خروج ارز توسط مهاجرانی که بدلیل ناامنی و بیکاری افغانستان را ترک می‌کنند، اقتصاد این کشور با بحران و کاهش رشد مواجه شده است.
پس از سوریه افغانستان بیشترین رقم مهاجرین در جهان را دارد. سازمان بین المللی مهاجرت گفته است که در سال 2015 میلادی 12.96 درصد از شهروندان افغانستانی در بیرون از این کشور زندگی می‌کنند.
همچنین کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان اعلام کرده است که حدود 2.6 میلیون پناهجوی افغانستانی در 70 کشور جهان پراکنده هستند که بیشترین این مهاجرین را کشورهای ایران و پاکستان در خود جای داده است.
پس از سال 2001 میلادی میلیونها افغانستانی که در بیرون از این کشور به ویژه در ایران و پاکستان زندگی می‌کردند به امید زندگی بهتر، امنیت و اشتغال دوباره به کشورشان بازگشتند، اما اکنون پس از 15 سال و به رغم حضور جامعه بین المللی و نیروهای نظامی ایالات متحده امریکا مردم افغانستان از شکل گرفتن ثبات در کشورشان، افزایش ناامنی‌ها، و بیکاری روز افزودن ناامید شده‌اند.
تعداد زیادی از مردم افغانستان به امید یافتن رفاه و امنیت به کشورهای اتحادیه اروپا مهاجرت کردند و کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان اعلام کرده است که 20 درصد کل مهاجرین که سال گذشته خودشان را از طریق قایق به اروپا رسانده‌اند، افغانستانی‌ها هستند.
افغانستان در یک دهه گذشته رشد اقتصادی غیر واقعی را تجربه کرده است، با این حال، بخش قابل توجهی از درآمد ناخالص داخلی دولت افغانستان وابسته به کمک‌های مالی خارجی و قراردادهای نظامی ایالات متحده امریکا بوده است
هنگامی که بخش عمده‌ای از نظامیان ایالات متحده امریکا و دیگر نیروهای بین المللی درسال 2014 میلادی افغانستان را ترک کردند این خروج، به این دلیل که اکثر جریان‌های اقتصادی واشتغال در افغانستان وابسته به قرار دادی هایی نظامیان امریکایی بود، تاثیر زیادی در کاهش پول و اشتغال در این کشور داشت.
براساس گزارش بانک جهانی درسال 2014 میلادی رشد اقتصادی افغانستان به 1.3 درصد کاهش یافت درحالیکه در سال 2007 تا 2012 رشد اقتصادی 6.9 درصد بوده است.
به گفته بانک جهانی میزان بیکاری تا 40 درصد در سال دو هزار و چهارده افزایش داشته که پنج برابر بیشتر از رقم 8.4 درصدی در سال 2007 تا 2013 است. طبق این گزارش نظامیان آمریکایی و نهادهای بین المللی مهمترین منابع درآمد و اشتغال‌زایی در افغانستان بوده است.
پس از خروج نیروهای آمریکایی ، افزایش رقم بیکاری پرسش‌های جدی را به وجود آورده که آیا دولت وحدت ملی توانایی اشتغال زایی برای 15 میلیون نیروی کار در این کشور را خواهد داشت یا خیر؟
سال 2014 میلادی وضعیت را در افغانستان تغییر داد، ازیکسو نیروهای ائتلاف بین‌المللی ماموریت جنگی‌شان را در افغانستان پایان دادند و مسئولیت تامین امنیت این کشور به نیروهای امنیتی را واگذار شد. از سوی دیگر افغانستان شاهد برگزاری انتخابات ریاست جمهوری بود. انتخاباتی که درنهایت با توافق اشرف غنی و عبدالله عبدالله با میانجیگری آمریکا حکومت ملی را شکل داد.
همچنین مشروعیت حکومت وحدت ملی زیر پرسش قرار دارد، نظرسنجی‌های اخیر، صحبت‌های مردم، و رسانه‌های اجتماعی در افغانستان همه نشان می‌دهد که اکثریت جمعیت این کشور از کارکرد این حکومت به هیچ وجه راضی نیستند.
مردم افغانستان مدعی‌اند که این حکومت به جای اینکه روی از بین بردن مشکلات مردم تمرکز کند، بلکه برعکس تمام توان شان را برای تقسیم قدرت معطوف ساخته است.
در این زمان پس از آنکه نظامیان آمریکایی ماموریت جنگی را به نیروهای امنیتی افغانستان واگذار کرد، وضعیت امنیتی دربخش‌های مختلفی از این کشور بدتر شده است و چندین شهرستان به دست طالبان سقوط کرده و شمار تلفات غیرنظامیان نیز افزایش یافته است.
افزایش خشونت‌ها، رشد کند اقتصادی، بلاتکلیفی سیاسی، دهه‌ها ناامیدی، از دست رفتن امید از جامعه جهانی، افزایش بیکاری علت های اصلی افزایش مهاجرات‌ها از افغانستان است.
هنوز شمار دقیق از افغانستانی‌های که کشورشان را ترک کرده‌اند، معلوم نیست. اما بیشتر این افراد به گونه غیرقانونی و توسط قاچاقچیان انسان در برابر پول به بیرون از این کشور منتقل شده‌اند، که این مسئله کار را برای مشخص کردن شمار دقیق این مهاجرین دشوار کرده است.
شماری از افغانستانی‌های که همه ساله کشورشان را ترک می‌کنند به ده‌ها هزار نفر می‌رسد و این مهاجرین عموما از طریق ایران به ترکیه و از آنجا با قایق خودشان را به یونان می‌رسانند.
براساس ارزیابی کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان در سال 2015 میلادی بیش از 160 هزار افغانستانی به اروپا رفته اند. همچنین این اداره اعلام کرده است که حدود 80 هزار افغانستان در شش ماه نخست سال 2015 میلادی درخواست پناهندگی داده‌اند و نسبت به سال 2014 میلادی که شمار آنها به 24154 می‌رسد، افزایش یافته است.
هر روز نزدیک به 1000 تن افغانستان را ترک می‌کنند. سازمان بین‌المللی مهاجرت در گزارش تازه خود تصریح کرده است که 20 درصد کل مهاجرین که سال گذشته به اروپا رفته‌اند افغانستانی هستند. و دلیل این تعداد مهاجرت ناامنی، فساد، بیکاری و ناامیدی مردم نسبت به آینده خود و فرزندانشان گفته شده است.
نزدیک به سیزده درصد جمیعت افغانستان در بیرون از این کشور زندگی می‌کنند و میلیونها مهاجر ثبت شده در بیش از هفتاد کشور جهان در آواره‌گی بسر می‌برند، بخشی از این مهاجران در کشورهای اروپایی درخواست پناهندگی‌شان رد شده و سرنوشت آنها مشخص نیست.
از سوی هم اداره کمک‌های بشر دوستانه سازمان ملل در افغانستان اعلام کرده که حدود 118 هزار افغانستانی در چهار ماه نخست سال 2016 میلادی افغانستان را ترک کرده اند.
قاچاقچیان انسان از هر فرد مقدار 7 هزار تا ۱۰هزار دلار امریکایی پول میگیرد تا آنها را به اروپا انتقال دهد. همچنین این پناهجویان مقداری پول دیگر را نیز همراه خودشان برای مقاصد شخصی از کشور خارج می‌کنند و یا اغلب این پولها ازطریق حواله صورت میگیرد.
با توجه به ابهامات مهاجرت‌های غیرقانونی مشخص کردن دقیق مقدار پولی که از افغانستان خارج می‌شود غیر ممکن است. اما اگر آن را بر اعداد شمار مهاجران افغان که خودشان را به اروپا رسانده حساب کنیم، مشخص می‌شود که همه ساله میزان آن به میلیاردها دلار می‌رسد.
هم چنین در کنار کاهش کمک‌های خارجی، خروج افغانستانی‌ها از کشورشان فشار زیادی بر ارز گذاشته است. همین حالا ارز این کشور از نواسانات بالای در برابر دلار امریکایی رنج میبرد و بانک افغانستان پشتنی هر هفته بین 60 تا 70 میلیون دلارآمریکایی را دربازار پولی این کشور حراج می‌کند.
وخامت اوضاع امنیتی افغانستان نه تنها مردم را به خروج از این کشور مجبور ساخته بلکه سبب آواره شدن صدها هزار نفر در داخل این کشور شده است.
تا ماه آوریل سال 2016 میلادی 1.2 میلیون آواره داخلی در افغانستان دسترسی بسیار کمی به سرپناه، غذا و آموزش و پرورش داشتند، و آوارگان داخلی افزایش قابل توجهی را نسبت به پایان سال 2012 میلادی را نشان می‌دهد. اکثر این بی‌پناهان داخلی از ولایت های قندوز، هلمند، ارزگان و بغلان هستند.
وضعیت امنیتی بیشتر در بسیاری از مناطق دور‌دست ولایت‌های افغانستان خصوصا جاهایی که در آن کنترل دولت موثر نیست، بدتر شده است، هم چنین زمانیکه بعضی مناطق به دست طالبان سقوط می‌کند مردم مجبور به ترک خانه‌های می‌شوند و برای زنده ماندن مبارزه می کنند.
درسال 2014 میلادی دولت افغانستان یک سیاست جدی ملی را برای بی‌پناهندگان داخلی مورد تایید قرار داد و امیدهایی برای این افراد بوجود آورد، اما بعد از سپری شدن سه سال از این راهبرد ملی اکنون وضعیت برای آوارگان داخلی وخیم‌تر و مخوف‌تر شده است.
براساس گزارش اخیر دیده بان شفافیت بین‌المللی حدود 80 درصد از بی‌پناهان داخلی در افغانستان به کمک‌های بشردوستانه فوری نیاز دارند. اگر دولت افغانستان و جامعه بین‌المللی اقدامات فوری را برای بهبود زندگی مهاجران و آوارگان داخلی انجام ندهد وضعیت از این هم بدتر خواهد شد. علاوه بر فاجعه در زندگی واقعی و فاجعه انسانی،، افزایش تعداد مهاجران و آوارگان داخلی حتی تهدیدهای جدی‌تری را متوجه اقتصاد سراسر این کشور خواهد کرد.
/
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *