لزوم استفاده از نوآوری‌های قانون مجازات اسلامی/ قضات از مجازات‌های جایگزین حبس استفاده کنند

به گزارش گروه حقوقی و قضایی به نقل از روابط عمومی و ارتباطات، نشست صمیمانه رئیس کل دادگستری استان تهران با روسای دادگستری و دادستان‌های عمومی و انقلاب شهرستان‌های تابعه برگزار شد.

غلامحسین اسماعیلی رئیس کل دادگستری تهران در ابتدای این جلسه با بیان روایتی از حضرت امام جعفر صادق (ع) در خصوص اوصاف شیعه جعفری اظهار داشت : آن حضرت می فرماید: اگر هر یک از شما ورع ، تقوا و زهد در دین و اعمال خود داشته و علاوه بر آن راستگو و امانت دار و با مردم خوش رفتار باشد ، مردم وقتی او را ببینند، خواهند گفت او شیعه جعفری است و با این رفتارش مرا مسرور و خوشحال خواهد نمود و او را به چشم من خواهند دید و می گویند این چیزی است که از مکتب امام جعفر صادق (ع) آموخته است.

وی در ادامه بیان این حدیث تصریح کرد: و اگر بر خلاف این رفتار کند، زشتی و بدی و قبح عمل او به من وارد می شود و آن وقت خواهند گفت: این محصول مکتب و فرهنگ جعفری است.

اسماعیلی خاطرنشان ساخت: قضاوت و برداشت مردم در خصوص نحوه رفتار و عملکرد هر یک از ما، صرفاً مربوط به شخص نیست و نخواهد بود ؛ چرا که هریک از ما کارگزاران در جامعه و در تعامل با مردم بویژه از جهت امانت داری ، راستگویی از خودمان اعمال و رفتاری را بروز می دهیم که مردم این ، افعال را به حساب شخصی ما نمی گذارند و اگر خوب باشیم خواهند گفت : این شیعه امام صادق (ع) است و بدین وسیله آن حضرت را خشنود خواهیم نمود و در غیر این صورت، موجبات ناراحتی ، غم و غصه و شرمندگی حضرتش را فراهم کرده‌ایم.

وی تاکید کرد: این موضوع به قدری اهمیت دارد که باید توجه داشت که مردم به تنهایی در مورد ما قضاوت نخواهند کرد و اعمال ما را به حساب شیعه امام جعفر صادق (ع) می گذارند و غیر مسلمانان اعمال و رفتار ما را به حساب اسلام و اقشار مختلف مردم نیز اعمال و رفتار ما را به پای قاضی و قضاوت می گذارند و بنابراین هر شخص به تناسب جایگاه و شان خودش در خصوص ما و در ارتباط با اعمال و رفتار ما، یک قضاوت کلی انجام می دهد لذا باید مراقب باشیم که خدای ناکرده جزء کسانی نباشیم که باعث شرمندگی و سرافکندگی امام صادق (ع) می شوند.

رئیس کل دادگستری استان تهران با تاکید بر رعایت تقوا و توصیه به رعایت مفاد این حدیث شریف یادآور شد : ما باید خودمان را در مرحله اول و بعد از آن دیگران را به ورع ، اجتهاد و صدق حدیث و اداء امانت ، طول سجود و حسن جوار توصیه کنیم و به گونه ای رفتار کنیم که وقتی مردم این نحوه اخلاق را ببینند، خواهند گفت ( هذا ادب القاضی) و این ادب جامعه قضات است ، پس لازم است روسای ادارات بگونه ای رفتار کنند که مردم ، همسایگان هر شخصی که ما را در بیرون محل کار می بیند ، بگوید این ادب و سیره جامع قضات است.

وی از همه دست اندرکاران خطیر امر قضا خواست به گونه ای تلاش کنند که افتخار جامعه قضات، عدلیه و نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران ، جامعه مسلمین و مکتب شیعه و اسباب و مایه افتخار مکتب امام جعفر صادق (ع) باشند.

رئیس کل دادگستری استان تهران هدف از برگزاری این سلسله جلسات را تبیین و ارتقاء سطح همکاری مشترک در دست یابی به اهداف دستگاه قضائی و خدمت رسانی برشمرد و عنوان داشت: در این نشست ها که از سال گذشته آغاز شده  ، علاوه بر جلسات متوالی مدیران ، جلساتی نیز با روسای دادگستری ها و دادستان ها به صورت مجزا داشتیم و افزون بر این با سرپرستان محاکم بخش ، مجتمع های قضائی تهران ، نواحی دادسراهای عمومی و انقلاب تهران و محاکم تجدیدنظر و کیفری یک استان برگزار کردیم و قصد داریم با ادامه این برنامه ریزی ، امسال نیز به صورت مشترک روسای دادگستری و دادستان های عمومی و انقلاب را دعوت کنیم که در این جلسات بخشی را بعنوان بیان مشترکات کاری و بخش دیگر را در خصوص بیان پیام مثبت همین آموزه های دینی ، اخلاقی اختصاص داده تا روز به روز اجزاء و قسمت های مختلف این مجموعه قضائی در دادگستری استان تهران به یکدیگر نزدیک تر شده و تعامل و هماهنگی عمیق تر و مستحکم تری را نسبت به قبل داشته باشند.

اسماعیلی با اشاره به تکمیل بانک اطلاعات قضات افزود: در اقدامی که توسط ستاد دادگستری کل استان تهران صورت گرفت ، بانک اطلاعات قضاتی که دارای توان مدیریتی و اولویت های ارتقاء سمت و همچنین در کنار آن قضاتی که نیازمند تذکر هستند و یا جابجایی آن ها از حوزه قضائی فعلی ضرورت دارد و در حال تکمیل است و ضرورت دارد که روسای دادگستری و دادستان ها به صورت توامان در مورد آن اظهارنظر کنند و حتی در مورد قضات محاکم این ریزبینی و دقت در جمع آوری این اطلاعات تا آنجا است که نظر دادستان ها در خصوص قضات محاکم هم مطلوب ارزیابی شده ؛ چرا که آنان شناخت کافی در مورد نحوه رسیدگی آنان در اختیار دارند و شایسته است در این زمینه همکاری لازم را در تکمیل این اطلاعات داشته باشند.

وی موضوع ارتقای کیفی دادرسی ها و رسیدگی های عالمانه و متقن را در سیستم قضائی و دادگستری کل استان تهران مورد اشاره قرار داد و متذکر شد: با بررسی های همه جانبه امتیازات از طریق سیستم سمپ، مشخص شده که قوه قضائیه و دادگستری کل استان تهران به سمت و سوی آمارگرایی در حال حرکت است و کیفیت دادرسی فدای ، آمار و تعداد رسیدگی ها می شود. در حالیکه بنده مکرر عرض کرده ام که به آمار توجه داریم اما اعتقاد داریم که آمار عملکرد، فقط بخشی از ملاک ارزیابی ما است و ما نباید در این مسیر دچار اطاله دادرسی بی مورد و پرونده های معوقه و منفی بشویم و هیچگاه از بحث کیفیت دادرسی عقب نشینی نکرده و همواره این موضوع مورد اهتمام ما هستند.

رئیس کل دادگستری استان تهران، لزوم تغییر شیوه فعلی دادرسی را در جهت رفع مشکل محکومان به پرداخت مهریه و زندانیان مرتبط با این نوع پرونده ها مورد تاکید قرار داد و افزود: مطابق قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی و به ویژه ماده سوم آن که اصل را بر اعسار در دیون ابتدایی نظیر دیه و مهریه گذاشته ، متاسفانه علیرغم مکاتبات فراوان هنوز دیده می شود که این افراد در پرونده های مهریه و غیر مهریه بازداشت شده و حتی در اقساط اول نیز به توانمندی مالی آنان در پرداخت اقساط توجه نمی شود و به کرات ریاست محترم قوه قضائیه نیز در جلسات مسئولان عالی قضائی عنوان می فرمایند که چرا مفاد این قانون و بخشنامه های مرتبط با آن رعایت نمی شود و متخلفان باید به دادسرای انتظامی قضات معرفی شوند و لازم است توجه داشته باشیم که این امر هم قانون است و در کنار آن نیز مرتبط با سیاست کاهش جمعیت کیفری زندان ها است و باید اولین گروهی که از زندان ها آزاد می شوند این افراد باشند و از طرف دیگر این موضوع به ارتقاء کیفیت دادرسی ها هم مرتبط هستند.

اسماعیلی در بخش دیگری از سخنان خود بر استفاده از نوآوری های قانون مجازات اسلامی و قانون آیین دادرسی کیفری تاکید کرد و از قضات و مدیران قضائی خواست با رعایت قانون و مقررات از تاسیساتی از قبیل آزادی مشروط و تعلیق تعقیب، تعلیق مجازات ، تعویق صدور حکم ، مجازات های جایگزین حبس حداکثر استفاده بعمل آید.

رئیس کل دادگستری استان تهران در خاتمه سخنان خود از مدیران قضائی خواست در تصمیمات قضائی که روسای دادگستری و دادستان هایی که در شعبات اول علاوه بر کار مدیریتی به رسیدگی های قضائی نیز اهتمام دارند ، به لحاظ کیفیت رسیدگی و مقابله با اطاله دادرسی و تجدید اوقات مبرا از هر گونه ایراد و اشکال باشد.

وی افزود: انتظار ما بر این است که  مدیران قضایی در تصمیمات سایر قضات دخالت نکنند اما وضعیت شعبات را از لحاظ تعداد پرونده های رسیدگی نشده و مغایرت آمار کنترل نمائید و در مجموعه های قضائی اعمال نظارت مدیریتی را جدی بگیرید و در ستاد دادگستری استان تهران نیز این نظارت به جدیت دنبال می شود و از شما مدیران انتظار دارم که هم به عملکرد خودتان و هم بر اعمال همکارانتان اشراف کامل داشته باشید ؛ چرا که نظارت های مدیریتی شما تامین کننده سیاست های قوه قضائیه و دادگستری کل استان تهران است.

قابل ذکر است که در این نشست ، شجاعی سرپرست حوزه معاونت آمار و فناوری اطلاعات نیز عملکرد سه ماهه سالجاری مجموعه های قضائی شهرستان ها را به زبان آمار و به نحو تفکیک ارائه کرد.