کتابی که به معرفی شخصیت‌های معاصر افغانستان می‌پردازد

به گزارش سرویس بین الملل کتاب "فرهنگ شخصیت‌های معاصر افغانستان" که تالیف جمعی از نویسندگان ایران و افغانستان است به معرفی بیش از صدها نفر از شخصیت‌های دینی، فرهنگی، سیاسی، ادبی و هنری معاصر افغانستان پرداخته است.
 
"بصیراحمد حسین زاده"، "حسینعلی علیزاده" و "محمد حلیم یارقین"، از نویسندگان افغانستانی و سید حمید راهدار، علی موجانی و سولماز صدقی از نویسندگان ایرانی این دانشنامه هستند.
 
این کتاب با همکاری مشترک مؤسسه نیکا و انتشارات عظام، زیر نظر سید محمد صادق خرازی منتشر شده است و بیش از صدها نفر از نویسندگان، طلاب علوم دینی، هنرمندان، سیاستمداران و روزنامه نگاران معاصر افغانستان را به تفصیل معرفی کرده است.
 
آنگونه که در مقدمه این اثر آمده است، شخصیت‌های تاثیر گذار که در پیشرفت افغانستان امروز می‌توانند با کارنامه خود، صرف نظر از هر گونه قضاوتی در نیکی یا پلشتی اعمالشان، ایفای مسئولیت نمایند تنوع و تکثر بی‌شماری دارند پس شایسته بود برای ایجاد ارتباط و شناخت با چنین جامعه‌ای، اطلاعات مختصری را از چنین شخصیت‌هایی در اختیار قرار گیرد.
 
این اثر را که حاصل 5 سال جمع آوری اطلاعات یک کارگروه پژوهشی از نویسندگان ایران و افغانستان است را می‌توان اثری قابل توجه به حساب آورد.
 
در این اثر هر شخصیت در یک مدخل جداگانه معرفی شده و در آغاز مدخل نام و نام خانوادگی، تاریخ تولد، محل تولد، قوم، مذهب و تحصیلات وی آمده است.
 
سپس در ادامه مدخل، با توجه به شخصیت مورد نظر در مورد پیشینه فعالیت‌های وی با تفصیل بیشتری معرفی شده است.
 
هر چند که کتاب از کاستی‌ها و لغزش‌ها نیز به دور نمانده و بسیاری از افراد در این اثر معرفی نشدند و برخی نیز ناقص معرفی شدند.
 
از برخی مدخل‌های این اثر چنین بر می‌آید که گویا نویسندگان افغانستانی در قسمت ویرایش و نمونه خوانی با ویراستاران این کتاب همکاری نداشتند و اگر این همکاری وجود می‌داشت بسیاری از نواقص و اشتباهات این اثر بر طرف می‌شد.
 
در معرفی برخی از شخصیت‌ها اشتباهات محتوایی وجود دارد و در برخی از مدخل‌ها نسبت به برخی از چهره‌های مطرح فرهنگی، ادبی و سیاسی، توجه لازم صورت نگرفته است و خیلی کوتاه به زندگی و آثار آنان اشاره شده است و در کنار آن درباره برخی چهره‌هایی که چندان مطرح نیستند به تفصیل اطلاعاتی آمده است.
 
برخی از چهره‌های مطرح معاصر افغانستان نیز از قلم افتادند و هیچ اسمی از آنان در این کتاب دیده نمی‌شود.
 
یکی دیگر از مواردی که می‌توان به آن اشاره کرد تکرار برخی اسامی است که به عنوان مثال "احمد بهزاد" نماینده فعلی مردم هرات در یک مورد با همین نام احمد بهزاد و در مدخل دیگری با نام "احمد شاه بهزاد" معرفی شده است.
 
البته در کنار معایب و لغزش‌هایی که در این اثر به چشم می‌خورد، ویژگی‌های مثبت آن را نیز باید در نظر داشت.
 
از مهم‌ترین ویژگی‌های این اثر معرفی هنرمندان افغانستانی در رشته‌های مختلف موسیقی، نقاشی، مجسمه سازی و همچنین معرفی هنرمندان  سینما و تئاتر افغانستان است که بسیاری از آنان تا کنون در هیچ دانشنامه‌ای معرفی نشدند.       
 
معرفی اهالی سیاست و چهره‌های نظامی و حکومتی افغانستان نیز در این اثر قابل توجه است و بسیاری از چهره‌ها و دولتمردان معاصر این کشور در این کتاب به آنان پرداخته شده است.
 
معرفی هنرمندان موسیقی افغانستان نیز در این اثر جایگاه ویژه‌ای دارد و اکثر چهره‌های موسیقی افغانستان به خصوص هنرمندان پیشکسوت در رشته‌های آواز خوانی، نوازندگی و آهنگسازی معرفی شدند.
 
با تاسف باید گفت که هر چند که اشتراکات مردم ایران و افغانستان فراوان است و هر دو با یک زبان واحد تکلم می‌کنند و می‌نویسند ولی آشنایی مردم ایران در این سال‌ها با همزبانان آنان در افغانستان اندک بوده و تا هم اکنون نیز بسیاری نمی‌دانند که زبان فارسی در افغانستان زبان اکثریت مردم این کشور است.
 
با توجه به این همه مشترکاتی که میان دو ملت ایران و افغانستان وجود دارد، متاسفانه تا کنون آنگونه که باید، از طرف نویسندگان ایرانی، اثر قابل توجهی به جز موارد انگشت شمار، برای شناسایی مردم و سرزمین افغانستان منتشر نشده است.
 
به صراحت می‌توان گفت که این ایران و افغانستان هستند که در جهان این همه مشترکات، دینی، فرهنگی و زبانی و میراث مشترک دارند.
 
با توجه به اینکه این اثر در ایران منتشر شده و مخاطب ایرانی را مد نظر داشته است، باید بعد اطلاع رسانی آن را با اهمیت دانست چرا که اهالی فرهنگ و ادب ایران با همزبانان خود در افغانستان آشنایی بیشتری پیدا می‌کنند و به نظر می‌رسد که بانیان این اثر نیز بیشتر به دنبال آشنایی و معرفی شخصیت‌های افغانستانی به جامعه ایران را مد نظر داشتند.
 
کتاب فرهنگ شخصیت‌های معاصر افغانستان توسط انتشارات "عظام" و با همکاری مؤسسه نیکا در سال 1394 خورشیدی در تهران منتشر شده است.
 
آنگونه که در شناسنامه این اثر آمده است، "علی بهرامیان"، "محمد ابراهیم طاهریان" و "محمد علی کاظم بیکی" از مشاورین این کار گروه بودند و "نادره جلالی"، "رحیم سید شاه"، "سیما طایفه حاجی حسینی خامنه"، "شیوا جعفری"، "عبدالقیوم شمس هزاره" و "ملک ناز میردامادی اصفهانی" نیز با عنوان ویراستار با این گروه همکاری داشتند.
 
این کتاب در 536 صفحه در قطع رحلی در شمارگان 500 نسخه و به قیمت 95 هزار تومان منتشر شده است.
 
/