تهیه سند رفاه اجتماعی برای اقشار آسیب دیده/ برنامه ریزی برای کاهش نرخ آسیب های اجتماعی در تهران

به گزارش خبرنگار گروه جامعه ، افزایش آسیب های اجتماعی در جامعه به حدی پر رنگ شده که کنترل آن از دست یک نهاد خارج شده است. برای کنترل آسیب ها لازم است که تمام دستگاه ها ورود پیدا کرده و طی مدت زمان اخیر شاهد بوده ایم که مسئولان نیز به موضوع آسیب ها حساس شده اند. در همین رابطه نیز شهرداری تهران مدتی است که به حوزه آسیب های اجتماعی ورود پیدا کرده و در کنار آن، کمیته مشارکت های مردمی شورای اسلامی شهر تهران نیز برنامه هایی را در این رابطه دارد.

برای پی بردن به برنامه های کمیته مشارکت های مردمی شورای اسلامی شهر تهران گفت و گویی را با الهه راستگو، رئیس این کمیته داشته ایم که چکیده آن در ذیل می آید:

سازمان های مردم نهاد با در اختیار داشتن نیروهای متخصص داوطلب در زمینه های بشر دوستانه و امور زنان آسیب دیده اجتماعی و نظایر آن فعالیت می کنند. سمن ها چگونه می توانند در راستای پیشگیری از وقوع جرم و آسیب های اجتماعی موثر باشند؟

اگرچه تغییر در آسیب های اجتماعی به تناسب پیشرفت های صورت گرفته در تکنولوژی یکی از مسائل عصر نوین است اما باید در نظر داشت حل این مسئله با توجه به نام اجتماعی آن در گرو مشارکت اجتماعی آحاد جامعه و نهادها بوده است.

در این میان سمن ها با توجه به نقش مطالبه گری خود قادر خواهند بود با حساس سازی مردم و به خصوص مسئولان، این هدف را بیش از طرح به واقعیت نزدیک ساخته و تحولی اساسی در این حوزه را پدید آورند. از آنجا که پیشگیری، کنترل و کاهش آسیب های اجتماعی یکی از کارکردهای اساسی سازمان های مردم نهاد است، بر این اساس سمن ها خواهند توانست به عنوان واسط میان دولت و جامعه نقش خود را در این زمینه به درستی ایفا کرده و قدم های اصولی در این میان بردارند.

چگونه می توان نقش سمن ها در راستای فرار گیر کردن پیشگیری از وقوع جرم و آسیب های اجتماعی از طریق سیستم های مشارکت عمومی را تقویت کرد؟

امروزه امنیت اجتماعی به عنوان مهم ترین رکن برقراری نظم در هر جامعه محسوب شده و در این راستا سازمان های مردم نهاد با توجه به برخورداری از انسجام مردمی که همان مشارکت اجتماعی است قادر هستند به طور غیر مستقیم به نقش آفرینی موثر در این زمینه بپردازند. اگرچه در این میان سمن ها از هیچ مسئولیتی در برقراری امنيت انسانی برخوردار نیستند اما قطعا به طور غيرمستقيم قادر به برقراری، زمينه سازی و گسترش آن خواهند بود. سازمان های مردم نهاد با تكيه بر آموزش هايی كه اعضا به خودی خود و با قرار گیری در ساختار سمن دريافت می کنند زمينه مساعدی را جهت ارتقاء سطح آگاهی و توانايی افراد عضو خود فراهم می کنند و این مسئله به عنوان یکی از مهمترین کارکردهای سازمان های مردم نهاد مطرح است.

ستاد سمن های شهر تهران در زمینه بهره گیری از ظرفیت های مردمی و سازمان های مردم نهاد برای پیشگیری از وقوع جرم و آسیب های اجتماعی چه اقداماتی را صورت داده است؟

پذیرش توانمندی سازمان های مردم نهاد در زمینه پیشگیری، كنترل و كاهش آسیب های اجتماعی از سوی مسئولان از مهم ترین عوامل موثر در راستای ارتقاء امنیت اجتماعی قلمداد می شود چرا که سازمان های مردم نهاد با برخورداری از ارتباطات تنگاتنگ با مردم قادر هستند آسیب ها و نابسامانی های اجتماعی را به حداقل ممکن کاهش دهند. در این میان باید به این مسئله تاکید کرد که تخصصی کردن فعالیت های سمن ها به عنوان یکی دیگر از عوامل مهم و موثر در فعالیت های اجرایی می تواند تا حد زیادی با گسترش امنیت، آسیب ها را به حداقل ممکن کاهش دهد. امروز سمن های حوزه آسیب های اجتماعی توانمندی خود را در این زمینه اثبات کرده اند و تنها لازم است اعتماد به این تشکل های برخاسته از مردم صورت گیرد تا بتوانند در این حوزه با تمام توان و ظرفيت وارد عرصه شوند. ستاد توان افزایی و حمایت از فعالیت سازمان های مردم نهاد شهر تهران نیز در این راستا با تشکیل 15 کارگروه تخصصی از جمله آسیب ها و خدمات اجتماعی در ستاد توان افزایی و حمایت از فعالیت سازمان های مردم نهاد در صدد کاهش نرخ آسیب های اجتماعی و ارتقاء امنیت مردم از طریق مشارکت مردم در قالب گروه های مردمی بوده است. عضویت 121 سمن فعال در حوزه آسیب های اجتماعی در ستاد و اجرای بسیاری از طرح ها از سوی این سمن ها تاکنون نتایج موثری را در حوزه پیشگیری و درمان به دنبال داشته به طوری که می توان ادعا کرد در صورت عدم ورود سازمان های مردم نهاد در این حوزه و یا مشارکت آنان با ستاد مبارزه با مواد مخدر و بهزیستی امروز شاید آمارها و ارقام ارائه شده در زمینه آسیب های اجتماعی، کارتن خوابی و اعتیاد نگران کننده تر بود. حتما باید به این موضوع نیز اشاره کرد که تهیه و اجرای سند جامع رفاه اجتماعی با رویکرد خدمات اجتماعی برای اقشار در معرض آسیب و آسیب دیده یکی از برنامه های پنج ساله دوم شهرداری تهران است که قطعا توام با اجرای مصوبه پیشگیری، کاهش و کنترل آسیب های اجتماعی و نیز عملیاتی کردن ارتقاء کیفیت ارائه خدمات اجتماعی و توسعه کمی سه برابری آن یعنی ارتقاء از7 مرکز به 23 مرکز تا پایان برنامه پنجم نتایج موثرتری را در این راستا شاهد خواهیم بود.

احصاء دقیق ترین آمار و ارقام در تمامی حوزه های آسیب های اجتماعی و فراهم سازی شرایط پیشگیرانه و درمانی برای آسیب دیدگان موضوعاتی بوده که به طور ویژه از سوی این سمن ها تاکنون به انجام رسیده و البته کارآفرینی برای این آسیب دیدگان به واسطه این تشکل های غیر انتفاعی برخواسته از مردم را نباید فراموش کرد.

قطعا هر آسیب و جرمی از عامل و مفعولی برخوردار است که هردو آن انسان است و نمی توان از وقوع جرمی بدون دخالت عامل انسانی صحبت کرد و نمی توان به عدم تاثیر جرمی بر عامل انسانی تاکید کرد. قطعا با توجه به اهمیت مسئله آموزش در پیشگیری از جرم می توان این گونه نتیجه گرفت که بیش از آنکه بخواهیم از تاثیرگذاری سازمان های مردم نهاد در کاهش آسیب و جرمی خاص سخن بگوییم باید به تاثیر آگاهی بخشی سمن ها در کاهش جرم اشاره کرد. قطعا بیشتر تخلفات در تمامی حوزه ها بیش از آنکه به دلیل طبیعت و طینت بد فرد متخطی باشد به دلیل فقدان آگاهی های لازم بوده و به عنوان مثال اگر افراد در حوزه آسیب های اجتماعی از آگاهی های لازم و به موقع برخوردار بودند شاید امروز مسئله آسیب های اجتماعی پایتخت و کشور تنها در مرحله پیشگیری خلاصه می شد. امروز با وضعیتی روبرو هستیم که از دید برخی کارشناسان بحرانی هم تلقی شده اما با تمامی این تفاسیر اگرچه در طول چند سال گذشته شاهد اجرای برنامه های موثری در حوزه محیط زیست و آسیب های اجتماعی از سوی سمن ها بوده ایم. واقعیت این است که کاهش آسیب های اجتماعی جز با ارتقای آگاهی مردم، جنبش اجتماعی، برنامه ریزی هدفمند و در نهایت تغییر نگاه و رویکرد مسئولان عملی نیست.

انتهای پیام/