آتش زدن به روابط خانوادگی، تاوان ذوب شدن در فضای مجازی‎

به گزارش خبرنگار گروه فضای مجازی ، از زمانیکه اینترنت وارد فضاى زندگى انسان شده تا به امروز، على رغم تمام محاسن و مزایاى آن، یکسرى دغدغه ها و نگرانى هایى را بر خانواده ها تحمیل نموده است. موضوعی كه در تمام جوامع موضوعیت داشته و محدود به جامعه و یا اقلیتی خاص نمی شود.

به دلیل ویژگی های خاص فضای مجازی و نو بودن این پدیده، بسیاری از والدین فرصت، امكان و یا توان كافی برای شناخت دقیق این فضا و كاربردهای آن را به دست نیاورده اند و عدم آشنایی مناسب آنها با این فضا و در مقابل استفاده روزمره نوجوانان و جوانان و حتی كودكان از این فضا باعث شده است كه یك فضای محرمانه و خصوصی در داخل خانه برای فرزندان ایجاد شود و آنها بدون دغدغه و بدون احساس وجود ناظر بیرونی به سایت های مختلف در این فضا دسترسی یافته و بعضاً به دلیل ویژگی های سنی و شخصیتی و كنجكاوی های خود متأثر از فضاهای ناسالم موجود در اینترنت گردند.

ارزیابی تأثیرات اجتماعی فضای مجازی

تاثیر فضای مجازی در نارضایتی های خانوادگی
یکی از بزرگترین مسائل اجتماعی که جوامع امروزی به آن مبتلا می باشند ضعف بنیاد خانواده است.آماده کردن فرزندان برای پذیرش مسئولیت های اجتماعی یکی از وظایف مهم و اساسی خانواده ها به شمار می رود.
آمار و ارقام بالا و روز افزونی که در مسایلی مانند بالا رفتن سن ازدواج ، طلاق، فرار از منزل، فحشا و سایر مسایل خانوادگی وجود دارد، سرد شدن ارتباطات عاطفی و نارضایتی ها از زندگی خانوادگی است که باعث ناکامی ها و شکست های بزرگی در زندگی جوانان شده است. اینها نشان از مشکلات عمیقی در سطح خانواده دارد که به نوعی باید ریشه یابی و درمان شوند.

اعتیاد به اینترنت می تواند مشکلات جدی تحصیلی و خانوادگی برای مخاطبان به وجود آورد

اگر استفاده کنندگان از اینترنت نتوانند به مدت یک ماه دوری از اینترنت را تحمل کنند در معرض خطر اعتیاد به آن قرار دارند.

 متأسفانه ما شاهد این پدیده در میان جوانان هستیم، به طوریکه برخی از جوانان، شب ها را تا صبح با اینترنت می گذرانند و تمام صبح را خواب هستند و این مسأله آغازگر آسیب های متعدد دیگر نیز می شود. از جمله این آسیب ها می توان به آسیب های خانوادگی، ارتباطی، عاطفی، روانی، جسمی و اقتصادی اشاره کرد.

شکل گیری خرده فرهنگ های مختلف

کارکرد غالب چت هاى اینترنتى در جوانان ایرانى از جنبه هاى فراغتى و سرگرم کننده آن است که با فاصله زیادى اولویت نخست استفاده کنندگان را تشکیل مى دهد. نتایج تحقیقات بیانگر این است که فضاى غالب در محیط چت روم هاى مورد مراجعه جوانان، گفت وگوهاى دوستانه جوانان غیرهمجنس است که با نیت ارضاى کنجکاوى، آشنایى و سرگرمى و گاه ماجراجویى بدان روى مى آورند.

درمجموع، گفت وگوهاى اینترنتى عرصه جدیدى را براى گذران فراغت طیف روبه افزایشى از جوانان و شکل گیرى خرده فرهنگ هاى مختلف با زمینه ها و علایق متنوع فراهم ساخته است.

گسترش ارتباطات نامتعارف میان جوانان

اینترنت به دلیل تسهیل ایجاد روابط دوستانه و عاشقانه، در زمینه های غیراخلاقی بسیار مورد توجه قرار گرفته، تا جایی که اینترنت موجب سهولت خیانت در روابط زناشویی و ایجاد روابط نامشروع می شود.

شکاف بین نسل ها رو به افزایش است

اینترنت شکاف میان نسل ها را بیشتر کرده است و اکنون شکاف میان نسل دوم و سوم علاقمند به اینترنت نیز آشکار شده، به گونه ای که هیچ یک زبان دیگری را نمی فهمند. امروزه با ورود وسايل و تکنولوژي‌های جديد به عرصه خانواده‌ها شاهد اين هستيم که والدين و فرزندان ساعت‌هاي متمادی در کنار يکديگر می نشينند، بدون آنکه حرفی براي گفتن داشته باشند. ما ديگر کمتر نشانه‌هايی از آن نوع خانواده‌هايی را داريم که والدين و فرزندان دور هم نشسته و درباره موضوعات مختلف خانوادگی و کاري با هم گفتگو کرده و نظرات همديگر را راجع به موضوعات مختلف جويا شوند.

سوءاستفاده جنسی از طریق اینترنت

در سال 1999 گردهمایی جهانی تحت عنوان "کارشناسی برای حمایت کودکان در برابر سوء استفاده جنسی از طریق اینترنت" برگزار گردید که منجر به صدور قطعنامه ای شد که در آن آمده است "هرچه اینترنت بیشتر توسعه پیدا کند، کودکان بیشتر در معرض محتویات خطرناک آن قرار خواهند گرفت.

سایت های متعدد همسریابی در فضای مجازی یکی دیگر از فرصت های سوء استفاده مجرمان رایانه ای است

 یکی دیگر از فرصت‌های سوءاستفاده‌ی مجرمانِ رایانه‌ای، سایت‌های متعدد همسریابی در فضای مجازی هستند که بدون هیچ نظارتی هر روز در فضای مجازی متولد می‌شوند. ارائه‌ی اطلاعات شخصی و خصوصی کاربران اعم از اطلاعات شناسنامه‌ای، تصاویر خصوصی و ...، خصوصاً از سوی دختران جوان به بهانه‌ی شوهریابی، ارائه‌ی اطلاعات دروغ از سوی بعضی کاربران در این سایت‌ها به منظور ارائه‌ی تصویری هرچه جذابتر از خود به هر قیمتی، ایجاد آشنایی‌های بسیار سطحی از یکدیگر با استفاده از چت‌های صوتی و تصویری، برقراری گفتگوهای تصویری به بهانه‌ی ازدواج و تهدید به انتشار آن‌ها در صورت شنیدن جواب رد از طرف مقابل و مواردی از این دست، از جمله‌ی «ریزتهدیدهایی» هستند که در ذیل این تهدید بزرگ جای می‌گیرند.

آسیب‌های محیط اقتصادی

1- آسیب‌های محیط اقتصادی که در فضای مجازی بستر آن فراهم شده وجود بازی‌های آنلاین قمار (برد و باخت) می‌باشد.

2- اخیراً به طور گسترده در فضای مجازی مشاهده می‌شود که به ایمیل افراد زیادی، نامه‌هایی الکترونیکی تحت عنوان «فرد خوش‌شانس» که به طور تصادفی در یک قرعه‌کشی انتخاب شده و یا برنده‌ی یک مسابقه‌ای که اصلاً شرکت نکرده شده است، ارسال می‌شود.

3- از جمله‌ی فعالیت‌های اقتصادی که در خارج از مبادی رسمی و چارچوب‌های قانونی در این فضا انجام می‌گیرد، تسهیل‌سازی اعزام نخبه‌گان و افراد کاردان، کارشناس و متخصص در زمینه‌های مختلف اقتصادی به خارج از کشور می‌باشد.

امروزه آمار تعداد کاربران اینترنت در جهان از مرز یک میلیارد نفر فراتر رفته است

 این تعداد جمعیت در کنار ظرفیت و پتانسیل بسیار بالایی که در فضای مجازی جهت اطلاع‌رسانی سریع، انبوه و مستمر محتوا به وجود آمده، در درازمدت تحت تأثیر اندیشه‌ها، اطلاعات و محتوای غربی -که به میزان زیاد در این فضا وجود داشته و به طور مکرر نیز از سوی سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی مختلف منتشر می‌شود- قرار می‌گیرند. به همین دلیل انتخاب قدرت سیاسی و تعیین دولت‌ها در هر کشور، با تأثیرپذیری از این فضا به نحو درست و واقعی انجام نشده و با غالب شدن اندیشه‌های غربی در مخاطبان، اکثر رؤسای دولت‌ها گرایش‌های غرب‌گرایانه خواهند داشت و جهان را به سوی تک قطبی شدن هدایت می‌نمایند. این آسیب، آسیبی جدی در محیط سیاسی است که به صورت یک جریانِ بلند مدت، نتایج فعالیت خویش را در فضای مجازی نشان خواهد داد. ‌هم‌چنین این تبلیغات بر افکار عمومی دیگر کشورها نیز تأثیر منفی گذاشته و نوعی حس بدبینی را نسبت به کشور مورد نظر در بین ملت‌ها و دولت‌ها ایجاد می‌کند.

فضای مجازی می تواند تهدیدی در حوزه کودک و نوجوان نیز باشد

 1- هیجان و تیک‌های عصبی : اگرچه هیجان، نیاز طبیعی کودکان در دوره‌های سنی مشخصی است تا به رشد شخصیتی و عاطفی لازم دست پیدا کنند اما نباید منکر این اصل شد که به حس هیجان‌پذیری کودکان و نوجوانان باید به شکلی طبیعی پاسخ داده شود.

2- کم‌توجهی:  کودکان به دلیل استمرار در انجام بازی‌های جنجالی و پر سروصدای رایانه‌ای، به مرور زمان دچار کم‌توجهی شده و در ذهن خود تخیلاتی را می‌پرورانند. این کودکان به طور دائم در عالم خیال سیر می‌کنند و به مرور دامنه‌ی توجه و تمرکز کمتری پیدا می‌کنند.

3- پرخاشگری: عارضه‌ی دیگری که در اثر هیجان مستمر در کودکان و نوجوانان حادث می‌شود، افزایش میزان ترشح هورمون آدرنالین و نورآدرنالین از غدد فوق کلیوی است که این افزایش ترشح، سیستم عصبی آنها را دچار آسیب کرده و به شکل پرخاشگری، کم‌صبری و نیز تنش‌های عصبی آنان آشکار می‌شود.
 
4- تیک‌های عصبی: هیجان زیاد باعث انقباض دائم عضلات شده و کودکان و نوجوانان را دچار عوارضی مانند تیک‌های عصبی، جویدنِ گوشه‌ی لب و ناخن، قفل شدن دندان‌ها، اخم و نهایتاً چین و چروک صورت می‌کند. به همین دلیل آنها به ناچار برای تخلیه‌ی هرچه بیشتر هیجانات انباشته شده، کالری بیشتری مصرف می‌کنند که به دنبال افزایش وزن ناشی از این مصرف زیاد کالری، دچار عوارض جسمانی فراوانی نیز می‌شوند. از طرف دیگر وارد آمدن استرس فراوان به کودکان، در نهایت موجب تغییرات فشار خون و تغییر در ضربان قلب آنان می‌شود.
و همچنین این تهدیدها می تواند باعث عوارض دیگری همچون بی‌نظمی و خود‌محوری، کندی رشد جسمانی، ضعف بینایی و خستگی چشم،  آسیب‌های مفصلی نیز شود.