عمر مجلس نهم کفاف نداد/ مجلس دهم میزبان لایحه قانون تجارت
در حالی که وجود مباحث جدیدی همچون سرمایه‌گذاری‌های خارجی، ورشکستگی بین‌المللی، تجارت الکترونیک ضرورت تصویب لایحه قانون تجارت را دوچندان کرده است، اما عمر مجلس نهم به تصویب این لایحه کفاف نداد و مجلس دهم میزبان لایحه تجارت خواهد بود.
قانون تجارت ایران مهمترین مجموعه مدون قوانین مربوط به امور بازرگانی در ایران است که اساس حقوق تجارت ایران را تشکیل می‌دهد. این قانون در سیزدهم اردیبهشت ماه سال ۱۳۱۱ در ششصد ماده توسط مجلس شورای ملی تصویب شد.
این قانون بر مبنای قانون تجارت ۱۸۰۷ فرانسه (معروف به کد ناپلئون) ترجمه و تهیه شده است، قریب به اتفاق حقوقدانان ایرانی قانون مذکور را ناکافی و بیش از اندازه ناقص و مبهم می‌دانند، به‌جز در مورد شرکت‌های تعاونی (که مقررات لایحه اصلاحی سال ۱۳۴۷ مجراست) و برخی مقررات مربوط به دلالی و ورشکستگی بقیه مقررات این قانون به قوت خود باقی است.
در این قانون اصول مربوط به معاملات تجاری، دفاتر تجارتی، اسناد تجاری و چک، دلالی، حق العمل کاری، قرارداد حمل و نقل، قائم مقام تجارتی و سایر نمایندگان تجارتی، ضمانت، ورشکستگی، اسم تجارتی و شخصیت حقوقی بیان می‌شود.
قانون تجارت فعلی با اشکالات اساسی وارد بر آن و عمر 80 ساله‌اش به هیچ وجه قادر به تامین نیازهای فعلی جامعه نیست. تاکنون جهت پرکردن خلاهای قانونی و ترمیم نواقص قانون تجارت، از عرف تجاری، رویه قضایی و نظریات علمای حقوق که الزام آور هم نبوده‌اند، یاری گرفته شده است. تمامی این عوامل سبب می‌شود تا در تدوین قانونی کارآمد و به روز، شتاب بیشتری در عرصه قانونگذاری به عمل آید.
کهنه بودن قوانین مربوط به قانون تجارت، سکوت قانون در عرصه‌های جدید تجارت جهانی، چند پارگی و قوانین پراکنده و اصلاحات فراوان قانون فعلی، باعث شد تا با گذشت 80سال از قانون تجارت ایران، در سال 1381 مسئولین وقت تصمیم به تدوین لایحه جامع قانون تجارت بگیرند.
سرانجام مجلس هشتم با همكاری دستگاه‌های ذی‌ربط همچون قوه قضائیه، وزارت بازرگانی و مركز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی كلیات آن بررسی و مشتمل بر ۱۲۶۱ ماده، در تاریخ 1390.10.36 در کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس تصویب و در جلسه علنی 1391.1.23 مجلس شورای اسلامی برای مدت 5سال به صورت آزمایشی موافقت شد.
پس از ارسال مصوبه دراواخر سال ۹۰ به شورای نگهبان، آن شورای با یک ایراد بنیادین به اصل 85 بودن، آن را رد کرد. زمانی که یک لایحه اصل 85 باشد به این معناست که تمام اختیارات صحن علنی برای تصویب یک لایحه به کمیسیون مربوطه واگذار می‌شود.
**تصویب لایحه قانون تجارت به مجلس دهم کشیده شد
«محمدعلی اسفنانی» سخنگوی کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس در گفت‌وگو با خبرنگار گروه حقوقی و قضایی ، در ارتباط با آخرین وضعیت لایحه قانون تجارت اظهار کرد: لایحه قانون تجارت در جلسات کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس مورد بررسی واقع شد اما در نهایت در شورای نگهبان رد شد.
وی تصریح کرد: طبق ایراد شورای نگهبان ضرورتی برای تصویب لایحه قانون تجارت در قالب اصل 85 وجود ندارد و باید برای تصویب نهایی این لایحه حتما در صحن علنی مجلس شورای اسلامی مطرح شود.
اسفنانی در پایان خاطرنشان کرد: لایحه قانون تجارت 1261 ماده دارد و تصویب و مطرح شدن آن در صحن علنی مجلس زماننبر خواهد بود بنابراین تعیین تکلیف نهایی لایحه قانون تجارت در این دوره از مجلس بسیار ضعیف به نظر می‌رسد و به احتمال زیاد رسیدگی به این لایحه به مجلس بعدی کشیده خواهد شد.
با توجه به اینکه شورای نگهبان اصل 85 بودن این لایحه را تائیید نکرد، در نهایت لایحه قانون تجارت مجددا به مجلس شورای اسلامی بازگشت که در این میان با به اتمام رسیدن عمر مجلس نهم این لایحه به عنوان میراثی برای مجلس دهم باقی ماند.
انتهای پیام/
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *