جای خالی "تولیدات افغانستانی" در تبلیغات تجاری تلویزیون
میرزاحسین احسانی نوشت: در شبکههای تلویزیونی انواع کالاهای وارداتی از کشورهای مختلف تبلیغ میشود در حالی که جای خالی تولیدات داخلی در تبلیغات تلویزیونی به شدت احساس میشود گویی که هیچ کالای در داخل افغانستان تولید نمیشود.
در این یادداشت آمده است: افغانستان کشوری است که متاسفانه در اثر تداوم جنگهای داخلی و طولانی مدت اکثر شرکتهای صنعتی و کارخانههای تولیدیاش از کار افتاده و تعطیل شده و متولیان آن اکثرا رهسپار کشورهای خارجی شدهاند.
در حال حاضر افغانستان به یک کشور کاملا مصرفی تبدیل شده و کالای مورد نیاز مردمش را از طریق واردات تأمین میکند و تولیدات داخلیاش در همۀ زمینهها حتی در مواد کشاورزی بسیار پایین است.
پس از سقوط طالبان و روی کار آمدن نظام جدید اندک روزنۀ امیدی پدیدار شد و مردم به آینده کشور خوشبین شدند و موجب شد برخی از سرمایهداران افغانستانی در شهرهای مختلف اقدام به تأسیس کارخانههای تولیدی کنند تا کالاهای مورد نیاز مردم را در داخل افغانستان تولید کنند تا هم خودشان سودی کرده باشند و هم به ایجاد شغل و رونق کسب و کار کمک کرده باشند.
اما با گذشت زمان و گسترش ناامنی از یکطرف و فساد گسترده اداری از سوی دیگر رفته رفته امیدها کمرنگتر شده و شور و اشتیاق اول فروکش کرد و سرخوردگی و یأس بر امور مستولی و سایه افکند و موانعی زیادی بر سر راه تولید نمایان شد که در این یادداشت آنرا بررسی میکنیم.
موانع تولید
اقتصاد نوپا و کارخانههای تازه تأسیس افغانستان موانع جدی و متعددی را سر راه خود میبیند که عبور از هر یک از این موانع هزینه زیادی را به صاحبان کارخانهها تحمیل کرده و آنها را از ادامه کار دلسرد و نا امید کرده و انگیزۀ سرمایه گذاری، کار و ایجاد اشتغال را از آنها میگیرد. این موانع عبارتند از:
فساد اداری
بروکراسی، قوانین دست و پاگیر و فساد اداری و تحت فشار گذاشتن سرمایه گذاران در روند تأسیس یک شرکت تولیدی و کارخانه و صدور مجوز، طولانی و کسالت آور است و باعث دلسردی سرمایه گذاران شده و آنها را از سرمایه گذاری منصرف میکند.
از دولت افغانستان توقع میرود که جهت تشویق سرمایه گذاران داخلی برای تأسیس کارخانه و ایجاد اشتغال قوانین دست و پاگیر را حذف کرده و روند صدور مجوز را برای سرمایه گذاران تسهیل کند.
برق گران
یکی دیگر از موانع عمده تولید کمبود و گرانی برق است. معمولا کارخانهها برای تولید به انرژی برق نیاز فراوان دارد و با کمبود و قطعی برق با مشکل روبرو شده و بازدهی لازم را ندارد و از سوی دیگر گرانی برق هزینه تولید را بالا برده و موجب گرانی تولیدات کارخانه میشود که در این صورت عرضه محصولات به بازار و فروش آن را با مشکل مواجه میکند.
در این زمینه نیز دولت افغانستان باید از صاحبان کارخانه حمایت کرده هم برق مورد نیاز کارخانهها را تأمین کند و هم برای هزینه برق یارانه در نظر بگیرد تا هزینه تولید محصولات کاهش یابد.
کمبود و گرانی مواد اولیه
هر چند که مواد اولیه برخی از محصولات در افغانستان وجود دارد اما سودجویان آن را خریده و به خارج صادر میکند که این کار موجب کمبود و گرانی مواد اولیه شده و کارخانههای افغانستان را با کمبود مواد اولیه مواجه میکند.
باید دولت افغانستان راهکاری را برای عدم خروج مواد اولیه از کشور در نظر بگیرد. همچینین زمینه واردات مواد خام مورد نیاز کارخانهها را از مالیات معاف و تسهیل کند.
واردات بی رویه
اقتصاد افغانستان بر اساس بازار آزاد و رقابتی پایه گذاری شده که موجب بروز برخی مشکلات برای تولید کنندگان داخلی شده است. یکی از مشکلات مذکور واردات بی رویه کالا و اجناس مورد نیاز و مصرف مردم افغانستان است.
واردات بی رویه و مالیات پایین بر واردات کالاها موجب شده که تولید کنندگان داخلی توان رقابت با محصولات خارجی را نداشته باشد و در نتیجه ورشکستگی کارخانه و بیکاری کارگران در انتظار آنان است. وقتی در حال مشاهده شبکههای تلویزیونی و تبلیغات آن باشیم میبیینم که انواع کالاهای وارداتی از کشورهای مختلف تبلیغ و به بینندگان معرفی میشود در حالی که جای خالی تولیدات داخلی در تبلیغات تلویزیونی به شدت احساس میشود گویی که هیچ کالای در داخل افغانستان تولید نمیشود.
گروگان گیری و عدم امنیت
نا امنی معظلی است که همه شهروندان افغانستان را تهدید میکند اما افراد سرمایه دار و ثروتمند با تهدیدات بیشتری مواجهاند چرا که آنان خطر گروگانگیری بوسیله افراد و باندهای تبهکار را در کمین خود حس میکنند که در سالهای اخیر بر مشکلات ثروتمندان افزوده است. گروگان گرفتن افراد ثروتمند و اعضای خانوادۀ آنها باعث شده بسیاری از ثروتمندان از خیر سرمایه گذاری در افغانستان گذشته و سرمایههای خود را به دبی، ترکیه و تاجیکستان انتقال دهند.
افزایش گروگانگیری هشداری جدی به دولمتردان و مقامات امنیتی افغانستان است که اگر به آن توجه لازم نشود شاهد خروج سرمایههای بیشتر خواهیم بود و تولیدات داخلی باز هم کاهش خواهد داشت.
مشوقها
از دولت افغانستان و نهادهای مربوطه با جدیت و صراحت تمام میخواهم که ضمن رفع موانع تولید به ارائه مشوقها برای تولید کنندگان داخلی اقدام کنند ضمن اینکه با پرداخت وام از صنایع کوچک حمایت کرده و تولید کنندگان داخلی را برای چند سال از پرداخت مالیات معاف کنند.
همچنین مالیات کالاهای وارداتی که مشابه آن در داخل تولید میشود را افزایش داده تا تولید کنندگان داخلی بتواند با آنها رقابت کرده و محصولات خود را در بازار افغانستان عرضه و در اختیار مصرف کنندگان قرار دهند. تا هم به ایجاد اشتغال کمک کرده و هم از خروج سرمایه از افغانستان جلوگیری شود.
/
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای موردنیاز علامتگذاری شدهاند *