بازتعریف مفهوم "خودکفایی"/ اشاره رهبر انقلاب به سخنان یک فرمانده سپاه

-گروه سیاسی: در نظام جمهوری اسلامی، مسائل اقتصادی و معیشتی بر مبنای آموزه‌های اسلامی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و هم امام راحل و هم مقام معظم رهبری در ادوار مختلف، توصیه‌ها و تذکرات و دستورات مختلفی را خطاب به دولت‌های وقت پیرامون ضرورت توجه به مسائل اقتصادی و معیشتی مردم ابلاغ فرمودند.

در اندیشه‌های رهبران نظام جمهوری اسلامی، اقتصاد نه به شکل لیبرالیستی و سرمایه سالارانه و نه به شکل مارکسیستی و سوسسیالیستی، هیچکدام قابل پذیرش نیست؛ بلکه همانگونه که نظام جمهوری اسلامی در بُعد سیاسی ایده بدیع مردم سالاری دینی را به نظامات سیاسی دنیا افزود؛ در بُعد اقتصادی نیز این نظام، الگویی را ارائه کرد که فارغ از عملیاتی شدن یا نشدن آن، الگویی خلاقانه و بدیع بود و اتکاء اصلی آن بر استقلال اقتصادی است.

در جهان کنونی تحقق استقلال سیاسی بدون استقلال اقتصادی ممکن نیست و اعمال حاکمیت سیاسی مستقل از سوی کشورها بدون یک اقتصاد قدرتمند ملی و خودکفا، ناممکن است، بویژه آنکه کشورهای سلطه گر همواره از حربه‌های اقتصادی برای تحمیل اغراض خود و تحت فشار قراردادن سایر کشورها بهره می‌گیرند.   

در همین راستا مقام معظم رهبری اقتدار و استقلال اقتصادی را مبنا و لازمه اقتدار و استقلال سیاسی عنوان می‏کنند، بگونه‏‌ای که اگر اقتدار اقتصادی فراهم نشود، تحقق هیچ آرمان و هدفی امکان‏پذیر نخواهد بود: «اگر استقلال اقتصادى یک جامعه‌اى تحقق پیدا نکرد یعنى در مسأله اقتصاد نتوانست خودش تصمیم بگیرد و روى پاى خود بایستد استقلال سیاسى این کشور تحقق پیدا نمی‏کند؛ و اگر استقلال سیاسى یک جامعه اى تحقق پیدا نکرد، بقیه حرف‏ها، جز حرف، چیز دیگرى نیست. تا یک کشور اقتصاد خود را قوى نکند، پایدار نکند، متکى به خود نکند، مستقل نکند، نمی‏تواند از لحاظ سیاسى و فرهنگى و غیره تاثیرگذار باشد».

یکی از الزامات استقلال اقتصادی، رها شدن از وابستگی به درآمد تک محصولاتی همچون نفت است؛ محصولاتی که سیاست‌های استکباری در تلاطمات بازار آن حرف نخست را می‌زند و وابستگی به آن یعنی در چنبره دشمن قرار داشتند؛ مقام معظم رهبری از سال‌ها پیش بر ضرورت خارج کردن نظام بودجه ریزی و سیستم مالی و اقتصادی کشور از درآمدهای نفتی تاکید کردند و اگرچه در این بخش اقداماتی صورت گرفته و هر ساله وابستگی لوایح بودجه به درآمدهای نفتی کاهش یافته است، اما به نظر می‌رسد برای استقلال کامل بودجه از درآمدهای نفتی باید اقدامات بیشتری از سوی دولتمردان و مسئولان ذی ربط  صورت گیرد.

 مقام معظم رهبری در اردیبهشت 78 در دیدار با جمعی از کارگران و معلمان در این رابطه فرمودند:«ما امروز دنبال استقلال اقتصادی هستیم؛ دنبال رها شدن کشور از وابستگی به نفت هستیم. امروز می‏خواهیم در وضع اقتصادی کشور ترتیبی داده شود که پایین آمدن فلان مقدار از قیمت یک بشکه‏ نفت، نتواند در کشور ما این همه تأثیر بگذارد. این کارها چگونه ممکن است؟ اگر ما بخواهیم خودمان را از نفت بی‏نیاز کنیم، غیر از این است که باید به محیط کار، به جامعه‏ ی کارگری، به مسأله‏ ی کارگاهها و به مسأله ‏ی آموزش کارگران، اهتمام ویژه‏ ای بشود؟»

برای تحقق استقلال اقتصادی یکی از شروط اساسی، مفهوم خودکفایی است؛ خودکفایی یعنی رسیدن کشور به مرحله‌ای که در زمینه تأمین کالاهای عمده و اساسی بی نیاز از خارج باشیم.
 
اهمیت این مقوله تا به آن حد است که امام (ره) در وصیت نامه سیاسی- الهی خویش می فرمایند: « وصیت من به همه آن است که با یاد خدای متعال به سوی خودشناسی و خودکفایی و استقلال، با همه ابعادش به پیش، و بی تردید دست خدا با شما است. اگر شما در خدمت او باشید و برای ترقی و تعالی کشور اسلامی به روح تعاون ادامه دهید».

مقام معظم رهبری در 14 خرداد 1392 در مراسم بیست و چهارمین سالروز رحلت حضرت امام خمینی، شاخصه‌های اقتصادی مدنظر امام راحل و نظام جمهوری اسلامی را اینچنین برشمردند: «در اقتصاد، اصول امام تکیه‌ی به اقتصاد ملی است؛ تکیه‌ به خودکفائی است؛ عدالت اقتصادی در تولید و توزیع است؛ دفاع از طبقات محروم است؛ مقابله‌ی با فرهنگ سرمایه‌داری و احترام به مالکیت است – اینها در کنار هم – امام فرهنگ ظالمانه‌ی سرمایه‌داری را رد میکند، اما احترام به مالکیت، احترام به سرمایه، احترام به کار را مورد تأکید قرار میدهد؛ همچنین هضم نشدن در اقتصاد جهانی؛ استقلال در اقتصاد ملی؛ اینها اصول امام در زمینه‌ی اقتصاد است؛ اینها چیزهائی است که در فرمایشات امام واضح است».

مقام معظم رهبری از مدت‌ها پیش بر ضرورت خودکفایی در همه عرصه‌ها به ویژه عرصه‌های اقتصادی تاکید داشتند؛ معظم له در دیداری که بیستم اسفند 94 با اعضای مجلس خبرگان داشتند بار دیگر بر ضرورت خودکفایی و توجه به ظرفیت‌های داخلی در همه حوزه‌ها تاکید کردند؛ ایشان در دیدار فوق الذکر به سخنان یکی از فرماندهان سپاه پاسداران نیز اشاره کردند؛ سخنانی با این مضمون که اگر تمام اطراف کشور ما را هم حصار بکشند که هیچ‌چیزی وارد نشود و هیچ‌چیزی خارج نشود، ما در ساخت موشک‌ها دچار مشکل نمی‌شویم.