آسیب شناسی دلایل شکست برنامه‌های استراتژیک/ ضرورت پايش و ارزيابي برنامه‌ها
به گزارش
گروه جامعه ، طاهر موهبتی در اجلاس تبیین برنامه عملیاتی دانشگاههای
علوم پزشكی كشور در سال 95 گفت: معمولاً در دستگاه‌های اجرایی به برنامه
محوری توجه كافی نمی‌شود و دستگاه‌ها به روزمرگی می‌افتند و این یك تهدید برای
سازمان‌ها و دستگاه‌هاست.
معاون برنامه‌ریزی، هماهنگی و امور حقوقی یادآورد شد: گرچه در وزارت
بهداشت، سالیان مدیدی در حوزه استراتژی‌ها و برنامه‌های راهبردی كار شده بود اما
در حوزه یكپارچه‌سازی برنامه و لایه‌های پایینی كه برنامه‌های عملیاتی در آن انجام
می شود، شاید اولین وزارتخانه‌ای باشیم كه در بین دیگر دستگاه‌های اجرایی برای
برنامه ریزی عملیاتی اقدام كرده‌ایم و امیدواریم با همكاری سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی
كشور برنامه‌ریزی عملیاتی وزارت بهداشت به صورت پایلوت، به عنوان الگویی برای دیگر
دستگاه‌ها معرفی شود.
موهبتی، یكپارچه سازی، سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و تنظیم مقررات را از
دلایل شكل‌گیری معاونت برنامه‌ریزی عنوان كرد و گفت: قبلاً در یك حوزه برنامه‌ریزی
می‌شد، حوزه دیگر آن را تبدیل به برنامه می‌كرد و تدوین احکام قانونی و تنظیم
مقررات مورد نیاز در حوزه دیگری پیگیری می شد.
وی در توضیح بیشتر گفت: برنامه گاهی اوقات قانون می‌خواست و باید برای
تبدیل به لایحه و ارائه به دولت به دفتر حقوقی می‌رفت و اگر این برنامه مصوبه هیات
امنا را نیاز داشت باید به هیات امنا ارجاع می‌شد و در واقع فرایند برنامه‌ریزی در
4 بخش وزارتخانه انجام می‌شد و ایجاد وحدت رویه در این بخش‌ها مشكل بود ، بنابراین
دستیابی به اهداف برنامه رو مشکل می ساخت.
مهندس موهبتی، تسریع در به نتیجه رسیدن برنامه‌ها را اقتضای وجود
معاونت برنامه‌ریزی در دستگاه عنوان كرد و گفت: معاونت برنامه‌ریزی در وزارت بهداشت
طبق تاكید وزیر بهداشت به منظور یكپارچه سازی، سیاستگذاری و برنامه‌ریزی و تنظیم
مقررات شكل گرفته است.
معاون هماهنگی، برنامه‌ریزی و امور مجلس در ادامه به آسیب‌شناسی‌های
انجام شده در این حوزه اشاره كرد و گفت: نتایج یك تحقیق نشان می‌دهد كه 70 درصد
برنامه‌های استراتژیك در دنیا به شكست می‌انجامد.
موهبتی یكی از مهم‌ترین دلایل عملیاتی نشدن برنامه‌های استراتژیك را
نبود یا كمبود وقت مدیران عالی و نرسیدن برنامه به لایه‌های پایینی سازمان عنوان
كرد و گفت: به همین دلیل برنامه‌های استراتژیك در حد چشم‌اندازها، ماموریت‌ها و
اهداف كلان باقی می‌مانند در حالی كه آنچه دسترسی به چشم‌اندازها را فراهم می‌كند برنامه‌های
عملیاتی و فرآیندها هستند.
وی به یكی دیگر از دلایل عملیاتی نشدن برنامه‌های استراتژیك اشاره كرد
و گفت: معمولاً در برنامه‌ها، آمال و آرزوهای دست‌نیافتنی نوشته می‌شود.
وی زمان بر بودن برنامه‌ریزی را مورد تاكید قرار داد و گفت: ذات
برنامه‌ریزی زمان‌بر بودن آن است و باید در این زمینه سعه صدر داشته باشیم و بدانیم
كه نمی‌توان در سال اول برنامه به همه ایده‌های مدنظر، دست یافت.
معاون برنامه‌ریزی، هماهنگی و امور مجلس در ادامه مشاركت همه كاركنان
را در عملیاتی شدن برنامه‌ها بسیار مهم توصیف كرد و گفت: كاركنان سازمان باید نسبت
به برنامه احساس مالكیت و در آن حضور داشته باشند.
مهندس موهبتی گفت: پژوهش‌ها نشان می‌دهد كه 95 درصد كاركنان اصلاً
استراتژی‌های سازمان را نمی‌دانند در حالی كه تك تك اعضای سازمان باید نسبت به برنامه‌های
كلان سازمان خود آگاهی داشته باشند بنابراین ایجاد حساسیت در كاركنان در این زمینه
ضروری است.
وی اعتقاد و باور مدیریت عالی دستگاه را نیز از عوامل مهم عملیاتی شدن
برنامه‌ها عنوان كرد و گفت: خوشبختانه
وزیر بهداشت و روسای دانشگاه‌ها به این امر باور دارند و پیشرفت‌های حوزه برنامه‌ریزی
مرهون توجه مدیریت عالی دستگاه است.
معاون برنامه‌ریزی، هماهنگی و امور مجلس با بیان این كه هر برنامه‌ای
الزاماً پول نیاز ندارد، گفت: بسیاری از برنامه‌ها از جنس تنظیم مقررات است و تنها
ایده می‌خواهد.
موهبتی بر معنادار بودن ارتباط بین اولویت‌ها و بودجه تاكید كرد و با
بیان این كه در 60 درصد از سازمان‌ها بین اولویت‌ها و بودجه‌های سازمان ارتباط
وجود ندارد تصریح كرد: اولویت‌ها و بودجه دستگاه باید هم جهت باشد و تخصیص بودجه
براساس پیشرفت برنامه صورت گیرد.
وی یادآور شد: چه بسا منابع بسیار محدود با برنامه‌ریزی خوب، آثار
اثربخشی را برجای گذاشته است.
معاون برنامه ریزی، هماهنگی و امور حقوقی بر ضرورت پایش و ارزیابی
برنامه تاكید كرد و گفت: برنامه باید ارزیابی انطباقی شود و در صورتی كه افراد یا واحدهایی
براساس شاخص‌های كمی موفق عمل كرده‌اند مورد تقدیر قرار گیرند و برعكس به افرادی
كه تاخیر از برنامه داشته‌اند، تذكر داده شود.
معاون برنامه ریزی، هماهنگی و امور مجلس در ادامه به برخی اقدامات این
معاونت در حوزه برنامه‌ریزی اشاره كرد و گفت: اهداف كمی و كلی برنامه را مدتی پیش
به دانشگاههای علوم پزشكی اعلام كرده‌ایم و شیوه نامه عملیاتی برنامه به استان‌ها
ابلاغ شده است كه براساس آن در ستاد به تعداد معاونت‌ها و حوزه‌ها كار گروه تخصصی
تشكیل شده است.
وی افزود: در هر كارگروه تخصصی دانشگاههای علوم پزشكی هم حضور دارند
و براساس اهداف كمی و كیفی، برنامه‌های دانشگاه‌ها را تدوین كرده‌اند و این برنامه‌ها
مجدداً برای نظردهی به دانشگاههای علوم پزشكی ارسال شده است.
موهبتی افزود: در هر دانشگاه علوم پزشكی یك ستاد برنامه با حكم وزیر
بهداشت تشكیل شده است و هریك از روسای دانشگاه‌ها، طی حکمی به عنوان رئیس ستاد
برنامه منصوب شده‌اند و قائم مقامان ستادهای برنامه و دبیران هیات امنا نیز مسئولیت
پیگیری برنامه را برعهده دارند كه در همایش برنامه عملیاتی دانشگاههای علوم پزشکی
در سال 95 شرکت کرده اند تا با تدوین برنامه عملیاتی و یكپارچه‌سازی مفاهیم آشنا
شوند.
معاون برنامه‌ریزی و امور هماهنگی در خاتمه اظهار امیدواری كرد حركت
وزارت بهداشت در حوزه برنامه‌ریزی نویدبخش برنامه عملیاتی مطلوب بوده و نتایج
مثبتی در پی داشته باشد.
انتهای پیام/