زرویی نصرآباد: شعر، کارکرد اجتماعی دارد/ از نقد نهراسیم

یکی دیگر از نشست‌های نویسندگان و شاعران طنزپرداز کشورمان با عنوان «محفل طنز» یکشنبه بیست و هفتم دی ماه 1394 در سالن سلمان هراتی حوزه هنری برگزار شد. در این نشست، نویسندگان پیشکسوت و جوان عرصه طنز، از جمله ابوالفضل زرویی نصرآباد، اسماعیل امینی، سعید بیابانکی، نادر ختایی، امید مهدی‌نژاد، علیرضا لبش و .... حضور داشتند و درباره مسائلی مانند اقتصاد هنر، ارتقای ذائقه مخاطب، لزوم ایجاد فضایی برای نقد شعر سخن گفته شد.

ابوالفضل زرویی نصرآباد، طنزپرداز پیشکسوت، با تاکید بر این که نباید از نقد هراسی داشته باشیم، گفت: من خودم برای اولین بار شعرهایم را برای پدرم می‌خوانم و با این که می‌دانم تحصیلات ادبی ندارد اما از نظرها و انتقادها و پیشنهادهای او به عنوان یکی از شنوندگان آثارم استفاده می‌کنم. معتقدم نباید از این که نسبت به کارمان انتقاد می‌شود هراسی داشته باشیم بلکه هرچه بیشتر بتوان از نظر دیگران، چه افراد متخصص و چه شنونده معمولی، بهره گرفت، می‌توانیم اثر باکیفیت‌ و ماندگارتری خلق کنیم.

این کارشناس ادبی همچنین بیان کرد: مخصوصا باید این فضای نقد را در بین خودمان تقویت کنیم و اگر نسبت به اثر یکی از دوستان نویسنده و شاعر نظری داریم حتما به او بگوییم. رودربایستی ما را متوقف می‌کند در حالی که هر کدام از ما می‌توانیم مانند آینه عمل کنیم. البته باید ظرفیت پذیرش نقد را هم در خودمان تقویت کنیم و بدانیم کسی که نسبت به اثر ما نقدی وارد می‌کند، بسیار ارزشمند است چرا که برای خواندن اثر ما وقت گذاشته و در آن تامل و تفکر کرده است.

وی افزود: بهتر است این روحیه انفرادی را که در تمام زمینه‌های علمی، فرهنگی، ورزشی و ... داریم کمی تعدیل کنیم و از مشارکت جمعی بهره ببریم چرا که این توانایی و دانش جمعی، هم برای رشد خودمان مناسب است و هم در نهایت در ارتقای وضعیت کشورمان موثر است.

زرویی نصرآباد در بخش دیگری از سخنانش، نسبت به لزوم توجه نویسندگان به اصول و قواعد ادبی تاکید کرد و گفت: گاهی دیده می‌شود برخی از نویسندگان، کلمات و عباراتی را در آثارشان استفاده می‌کنند که اصلا در ادبیات ما جایگاهی ندارد. آنها در پاسخ به این که چرا از این وا‍ژه به شکل غلط استفاده کرده‌ای می‌گویند سعدی و حافظ هم کلماتی را وارد زبان کردند پس چرا ما نتوانیم کلمات جدید را وارد زبان کنیم! باید نسبت به حفظ درستی زبانمان دقت داشته باشیم و قرار نیست چون سعدی و حافظ، به عنوان صاحبان سخن، از کلمه‌ای به شکل خاصی استفاده کرده‌اند، هر کدام از ما به خودمان اجازه بدهیم چنین کاری با زبان فارسی کنیم.

وی همچنین درباره خوانش آثار ادبی کلاسیک گفت: لازم است هر اثر را نسبت به زمان خودش نگاه کنیم. ممکن است گفته شود بسیاری از آثار کلاسیک موارد اخلاقی را رعایت نکرده‌اند، اما باید دید این مواردی که امروزه آنها را ناهنجار می‌شناسیم، در آن زمان هم ناهنجار بوده یا کاری متداول بوده است. درواقع لازم است نقد هرمنوتیکی نسبت به آثار گذشتگان داشته باشیم نه این که آنها را با شرایط امروزی مورد قیاس قرار دهیم و به آنها برچسب غیراخلاقی بودن بزنیم.

این نویسنده همچنین با تاکید بر این که شعر، کارکرد اجتماعی دارد،‌ افزود: در بسیاری از موارد، شاعران و نویسندگان طنزپرداز گذشته،‌ با مطرح کردن یک مساله غیراخلاقی، نسبت به آن اعتراض نشان می‌دادند نه این که درصدد تشویق مردم به آن کار باشند. با این حال، می‌بینیم بسیاری از کتاب‌ها از دسترس مخاطبان خاص ادبیات هم خارجند در حالی که اگر هنرمند نتواند نسبت به موضوعات پیرامونش در اجتماع واکنش داشته باشد و حساسیت جامعه را نسبت به آن برانگیزد، پس اثر او قرار است به چه کاری بیاید؟