همه حاشیه سازی ها در مورد آزمون علمی داوطلبان خبرگان؛ از کاندیدایی که در پی تاییدیه اجتهاد است تا خبرسازی ای که حکایت از معافیت برخی خواص می‌کند

-گروه سیاسی: کمتر از دو ماه به برگزاری انتخابات پنجمین دوره مجلس خبرگان باقی مانده و اقدامات مقدماتی برای تعیین کاندیداهای نهایی این انتخابات و احراز صلاحیت‌ آن‌ها در جریان است.

شورای نگهبان طی اطلاعیه‌ای که روز پنجشنبه منتشر کرد،شرایط آزمون علمی داوطلبان مجلس خبرگان رهبری را اعلام کرد؛ آزمونی که قرار است روز سه شنبه در دبیرخانه این شورا در قم برگزار شود و به موجب اطلاعیه شورای نگهبان این دسته از افراد از شرکت در آن معاف هستند:

اعضای محترم فعلی مجلس خبرگان؛ کسانی که در گذشته در آزمون خبرگان که از طرف شورای نگهبان برگزار شده شرکت نموده و از نظر علمی تأیید شده‌اند و کسانی که در آزمون پانزدهم شهریور 1394 شرکت نموده‌اند أعم از آنان که تأیید شده‌اند یا خیر.

کثرت ثبت نام کنندگان فاقد صلاحیت های اولیه و واکنش بزرگان

اما یکی از مواردی که در چند روز اخیر پیرامون ثبت نام داوطلبان مجلس خبرگان حاشیه ساز شده است و موجب شده تعداد ثبت نام کنندگان این انتخابات مهم فزونی یابد، ثبت نام افرادی است که نه تنها درک فقهی ندارند بلکه سابقه تحصیلات حوزوی نیز ندارند و به تعبیر دبیر شورای نگهبان از قرائت یک خط عربی هم ناتوان هستند.

آیت‌الله یزدی از فقهای شورای نگهبان و رئیس فعلی مجلس خبرگان، پس از اعلام نهایی آمار ثبت نام کنندگان انتخابات خبرگان درنهمین کمیسیون مشترک هیات رئیسه و رؤسای کمیسیون‌های مجلس خبرگان رهبری با انتقاد از تعداد بالای ثبت نام کنندگان این انتخابات گفت: حدود ۸۰۰ نفر برای انتخابات مجلس خبرگان رهبری ثبت‌نام کرده‌اند که از این میان ۸۸ نفر به این مجلس راه می‌یابند، بر این اساس این تعداد زیاد کاندیداها به نظر می‌رسد اهداف دیگری را دنبال می‌کنند. 
 
همچنین آیت الله جنتی  دبیر شورای نگهبان نیز در خطبه‌های نماز جمعه از آمار بالای ثبت نام کنندگان ابراز تاسف کرد و اظهار داشت: متاسفانه آمار ثبت نامی‌ها چه در خبرگان و چه در مجلس شورای اسلامی بسیار بالا رفته است. سوال ما این است که آیا همه کسانی که برای انتخابات خبرگان ثبت‌نام کردند خود را مجتهد می‌دانند؟ یا کسانی که حتی یک صفحه به زبان عربی نمی توانند قرائت کنند با چه انگیزه ای ثبت‌نام کرده‌اند؟ چرا این طور این افراد زحمت درست می‌کنند.

اما واکنش‌ها به تعداد بالای داوطلبان انتخابات خبرگان فاقد صلاحیت های اولیه تنها به بزرگانی همچون حضرات آیات یزدی و جنتی منحصر نماند و سیامک ره پیک عضو حقوقدان شورای نگهبان و سخنگوی هیئت مرکزی نظارت بر انتخابات نیز به این حجم ورودی بالا واکنش نشان داد و گفت:  افرادی در انتخابات خبرگان رهبری ثبت نام کرده‌اند که هیچ آشنایی با علوم حوزوی ندارند و تحصیل در این علوم در سوابق آنان ثبت نشده است، در حالیکه داوطلبان خبرگان رهبری باید حداقل شرایط تحصیلات حوزوی را داشته باشند.

از شایعات منتشره در فضای مجازی تا کاندیدایی که در پی تاییدیه اجتهاد است

اما فارغ از ثبت نام افراد فاقد صلاحیت اولیه جهت کاندیداتوری در انتخابات پنجمین دوره مجلس خبرگان که انتقاد فقها و حقوقدانان شورای نگهبان را(به عنوان مرجع احراز صلاحیت این کاندیداها)به همراه داشته، مباحثی که اخیرا در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شود و همچنین اقدامات برخی داوطلبان برای گرفتن تاییدیه اجتهاد از مراجع عظام به منظور معاف شدن از شرکت در ازمون علمی شورای نگهبان نیز از حاشیه‌های پیرامونی انتخابات پیش‌رو مجلس خبرگان است. 

اگر چه شورای نگهبان در اطلاعیه خود تاکید کرده افرادی که در گذشته عضو مجلس خبرگان نبوده‌اند و در آزمون‌های علمی  شورای نگهبان شرکت نکرده‌اند باید در آزمون روز سه شنبه شرکت کنند اما اخیرا در برخی شبکه های اجتماعی و فضای مجازی خبری منتشر شده است مبنی بر اینکه به گفته یکی از فقهای شورای نگهبان، فردی که منتسب به بیت امام راحل است از شرکت در آزمون علمی شورای نگهبان معاف شده است؛ خبری که البته هیچگاه از طریق مراجع رسمی تایید نشد و حتی مسئول کمیته انتخابات و امور اجرایی شورای نگهبان نیز در واکنش به آن چنین گفت:"در آزمون خبرگان برای کسی استثناء قائل نیستیم".

همچنین به گفته یکی از مراجع عظام در چند وقت اخیرعده‌ای افراد برای گرفتن تاییدیه اجتهاد به بیت ایشان مراجعه کرده‌اند، که این مرجع تقلید در پاسخ به آن ها گفته است: شما اگرچه فاضل هستید اما مجتهد نیستید.

تشخیص شرایط نمایندگی خبرگان بر عهده فقهای شورای نگهبان است

 اما سیامک ره پیک عضو حقوقدان شورای نگهبان دیشب با حضور در برنامه متن-حاشیه شبکه سوم ضمن بیان این مطلب که امروز(یکشنبه) اسامی نهایی واجدین شرایط برای شرکت در آزمون علمی شورای نگهبان اعلام می‌شود، گفت: طبق قانون تشخیص شرایط نمایندگی و داوطلبان خبرگان رهبری بر عهده فقهای شورای نگهبان است، این فقهای شورای نگهبان هستند که تشخیص می‌دهند داوطلبی شرط علمی را برای اجتهاد به منظور کاندیداتوری در انتخابات مجلس خبرگان رهبری دارد یا نه و اینکه او را از آزمون معاف کنند یا نه، این موضوع را فقهای شورای نگهبان تشخیص می‌دهند. به عنوان مثال برخی اساتید عالی هستند که تشخیص مجتهد بودن آنان بدون نیاز به شرکت در آزمون علمی با فقهای شورای نگهبان است.

وی تاکید کرد: در برخی موارد شاید گاهی تشخیص مجتهد بودن داوطلب خبرگان رهبری احراز نشود که در این شرایط ابزار تشخیص و شکل تشخیص مجتهد بودن آن داوطلب را هم فقهای شورای نگهبان اعلام می‌کنند، در این شرایط از روش امتحان علمی استفاده می‌شود که البته روشی معقول و روشن است.

ره پیک بیان داشت: برگه داوطلبان خبرگان رهبری پس از شرکت در آزمون علمی کاملاً محرمانه است و حتی کسانی که اوراق را تصحیح می‌کنند نمی‌دانند این ورقه متعلق به کدام داوطلب است چرا که سربرگ اوراق جدا می‌شود، پس از آزمون کتبی هم داوطلبان باید در آزمون شفاهی شرکت کنند.