«ناهید» در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران بررسی شد

، برنامه سینما دانشگاه با حضور دکتر مریم جلالی مدرس دانشگاه و مدیر گروه خانواده و تلویزیون، دکتر مریم رفعت جاه عضو هیات علمی دانشگاه علوم اجتماعی، دکتر احسان شاه قاسمی دبیر نشست و شاپور شهبازی مدرس دانشگاه و فیلمنامه نویس در سالن ابن خلدون دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران برگزار شد.

در این مراسم که با حضور "حجت الله ایوبی" رییس سازمان سینمایی، "حبیب ایل بیگی" معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی، سید روح الله حسینی ، محمد رضا تابش مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی، بیژن امکانیان تهیه کننده و ساره بیات بازیگر فیلم ناهید برگزار شد حاضرین فیلم ناهید را از منظر دانشگاهی مورد نقد و بررسی قرار دادند.

مریم رفعت جاه در این مراسم اظهار کرد: این فیلم در مسیر خود سوالاتی را بیان می کند که مبهم است و شاید فیلمنامه نویس نخواسته به آن بپردازد. علاقه مسعود و ناهید چگونه ایجاد شده است؟ دلیل این همه دروغ گفتن ناهید به مسعود چیست؟

وی یادآور شد: بخش اول به موضوع بچه و دغدغه های او پرداخته می شود اما در بخش دوم فیلم ناهید مسئله بچه به حاشیه می رود و بازگشت همسر اول مورد توجه قرار می گیرد.

این مدرس دانشگاه افزود: در صحنه برخورد مسعود با شوهر اول بسیار خونسرد است و به رغم برخورد و کتک کاری وی راه خود را گرفته و می رود.

رفعت جاه با بیان اینکه شخصیت های این فیلم خاکستری هستند عنوان کرد: آدم های این فیلم قهرمانان منفعل هستند. تنها مسئله ناهید این است که فرزندش در کنارش باشد و شیوه مادری وی مورد نقد است.

وی تصریح کرد: روایت زندگی ناهید است که او را قهرمان اثر کرده و تلاش شده بدون کمک دیگران کاری بکند اما تصمیم ها و کنش های وی قهرمانانه نیست. برخورد وی با فرزندش و ازدواج موقت و جدا شدن از مسعود و بازگشت دوباره اش مخاطب اثر را درگیر یک سرگشتگی می کند.

این استاد دانشگاه ادامه داد: ناهید فردی است که به سمت خودبنیادی می رود و سعی می کند خودش به تنهایی به مشکلاتش غلبه کند که با توجه به موانع قانونی و عرفی خیلی حمایتی نمی تواند بگیرد و از مسعود هم خیلی کمکی نمی گیرد و به او هم دروغ می گوید.

رفعت جاه گفت: وجه مدرن شخصیت ناهید در این فیلم پرداخته نشده است. ناهید می خواهد خودش برای زندگی خودش تصمیم بگیرد و نسبت به فیلم های اجتماعی همسان قابل تامل است.

وی تاکید کرد: ناهید را نمی توان در جرگه فیلم های فمینیستی قرار داد بلکه این اثر سینمایی نوعی سرگردانی یک زن را به تصویر می کشد.

شاپور شهبازی نیز در این مراسم مباحثی تئوریک د رباره سینمای کلاسیک ارائه کرد.

وی یادآور شد: ناهید از یک سو می خواهد نقش مادرانه ایفا کند و از طرفی نقش معشوقه دارد. نقش مادرانه ناهید در این فیلم ضعیف است و تلاش برای میل معطوف به امنیت دارد. در هیچ صحنه ای جز صحنه اول که دست ناهید و پسرش در کنار بخاری برقی به هم نزدیک می شود و درآغوش گرفتن فرزند از سوی مادر پس از مدت ها دوری، نقش مادرانه نمی بینیم.

مریم جلالی مدرس دانشکده صدا و سیما اظهار کرد: پلان اول فیلم و در جایی که ناهید دو عینک می خرد رمزگشایی کرده و اعلام می دارد که زن امروزی مجبور است هر دو نگاه یعنی نقش خانوادگی و اجتماعی را بخرد.

وی یادآور شد: زن امروز ما سرگردان بین دو نقش است. وقتی یک محصول را می بینیم از منظر مخاطب به آن توجه می کنیم و هر کسی بر اساس داشته ها از این اثر رمزگشایی کرده است.

این مدرس دانشکده صدا و سیما توضیح داد: فیلمساز در نگاهی که به زنان دارد این مفهوم را القا می کند که زن ها به هم کمک می کنند و خشونت تنها به جامعه مردان اختصاص دارد.

جلالی در خاتمه این نشست اظهار داشت: زن امروز نمی‌داند بین احساس استقلال و وابستگی اش کدام را بروز دهد.