انتشار 6 محور مهم نامه دوم رهبر انقلاب
خبرگزاری میزان-پایگاه اطلاع رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنه ای، با انتشار یادداشتی 6 محور مهم نامه دوم رهبر انقلاب به جوانان در کشورهای غربی را بررسی کرد.
*متن کامل این یادداشت که در پایگاه اطلاع رسانی KHAMENEI.IR منتشر شده، به این شرح است:
حمله به شارلی ابدو موجی از تفکرات ضد اسلامی و اسلام هراسی را در غرب به خصوص در اروپا ایجاد کرده بود. تنها دو هفته بعد از این اتفاق تروریستی، رهبر انقلاب در نامه ای خطاب به «جوانان اروپا و آمریکای شمالی»، ارائه ی تصویری ترسناک از دین مبین اسلام را «سیاه نمایی گسترده» علیه اسلام نامیده و از جوانان غربی خواستند «شناخت مستقیم و بی واسطه از اسلام به دست بیاورند.» اکنون نامه ی دوم ایشان به جوانان غربی نیز زمانی نوشته شد که بار دیگر فرانسه شاهد حادثه ی تروریستی بود.
*اهداف نگارش نامه دوم
هدف نامه ی اول رهبر انقلاب به جوانان غربی، درخواست و دعوت برای شناخت بی واسطه از اسلام بود. اما به نظر می رسد هدف از نگارش نامه ی دوم یادآوری این نکته ی مهم است که «تروریسم، درد مشترک» جهان اسلام و غرب است. هدف دیگر نگارش نامه ی دوم شاید بیان این مطلب است که اگرچه افراط گرایان اسلامی حادثه ی تروریستی پاریس را رقم زدند اما همین گروه های افراطی توسط قدرت های غربی به خصوص «آمریکا» ایجاد و تقویت شدند. رهبر معظم انقلاب در این خصوص نوشتند: «امروز کمتر کسی از نقش ایالات متحده آمریکا در ایجاد یا تقویت و تسلیح القاعده، طالبان و دنباله های شوم آنان بی اطلاع است.»
*محورهای مهم نامه ی رهبر انقلاب
1- ابراز همدردی با خانواده های قربانیان
رهبر انقلاب در نخستین سطرهای نامه ی دوم به جوانان غربی از جایگاه یک «رهبر دینی» سخن گفته و حادثه ی تروریستی پاریس را «اندوه بار» نامیدند: «هر کسی که از محبت و انسانیت بهره ای برده باشد، از دیدن این صحنه ها متأثر و متألم می شود، چه در فرانسه رخ دهد، چه در فلسطین و عراق و لبنان و سوریه.» این جمله بیش از هر چیز گویای آن است که رهبر کشوری که بیش از 16 هزار نفر از مردم بی گناه خود را در اثر تروریسم کور مورد حمایت غرب از دست داده، باز هم از وقوع حادثه ای مشابه حتی برای مردم کشوری که دولتمردان آن از حامیان اصلی تروریست های ایران بودند، عمیقاً ناراحت است و تروریسم را در هر کجای دنیا که باشد محکوم کرده است. بدون شک، چنین نگاهی، برخاسته از یک دیدگاه عمیق دینی و الهی است که جان انسان ها را فارغ از نژاد و ملیت و جغرافیا محترم می شمرد و برای آن ارزش قائل است. این راهبرد ضمن اینکه خلاف ادعاهای همیشگی شماری از رهبران غربی مبنی بر حمایت جمهوری اسلامی ایران از تروریسم است، بیانگر آن است که از دید رهبر جمهوری اسلامی ایران «اخلاق و ارزش های انسانی» جایگاه والایی در سیاست دارند. در حقیقت از همین جمله می توان متوجه پیوند میان «اخلاق» و «سیاست» در آموزه های دینی و اسلامی شد. موضوعی که امروزه جای خالی آن در دنیای سیاست و دیپلماسی کاملا مشهود است.
2- جهان اسلام؛ سال های متمادی قربانی تروریسم
دومین محور نامه ی دوم رهبر انقلاب این است که اگر غرب و به خصوص فرانسه هر از گاهی با حادثه تروریستی مواجه می شوند و «اگر مردم اروپا اکنون چند روزی در خانه های خود پناه می گیرند و از حضور در مجامع و مراکز پرجمعیت پرهیز می کنند»، مردم عراق، سوریه، یمن، افغانستان و... سال های متمادی و مردم فلسطین دهه ها است که چنین شرایط ناامنی را شاهد هستند. اما از منظر ایشان درد تروریسم در دنیای اسلام دو تفاوت عمده با درد تروریسم در غرب دارد: نخستین تفاوت این است که «دنیای اسلام در ابعادی به مراتب وسیع تر، در حجمی انبوه تر و به مدت بسیار طولانی تر قربانی وحشت افکنی و خشونت بوده است.» دومین تفاوت نیز این است که خشونت ها در جهان اسلام «همواره از طرف برخی قدرت های بزرگ به شیوه های گوناگون و به شکل موثر حمایت شده است.»
3- تضاد سیاست های غرب در برخورد با جنبش بیداری در جهان اسلام
سومین محور در نامه ی رهبر انقلاب، اشاره به سیاست های متضاد غرب در برخورد با جنبش بیداری اسلامی در جهان اسلام است. در حالی که قدرت های غربی شعار دموکراسی و حقوق بشر سر می دهند، اما رهبر انقلاب به جوانان غربی یادآوری می کنند که «عقب مانده ترین نظام های سیاسی همواره در ردیف متحدان غرب جای گرفته اند» و «پیشروترین و روشن ترین اندیشه های برخاسته از مردم سالاری های پویا در منطقه، بی رحمانه مورد سرکوب قرار گرفته است» که این تضاد آشکار در سیاست های غربی است.
رهبر انقلاب «پشتیبانی از تروریسم دولتی اسرائیل» را چهره ی دیگر تضاد سیاست های غربی عنوان کرده و این سؤال را مطرح می کنند که «امروز چه نوع خشونتی را می توان از نظر شدت قساوت با شهرک سازی های رژیم صهیونیست یادآوری کرد؟» این در حالی است که این رژیم جنایتکار «هرگز به طور جدی و مؤثر مورد سرزنش متحدان پرنفوذ خود و یا لااقل نهادهای به ظاهر مستقل بین المللی» قرار نگرفته است. دو نکته ی مهم انتقادی در این جملات رهبر انقلاب وجود دارد: نکته ی اول این است که نهادهای بین المللی نیز در خدمت سیاست های متضاد غربی قرار دارند. این دیدگاهی است که حتی نورئالیست های روابط بین الملل نیز بر آن تأکید دارند و نهادهای بین المللی را «ابزار» دست قدرت های بزرگ می دانند. نکته ی دوم آن است که نادیده گرفتن خشونت رژیم صهیونیستی، موجب «عادی شدن» خشونت توسط این رژیم جنایتکار شده است. به عبارت دیگر، خشونت رژیم صهیونیستی علیه مردم فلسطین به موضوعی عادی و تکراری برای دولتمردان و شهروندان غربی تبدیل شده است که حالا دیگر به سبب تکرار مدام آن، احساسات انسانی را بر نمی انگیزد. در حقیقت شاید یکی از بزرگ ترین گناهان رژیم صهیونیستی را بتوان همین عادی سازی قتل و کشتار انسان ها در جهان دانست.
رهبر معظم انقلاب «لشکرکشی های سال های اخیر به دنیای اسلام» را سومین نمونه از منطق متناقض سیاست های غرب عنوان کردند. این لشکرکشی ها اگرچه به بهانه ی توسعه ی دموکراسی در کشورها بود، اما نه تنها به توسعه و دموکراسی در کشورهای هدف منجر نشد بلکه خسارت های انسانی، زیرساختی و بازگشت به عقب را برای این کشورها به دنبال داشته است. با این حال اما دولتمردان غربی به جای «عذرخواهی صادقانه» خواستار «از یاد بردن فاجعه ها» و «دعوت به نفهمیدن» هستند.
4-ریشه ی تروریسم در سیاست های غرب
چهارمین محور در نامه ی رهبر انقلاب آن است که ریشه ی خشونت را باید در سیاست های اشتباه غرب جستجو کرد. اما سؤال این است که سیاست های غرب چگونه به تقویت خشونت در جهان اسلام و همچنین خشونت در سطح جهانی انجامیده است؟ رهبر معظم انقلاب در این نامه به چگونگی تأثیرگذاری سیاست های غرب بر ایجاد خشونت در جهان پاسخ می دهند که می توان در محورهای زیر بیان کرد:
1-4: ذهنیت آلوده به تزویر
غرب و به خصوص آمریکا در کلام از دموکراسی و حقوق بشر سخن می گویند اما هر جایی که دموکراسی خلاف منافع آن ها باشد، آن را رد می کنند که نمونه ی آشکار آن در پیروزی حماس در انتخابات پارلمانی فلسطین در سال 2006، پیروزی گروه های شیعی در انتخابات پارلمانی عراق در سال های 2010 و 2014 و پیروزی اخوان المسلمین در انتخابات پارلمانی و ریاست جمهوری مصر در سال 2012 است. در حالی که لشکرکشی به عراق، افغانستان و یمن خسارت های انسانی و غیرانسانی زیادی برای این کشورها در پی داشته است اما شخصیت ها و رسانه های غربی تلاش می کنند واقعیت امروزی این کشورها را معکوس جلوه دهند و مانع فهم و درک واقعیت های تلخ ناشی از این لشکرکشی ها شوند. بر این اساس، رهبر انقلاب خطاب به جوانان غربی نوشتند که «من امید دارم که شما در حال یا آینده، این ذهنیت آلوده به تزویر را تغیر دهید؛ ذهنیتی که هنرش پنهان کردن اهداف دور و آراستن اغراض موذیانه است.»
2-4: معیارهای دوگانه ی غرب در برخورد با تروریسم
تردیدی نیست که تروریسم یک خطر و تهدید جهانی است. محوریت نامه ی رهبر انقلاب نیز چنان چه گفته شد «تروریسم به عنوان درد مشترک» است. با این حال، دولتمردان غربی، تروریسم را به دو نوع «خوب» و «بد» تقسیم کرده و صرفاً معتقد هستند باید با تروریسم بد مبارزه کرد. به عبارت دیگر، قدرت های غربی از آن چه که تروریسم خوب می نامند به عنوان ابزاری برای تحقق اهداف سیاست خارجی و منافع خود بهره می گیرند و ارزش های انسانی و اخلاقی را فدای منافع خود می کنند که این یکی از ریشه های گسترش خشونت در جهان است. از این رو، رهبر معظم انقلاب با بیان اینکه قدرت های بزرگ حامی تروریسم هستند، در این نامه نوشتند «تا زمانی که معیارهای دوگانه بر سیاست غرب مسلط باشد، و تا وقتی که تروریسم در نگاه حامیان قدرتمندش به انواع خوب و بد تقسیم شود، و تا روزی که منافع دولت ها بر ارزش های انسانی و اخلاقی ترجیح داده شود، نباید ریشه های خشونت را در جای دیگر جستجو کرد.»
3-4: شبیه سازی و همانندسازی فرهنگی به مثابه خشونت خاموش
پس از حادثه ی 11 سپتامبر 2001 یکی از مفاهیمی که در بعد نظری گسترش زیادی داشته و جنبه اجرایی نیز گرفته، مفهوم «جهانی سازی» است. غرب به محوریت آمریکا و با این ادعا که ارزش های غربی در حوزه های مختلف سیاسی، فرهنگی و اقتصادی «برتر» از ارزش های سایر کشورها و مناطق جهان است، با بهره گیری از شبکه های جهانی رسانه ای در جهت شبیه سازی و همانندسازی فرهنگی برآمد. ترویج سبک زندگی آمریکایی و غربی که نمود عینی آن را می توان در تولیدات سینمایی و هنری آمریکا دید، از نمونه ها و ابزارهای مؤثر برای دستیابی به این هدف بوده و هست. چنین اقدامی که رهبر انقلاب جهت تبیین آن برای افکار عمومی داخل کشور، پیش تر از عناوینی چون تهاجم فرهنگی، شبیخون فرهنگی، ناتوی فرهنگی و جنگ نرم استفاده کرده بودند، حالا در این نامه، از آن تعبیر به «خشونت خاموش» کرده اند. چه آنکه، جنگ ها (اعم از سخت و نرم) همواره با «خشونت» همراه بوده است، که یکی آشکار است و یکی پنهان. رهبر انقلاب در این باره نوشتند «من تحمیل فرهنگ غرب بر سایر ملت ها و کوچک شمردن فرهنگ های مستقل را یک خشونت خاموش و بسیار زیان بار تلقی می کنم. تحقیر فرهنگ های غنی و اهانت به محترم ترین بخش های آن ها در حالی صورت می گیرد که فرهنگ جایگزین، به هیچ وجه از ظرفیت جانشینی برخوردار نیست.» ایشان «پرخاشگری»، «بی بندوباری اخلاقی» و «معناگریز»ی را مؤلفه های اصلی فرهنگ غربی عنوان کردند که «مقبولیت و جایگاه» این فرهنگ «حتی در خاستگاهش» نیز تنزل پیدا کرده است. اما نکته ی مهم این است که رهبر انقلاب ضمن رد شبیه سازی و همانندسازی فرهنگی، بر اهمیت و ارزش «پیوند فرهنگی» تأکید دارند و عنوان می کنند که «این پیوندها هرگاه در شرایط طبیعی و با احترام به جامعه ی پذیرا صورت گرفته، رشد و بالندگی و غنا را به ارمغان آورده است.» اما بالعکس، خشونتی که امروز در قالب «زباله ای مثل داعش» بیرون می آید، زاییده ی «وصلت های ناموفق با فرهنگ های وارداتی» و نتیجه ی «تلاقی استعمار با یک تفکر افراطی و مطرود» است.
4-4: تغذیه فرهنگی ناسالم در محیط آلوده و مولد خشونت غرب
نکته ی مهمی که در نامه ی رهبر انقلاب وجود دارد این است که اعضای داعش را صرفاً اتباع کشورهای اسلامی تشکیل نمی دهند بلکه «کسانی که در اروپا متولد شده اند و در همان محیط، پرورش فکری و روحی یافته اند» نیز به عضویت این گروه تروریستی درآمده اند و اتفاقاً حادثه ی تروریستی پاریس نیز توسط کسانی انجام شد که در فرانسه و به قول خودشان، مهد آزادی و تمدن بزرگ شده اند. بنابراین، رهبر انقلاب این سؤال را مطرح می کنند که چرا اتباع کشورهای اروپایی به تروریست های داعش پیوسته اند؟ تردیدی نیست که ارزش های ارائه شده توسط دولت های غربی به خصوص ترویج بی بندوباری اخلاقی و اجتماعی، محیط اروپا به خصوص فرانسه را برای تولید خشونت آماده کرده است. در عین حال، پیامدهای انقلاب صنعتی و اقتصادی در غرب و تبعیض های نژادی، ساختاری و مذهبی سبب ایجاد نابرابری هایی میان بخش های مختلف جامعه در این کشورها و ایجاد عقده های هویتی برای شهروندان این کشورها شده است. بی تردید ترکیب تغذیه ی ناسالم فرهنگی، تبعیض نژادی و مذهبی، نابرابری های اجتماعی و عقده های هویتی در بروز خشونت نقش به سزایی ایفا می کند.
5-راهکارهای ایجاد امنیت و آرامش
محور دیگری که در نامه ی حضرت آیت الله خامنه ای وجود دارد، ارائه ی راهکارهایی برای ایجاد آرامش و امنیت و از بین بردن فضای هراس و اضطراب است. رهبر معظم انقلاب به دو راهکار مهم در این خصوص اشاره کردند که عبارت اند از:
1-5: اصلاح اندیشه خشونت زا در غرب
از دید رهبر انقلاب، «نخستین مرحله در ایجاد امنیت و آرامش، اصلاح این اندیشه ی خشونت زا است.» واقعیت این است که اگر ذهنیت های آلوده به تزویر تغییر کند، تروریسم در خدمت منافع غرب قرار نگیرد و به خوب و بد تقسیم نشود، وجه اخلاقی و انسانی سیاست مورد توجه قرار گیرد و شبیه سازی و همانندسازی فرهنگی متوقف و بر فرهنگ های بومی جوامع تأکید شود، گام اول برای ایجاد امنیت و از بین بردن فضای هراس برداشته خواهد شد.
2-5: اجتناب از واکنش های عجولانه
رهبر انقلاب اشتباه بزرگ در مبارزه با تروریسم را «واکنش های عجولانه ای» می دانند که اتفاقا سبب افزایش گسست های موجود می شود. از دید ایشان هر حرکت هیجانی و شتاب زده، «فاصله ها را عمق، و کدورت ها را وسعت خواهد داد» و «تدابیر سطحی و واکنشی- مخصوصاً اگر وجاهت قانونی بیابد-» قطب بندی های موجود را افزایش داده و راه را برای بروز بحران های بیشتر می گشاید. این قطب بندی ها می تواند هم در سطح جامعه ی داخلی کشورها به خصوص کشورهای غربی و هم در سطح جهانی میان تمدن اسلامی و غربی افزایش پیدا کند.
6- تعامل صحیح و شرافتمندانه غرب با جهان اسلام
در نهایت این که رهبر انقلاب در پایان نامه خواستار «شناخت درست و با ژرف بینی و استفاده از تجربه های ناگوار» برای پی ریزی «بنیان های یک تعامل صحیح و شرافتمندانه» با جهان اسلام شدند. حضرت آیت الله خامنه ای ضمن نکوهش وضع مقرراتی علیه مسلمانان در کشورهای غربی، به این نکته مهم اشاره دارند که غربی ها نه زمانی که «میهمان» و نه زمانی که «میزبان» مسلمانان بودند، جز مهربانی و شکیبایی، چیز دیگری از مسلمانان ندیدند. در واقع، برخلاف تصویرسازی منفی ای که از دین اسلام در رسانه ها و ادبیات غربی ها انجام می شود، این غرب (به خصوص قدرت های بزرگ غربی) است که بنای خشونت و ترور و جنگ را در جهان اسلام پی ریزی کرده، اما با وارونه سازی واقعیت، سعی در تحریف دین مبین اسلام و ذاتی جلوه دادن خشونت در آن نموده است. بنابراین چاره ی کار برای برون رفت از این وضع موجود، اصلاح سیاست های کشورهای غربی در قبال چگونگی مواجهه با مشکلات و معضلات جهانی است. بدون شک، تا زمانی که سیاست دولت های غربی و مخصوصا آمریکا حمایت از «تروریست خوب» (خواه در قامت یک رژیم جعلی صهیونیستی، و خواه در قامت گروهک تروریستی چون داعش) باشد، اوضاع جهان به همین منوال خواهد بود.
حضرت آیت الله العظمی خامنه ای رهبر معظم انقلاب روز گذشته -یکشنبه- در نامه ای به عموم جوانان کشورهای غربی فرمودند:«به هرحال این شما هستید که باید لایه های ظاهری جامعه ی خود را بشکافید، گره ها و کینه ها را بیابید و بزدایید. شکافها را به جای تعمیق، باید ترمیم کرد. اشتباه بزرگ در مبارزه با تروریسم، واکنشهای عجولانه ای است که گسست های موجود را افزایش دهد.»
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای موردنیاز علامتگذاری شدهاند *