منافع روسیه و ایران به شدت به‌هم گره خورده است
تحلیلگر مسائل ایران معتقد است: ایران با تمسک به روش‌های استفاده از نیرو‌های متعارف عملاً در حال تغییر موازنه راهبردی خاورمیانه است. منافع روسیه و ایران به شدت به‌هم گره خورده است.
- با ترسیم نمودار تحول نگرش روسیۀ پساشوروی به ایران، جابه جایی‌هایی با شدت نوسان گسترده قابل مشاهده است که در یک سوی آن، ایران به مثابه «متحدی مطمئن و قابل اتکا در منطقه و جهان» و «متحدی در برابر دشمان مشترک» و در سوی دیگر به عنوان «تهدید جنوبی و به منزله ابزاری برای تنظیم روابط با غرب» مورد شناسایی قرار گرفته است.
یکی از جلوه‌های عملی این نوسان، در ارائه دو رای متفاوت و مهم در شورای امنیت سازمان ملل متحد در قبال ایران مشاهده می‌شود، مخالفت و وتوی قطعنامه ضد ایرانی شورای امنیت در ۲۶ فوریه ۲۰۱۸ و موافقت و رای به قطعنامه ضد ایرانی ۱۹۲۹ در ۹ ژوئن ۲۰۱۰ است.
«ایران در هندسه سیاست خارجی روسیه» عنوان کتابی به قلم محمد شاد است که وی در این اثر کوشیده است تصویری منطبق با واقعیت، از نحوه سیاستگذاری خارجی روسیه در مقابل ایران و عناصر دخیل در شکل‌گیری این سیاست‌ها ارائه دهد. در نظر دارد هر روز برشی از این کتاب را با خوانندگان خود به اشتراک بگذارد.
گزارشی که مورد استناد وال استریت ژورنال قرار گرفت به قلم پائول بوکالا، تحلیلگر مسائل ایران نگاشته شده بود. مؤسسه مطالعات جنگ در آن استدلال کرده بود که ایران توانسته است الگوی جنگ هیبریدی را در همکاری مستقیم با روسیه در صحنه سوریه و عراق اجرا کند و در این میان، روسیه با برون سپاری قدرت مبنی با روسیه در صحنه سوریه و عراق اجرا کند و در این میان، روسیه با برون سپاری قدرت زمینی به ایران عملاً در این تقسیم کار ترکیبی موفق بوده است.
وی نتیجه‌گیری می‌کند «ایران با تمسک به روش‌های استفاده از نیرو‌های متعارف عملاً در حال تغییر موازنه راهبردی خاورمیانه است. منافع روسیه و ایران به شدت به‌هم گره خورده است.
در سوریه، روسیه و ایران در حال انجام یک جنگ ترکیبی هوا و زمین هستند و روسیه هیچ‌گاه هزاران نیروی زمینی را در سوریه با نیرو‌های ایرانی و حزب‌الله جایگزین نخواهد کرد؛ از این‌رو، ایالات متحده نخواهد توانست میان آن‌ها جدایی بیندازد و مقامات کاخ سفید باید بدانند حتی دور شدن روسیه از ایران نیز نخواهد توانست نفوذ ایران را در سوریه کاهش دهد.»
مؤسسه مطالعات جنگ ایالات متحده، پس از این درز اطلاعات جنجال‌برانگیز توسط وال‌استریت ژورنال، مقاله دیگری را با عنوان «همگرایی راهبردی روسیه و ایران» در اثبات غیر ثمربخش بودن پیگیری راهبردی واگرایی روسیه از ایران، به قلم کریستوفر کوزاک منتشر کرد.
در این مقاله، که انتشار گسترده‌ای در محیط‌های مرتبط با مسائل راهبردی در ایالات متحده داشت استدلال شده بود که روسیه و ایران منافع منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای متعدد و مشترکی در غرب آسیا، شمال آفریقا، قفقاز و آسیای مرکزی دارند که با هدفی بزرگ‌تر یعنی اخراج آمریکا از منطقه خاورمیانه تلفیق شده و آن‌ها را در قالب «مشارکتی بادوام و پایدار» به یکدیگر پیوند داده است.
این مقاله با تشریح شش محور همگرایی راهبردی میان روسیه و ایالات متحده نتیجه می‌گیرد هیچ امر غیرطبیعی، مصنوعی یا اقتضائی‌ای در مورد ائتلاف بین روسیه و ایران وجود ندارد. روابط آن‌ها بر بنیانی عمیق از اهداف و منافع استراتژیک مشترک استوار است.
دو کشور در حال ایجاد ائتلاف نظامی‌ای هستند که بتواند در سراسر منطقه از دریای مدیترانه تا خلیج‌فارس برای آن‌ها دسترسی ایجاد کند و اختلافات خرد نمی‌تواند باعث چشم‌پوشی از منافع راهبردی کلان شود.
مسئله احتمال خیانت روسیه به ایران در مناسبات با آمریکا و غرب یکی از موضوعاتی است که همواره از مقطع فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی تا کنون مطرح بوده و تجربه دو موضوع لغو قرار داد گور_چرنومردین در دوره یلتسین و لغو تحویل موشک‌های خریداری شده «اس ۳۰۰» در دوره مدودف به دلیل فشار طرف غربی باعث اعتبار یافتن آن در محالف سیاست خارجی ایران شده است.
به همین دلیل مسئولان کنونی روسیه همواره کوشیده‌اند در سیاست رسمی و اعلامی خود از این مسئله ابهام‌زدایی کنند. ولادیمیر پوتین در دیدار با آیت الله خامنه‌ای در نوامبر ۲۰۱۵، ضمن بر شمردن شرایط جدید در روسیه عنوان می‌کند «ما متعهدیم که برخلاف برخی‌ها به شرکایمان از پشت خنجر نزنیم و هیچ‌وقت در پشت‌پرده اقدامی بر ضد دوستانمان انجام ندهیم و اگر اختلافی هم داشته باشیم، با صحبت به تفاهم برسیم .
ما شما را متحدی مطمئن و قابل اتکا در منطقه و جهان می‌دانیم. آمریکایی‌ها می‌خواهند اهداف محقق نشده خود را در میدان درگیری‌های سوریه پای میز مذاکره پیگیری کنند و ما مراقب این مسئله هستیم».
ولادیمیر یوسییف کارشناس برجسته نظامی و معاون مدیر مؤسسه کشور‌های جامعه مشترک المنافع روسیه می‌گوید «منطق اقدامات کاخ سفید در مورد روابط روسیه و ایران کاملاً ساده است؛ هر نوع تیرگی در روابط روسیه با ایران یا ترکیه، به منزله تقویت مواضع آمریکا در منطقه خواهد بود. روابط روسیه با ایران، دقیقاً مانند روابط روسیه با چین یا هر کشور دیگری، نباید تحت تأثر روابط روسیه با آمریکا یا روابط آمریکا با هر کشور دیگری بررسی شود.
هر یک از روابط دو جانبه و ویژ‌گی‌های خاص خود را دارند و نباید آن‌ها را به‌هم درآمیخت، بدین ترتیب، اگر کرملین بتواند چنین خط مشی‌ای را دنبال کند، قادر خواهد بود همکاری‌های متقابلاً سودمند خود را با ایران، از جمله در زمینه نظامی ادامه دهد و اهمیتی به علائم ارسالی از آن سوی اقیانوس ندهد.»
انتهای پیام/
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *