- با ترسیم نمودار تحول نگرش روسیۀ پساشوروی به ایران، جابه جایی‌هایی با شدت نوسان گسترده قابل مشاهده است که در یک سوی آن، ایران به مثابه «متحدی مطمئن و قابل اتکا در منطقه و جهان» و «متحدی در برابر دشمان مشترک» و در سوی دیگر به عنوان «تهدید جنوبی و به منزله ابزاری برای تنظیم روابط با غرب» مورد شناسایی قرار گرفته است.
یکی از جلوه‌های عملی این نوسان، در ارائه دو رای متفاوت و مهم در شورای امنیت سازمان ملل متحد در قبال ایران مشاهده می‌شود، مخالفت و وتوی قطعنامه ضد ایرانی شورای امنیت در ۲۶ فوریه ۲۰۱۸ و موافقت و رای به قطعنامه ضد ایرانی ۱۹۲۹ در ۹ ژوئن ۲۰۱۰ است.
«ایران در هندسه سیاست خارجی روسیه» عنوان کتابی به قلم محمد شاد است که وی در این اثر کوشیده است تصویری منطبق با واقعیت، از نحوه سیاستگذاری خارجی روسیه در مقابل ایران و عناصر دخیل در شکل‌گیری این سیاست‌ها ارائه دهد. در نظر دارد هر روز برشی از این کتاب را با خوانندگان خود به اشتراک بگذارد.
در بند ۶ از سند سیاست خارجی ۲۰۱۶ روسیه به این مسئله تصریح شده است که سیاست‌هایی که آمریکا و شرکای اروپایی‌اش اتخاذ کرده‌اند و به تضعیف ثبات راهبردی انجامیده است؛ «در شرایطی که اختلاف نظر‌های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی شدت گرفته‌اند و بی‌ثباتی در نظام جهانی سیاسی و اقتصادی افزایش پیدا می‌کند، نقش عامل قدرت، در مناسبات بین‌الملل نیز بیشتر از قبل می‌شود.
گسترش و نوسازی ظرفیت‌های قدرت، و تشکیل و بسط و گسترش انواع جدید تسلیحات به «تضعیف ثبات راهبردی» خواهد انجامید و تهدیدی برای امنیت جهانی خواهد شد که زاییده عدم پایبندی به قرار و مدار‌ها و توافقات در مسئله کنترل بر تسلیحات است».
در بند ۷۳ این سند تصریح می‌شود که روسیه در مسئله ثبات راهبردی و کنترل تسلیحات خواهان همکاری سازنده با آمریکاست؛ اما آمریکا اساساً چنین باوری نداشته است؛ باتوسعه جهانی سامانة دفاع موشکی (در اروپای شرقی و آسیای جنوب شرقی) پایبندی خود را به این مسئله زیر سؤال برده است و روسیه نیز حق اقدام متقابل را برای خود محفوظ می‌داند.
بر اساس درک راهبردی مقامات کرملین، آمریکا با پیگیری عملیاتی بسته‌ای از اقدامات، به دنبال بازدارندگی راهبردی روسیه و ایزوله کردن این کشور است.
همان‌گونه که در بخش بررسی اسناد راهبردی سیاست خارجی ذکر شد، مقامات کرملین در آخرین سند مفهوم سیاست خارجی روسیه، با اشاره به اقدامات تهاجمی و توسعه طلبی ژئوپلتیکی آمریکا و اروپا علیه روسیه، در بند ۶۱، راهبرد غرب را «خط مشی بازدارندگی در برابر روسیه» معرفی می‌کنند.
«مشکلات نظام‌بندی که طی ربع قرن اخیر در منطقه اروپا_آتلانتیک روی هم انباشته شده‌اند. بیانگر آن است که توسعه‌طلبی ژئوپلتیکی سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) و اتحادیه اروپا و عدم تمایل برای اجرای بیانیه‌های سیاسی درباره تشکیل نظام امنیت و همکاری اروپا، به بحران جدی در روابط میان روسیه و دولت‌های غربی انجامیده است.
خط مشی‌ای که آمریکا و متحدانش برای «بازدارندگی در برابر روسیه» دنبال می‌کنند و اعمال فشار‌های سیاسی، اقتصادی، اطلاعاتی و سایر فشار‌ها بر آن، «ثبات» منطقه‌ای و جهانی را بر هم می‌زند. به منافع بلندمدت همه طرف‌ها آسیب وارد می‌کند و با نیاز‌های فزاینده به همکاری و به مقابله با تهدید‌ها و چالش‌های فراملی در شرایط کنونی مغایرت دارد.»
از نظر مقامات کرملین، غرب توان تحمل روسیه مستقل را ندارد و در راستای بازدارندگی و مهار این کشور، فشار‌های مختلفی را به آن وارد آورده است.
در بند ۱۲ آخرین سند راهبرد امنیت ملی روسیه آمده است: «تقویت روسیه در بستر تهدید‌های جدید برای امنیت ملی دارای ماهیت پیچیده‌ای است.
اجرای سیاست داخلی و خارجی مستقل توسط فدراسیون روسیه، به مخالفت و تقابل آمریکا و متحدانش که در پی حفظ سلطه خود در امور جهان هستند، انجامیده است.
سیاست بازدارندگی (توقف و تحدید) روسیه، که توسط آن‌ها اجرا می‌شود، فشار‌های سیاسی، اقتصادی، نظامی و اطلاعاتی را بر این کشور وارد می‌کند».
انتهای پیام/