دلیل عقب نشینی نظامی آمریکا از عراق و افغانستان چیست؟

– تصمیم آمریکا برای خروج از افغانستان و عراق، موضوع انگیزه‌ها و دلایل «واشنگتن» از چنین تصمیمی را به مرکز بحث‌ها و گفت وگو‌ها آورده است.

 

به گزارش «میدل ایست آی»، نظامیان آمریکایی نیمه شب ۲ جولای (۱۱ تیر) بدون اطلاع به فرمانده افغانستانی، پایگاه هوایی «بگرام»، مهم‌ترین قطب نظامی خود در این کشور را طی ۲ دهه گذشته ترک کردند.

 

تخلیه این پایگاه بخشی از برنامه خروج نظامیان آمریکایی از «گورستان امپراتوری‎ها» بود؛ چراکه تلاش آمریکا برای ایجاد دولتی غربگرا در افغانستان، مانند تلاش‌های انگلیس در قرن نوزدهم و اتحاد جماهیر شوروی در قرن بیستم شکست خورد.

 

دلایل ادعایی آمریکا برای خروج نظامیانش از عراق و افغانستان عبارتند از:
- بالا رفتن هزینه مالی و جانی
- مواجه کردن رقبای خود با مسئولیت‌های ناخوشایند و غیرقابل کنترل
- پراکندگی و گستردگی استراتژیک
- دستیابی به هدف نابودی «القاعده» و «اسامه بن لادن».

 

اما آگاهی از قصد واقعی دولت آمریکا برای حضور در عراق و سوریه، هرگونه ارزیابی در این باره را قطعی‌تر می‌کند.

 

عجیب است که آمریکا، نظامیان خود را از محیط خصمانه و غیرقابل کنترل گسترده‌ای مانند افغانستان خارج می‌کند؛ آن هم در شرایطی که در مناطق کوچک تری مانند عراق و سوریه نظامیان خود را نگه می‌دارد.

بایدن در چهارچوب ادعای بازگشت آمریکا به صحنه جهانی با دیپلماسی بیشتر و درگیری‌های کمتر و انتخاب اروپا به عنوان اولین مقصد سفر خارجی خود، از طرح خود برای «مهار روسیه، رقابت با چین و مذاکره مجدد برجامی با ایران»، پرده برداشت.

 

وی در ادامه نظامیان آمریکایی را از افغانستان خارج کرد؛ بنابراین یکی از دلایل اصلی ادامه حضور نظامی آمریکا در خاورمیانه، جلوگیری از دادن نقطه ضعف قابل بهره برداری به رقباست.

 

آمریکا به خوبی می‌داند که با تعداد محدود نظامیانش در سوریه نمی‌تواند مانع دمشق برای کنترل بر سراسر کشور شود؛ این استدلال در مورد عراق نیز کاربرد دارد.

 

در عین حال دلایل آمریکا برای خروج نظامیانش از خاورمیانه عبارتند از:
- تغییر دکترین نظامی آمریکا
- کاهش آمادگی آمریکا برای حضور در ۲ جنگ منطقه‌ای
- قدرت گرفتن روسیه و چین و لزوم مهار آن‌ها

 

برای نتیجه گیری در مورد قصد واقعی آمریکا از خروج نظامیانش از عراق و افغانستان، هنوز زود است؛ زیرا ۲ پایگاه اصلی این کشور در قطر و بحرین دست نخورده باقی مانده‎اند و همین امر گزینه تغییر مکان را از گزینه عقب نشینی پررنگ‌تر می‌کند.

 

در هرحال اقدامات آمریکا سبب نزدیکی بیشتر «پکن» و «مسکو»، و هماهنگی آن‌ها در اوراسیا شده است.