۲۴۸ تحریمی که از زمان اوباما باقی ماند/ ترامپ؛ تعلیق ۳ تحریم و وضع تعداد بی‌شماری از تحریم‌ها
از زمان عملیاتی شدن برجام در ۲۷ دی ۱۳۹۴ تا زمان روی کارآمدن ترامپ در اول بهمن ۱۳۹۵، در مجموع ۹۱۱ نوع تحریم ایران از جانب دولت آمریکا برداشته شد و ۲۴۸ نوع تحریم باقی ماند. اما در طول ۴ ماهه نخست ورود ترامپ به کاخ سفید تنها سه تحریم رفع شد یعنی روند تحریم زدایی ایران کاهش یافت و در مقابل تحریم‌های غیر هسته‌ای پیرامون اشخاص و شرکت‌های ایرانی و غیرایرانی مرتبط با ایران توسط دولت ترامپ شکل گرفت.
به گزارش خبرنگار گروه سیاسی ، اول بهمن ماه سال گذشته مصادف با ۲۰ ژانویه ۲۰۱۷ بود که دونالد ترامپ رسما کار خود را به عنوان چهل و پنجمین رئیس جمهور آمریکا آغاز کرد. ترامپ در دوره تبلیغات انتخاباتی‌اش، پیرامون موضوعات مختلف مواضعی تهاجمی اتخاذ کرد؛ یکی از این موضوعات، مسئله ایران بود؛ ترامپ به کرات موافقت‌نامه هسته‌ای که در دوران اوباما با ایران منعقد شده بود را زیر سوال برد و حتی از پاره کردن آن سخن به میان آورد؛ او همچنین چندین بار از اعمال تحریم‌های بیشتر علیه ایران سخن گفت.
ترامپ پس از آن توئیت کرد که «ایران در شرایط بحرانی و در آستانه ورشکستگی و فروپاشی بود که آمریکا از راه رسید و با توافق هسته‌ای ۱۵۰ میلیارد دلار به آن‌ها پرداخت کرد».
پس از اعمال تحریم‌های موشکی علیه ایران توسط آمریکا، وزارت خارجه کشورمان طی بیانیه‌ای اعلام کرد:ایران اقدام غیرقانونی آمریکا در افزودن افراد و مؤسسات جدید ایرانی و غیر ایرانی به فهرست تحریم‌های نامشروع فرامرزی آن کشور به بهانه آزمایش موشکی اخیر را ناسازگار با تعهدات ایالات متحده و نیز مغایر روح و متن قطعنامه ٢٢٣١ شورای امنیت می‌داند.
همچنین «پل رایان» رئیس مجلس نمایندگان آمریکا و «باب کورکر»، رئیس کمیته روابط خارجی سنا در بیانیه‌ای از این تحریم‌ها استقبال کردند.
وزارت خارجه آمریکا در بیانیه‌ای اعلام کرد «۱۱ شرکت یا فرد از چین، کره شمالی یا امارات عربی متحده به علت انتقال فناوری به ایران که می‌تواند در برنامه موشکی بالستیک تهران به کار گرفته شود تحریم شده اند».
در این بیانیه آمده بود «۱۹ شرکت یا فرد نیز به علت دیگر تخلفات براساس قانون منع تکثیر ایران، کره شمالی و سوریه تحریم شده‌اند. گمان می‌رود این شرکت‌ها و افراد فناوری حساسی را که می‌تواند در توسعه تسلیحات کشتار جمعی به کار گرفته شود به دست آورده یا منتقل کرده‌اند».
این وزارت‌خانه در ادامه بیانیه خود اعلام کرد که واشنگتن در صورت نیاز همچنان از اختیارات خود برای اعمال تحریم‌های غیر هسته‌ای برای مقابله با آنچه «حمایت از تروریسم، برنامه موشکی، نقض حقوق بشر و اقدامات بی‌ثبات‌کننده ایران در منطقه» خوانده شده، استفاده خواهد کرد.
اما این تحریم‌ها با واکنش جدی دستگاه دیپلماسی کشورمان مواجه شد و موجب شد وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران طی بیانیه‌ای اعلام دارد: به عنوان عمل متقابل، در اجرای مصوبه شورای عالی امنیت ملی و در پاسخ به اقدام غیرقانونی دولت آمریکا، پیرو بیانیه مورخ ۱۵ بهمن ماه ١٣۵٥، ۹ فرد و شرکت آمریکایی را که سابقه اثبات شده‌ای در نقض فاحش حقوق بشر و حقوق بشردوستانه بین المللی از طریق مشارکت و معاونت مستقیم یا غیرمستقیم در ارتکاب جنایات ضدبشری رژیم صهیونیستی در فلسطین اشغالی یا اقدامات تروریستی این رژیم، مشارکت و معاونت در حمایت از تروریزم تکفیری و سرکوب مردم منطقه و یا مشارکت موثر در اقدام علیه امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران داشته اند، به فهرست افراد حقیقی و حقوقی تحت تحریم جمهوری اسلامی ایران افزوده و فهرست بروز شده مزبور را پس از طی مراحل تصویب توسط مراجع ذیصلاح داخلی منتشر خواهد کرد.
ورود سنای آمریکا به معرکه تحریم ایران
سناتور «باب کورکر» در واکنش به تصویب این طرح در کمیته روابط خارجی سنا، گفت که «این طرح در صورت تبدیل شدن به قانون، تحریم‌هایی را برای فعالیت‌های موشکی، اقدامات منطقه‌ای و نقض حقوق بشر علیه ایران وضع می‌کند».
همچنین اخیرا قانونگذاران آمریکایی طرحی ارائه کرده‌اند که خواستار تحریم ایران به بهانه حمایت از جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) است.
تحریم‌هایی که رفع شد/ تحریم‌هایی که اضافه شد
به گفته فلاحت پیشه از زمان عملیاتی شدن برجام در ۲۷ دی ۱۳۹۴ تا زمان روی کارآمدن ترامپ در اول بهمن ۱۳۹۵، در مجموع ۹۱۱ نوع تحریم ایران از جانب دولت آمریکا برداشته شد و ۲۴۸ نوع تحریم باقی ماند. اما در طول 4 ماهه نخست ورود ترامپ به کاخ سفید تنها سه تحریم رفع شد یعنی روند تحریم زدایی ایران کاهش یافت و در مقابل تحریم‌های غیر هسته‌ای پیرامون اشخاص و شرکت‌های ایرانی و غیرایرانی مرتبط با ایران توسط دولت ترامپ شکل گرفت.
کارنامه ترامپ در مواجهه با ایران؛ هر ماه یک تحریم!
تقریبا ترامپ از زمان ورود به کاخ سفید و پوشیدن ردای ریاست جمهوری آمریکا، هر ماه یکبار ایران را مورد تحریم قرار داده است. ۱۵ بهمن ۱۳۹۵ به فاصله دو هفته از آغاز کار ترامپ بعنوان رئیس جمهور آمریکا، وزارت خزانه داری این کشور، ۱۳ فرد و ۱۲ شرکت مرتبط با ایران را به بهانه نقش آفرینی در توسعه سیستم موشکی تهران، مورد تحریم قرار داد.
چند روز پیش از اعمال این تحریم‌ها، ترامپ که بواسطه فرمان اجرایی‌اش برای ممانعت از ورود اتباع هفت کشورعمدتا اسلامی به آمریکا، مورد هجمه افکار عمومی غرب قرار داشت، طی توئیتی برای منحرف کردن افکار عمومی، اعلام کرد: «ایران را رسما به خاطر آزمایش موشکی اخیرش تحت نظر گرفته‌ایم. آن‌ها باید بابت توافق وحشتناکی که با آمریکا کردند ممنون باشند».
ترامپ پس از آن توئیت کرد که «ایران در شرایط بحرانی و در آستانه ورشکستگی و فروپاشی بود که آمریکا از راه رسید و با توافق هسته‌ای ۱۵۰ میلیارد دلار به آن‌ها پرداخت کرد».
البته «بن رودز» مغز متفکر سیاست خارجی دولت اوباما طی توئیتی پاسخ ترامپ را اینچنین داد که «ایران درحال فروپاشی نبود؛ توافق میان ٦ کشور بود. ایران ١٥٠ میلیارد نگرفت».
محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان هم در همان مقطع در پاسخ به توئیت‌های مکرر و هشدار آمیز دونالد ترامپ در صفحه خود نوشت «ایران به تهدیدات وقعی نمی‌نهد، چون ما به مردم خود برای امنیت کشور اتکا داریم».
پس از اعمال تحریم‌های موشکی علیه ایران توسط آمریکا، وزارت خارجه کشورمان طی بیانیه‌ای اعلام کرد:ایران اقدام غیرقانونی آمریکا در افزودن افراد و مؤسسات جدید ایرانی و غیر ایرانی به فهرست تحریم‌های نامشروع فرامرزی آن کشور به بهانه آزمایش موشکی اخیر را ناسازگار با تعهدات ایالات متحده و نیز مغایر روح و متن قطعنامه ٢٢٣١ شورای امنیت می‌داند.
«مایکل فلین» مشاور وقت امنیت ملی آمریکا نیز پس از اعمال تحریم‌های فوق‌الذکر، طی مصاحبه‌ای گفت: «از امروز، ما ایران را رسما در وضعیت اخطار قرار می‌دهیم».
همچنین «پل رایان» رئیس مجلس نمایندگان آمریکا و «باب کورکر»، رئیس کمیته روابط خارجی سنا در بیانیه‌ای از این تحریم‌ها استقبال کردند.
تحریم ایران پس از پیام نوروزی!
تقریبا دو ماه پس از تحریم‌های موشکی، در ۴ فروردین ۱۳۹۶ به فاصله ۴۸ ساعت پس از پیام نوروزی ترامپ، وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد این کشور تحریم‌هایی را علیه ۳۰ فرد یا شرکت خارجی به علت انتقال فناوری حساس به ایران برای برنامه موشکی این کشور یا به علت نقض کنترل صادرات بر ایران، کره شمالی و سوریه اعمال کرده است.
وزارت خارجه آمریکا در بیانیه‌ای اعلام کرد «۱۱ شرکت یا فرد از چین، کره شمالی یا امارات عربی متحده به علت انتقال فناوری به ایران که می‌تواند در برنامه موشکی بالستیک تهران به کار گرفته شود تحریم شده اند».
در این بیانیه آمده بود «۱۹ شرکت یا فرد نیز به علت دیگر تخلفات براساس قانون منع تکثیر ایران، کره شمالی و سوریه تحریم شده‌اند. گمان می‌رود این شرکت‌ها و افراد فناوری حساسی را که می‌تواند در توسعه تسلیحات کشتار جمعی به کار گرفته شود به دست آورده یا منتقل کرده‌اند».
خشم اروپا از تکروی ترامپ
تکرار اعمال تحریم‌های یکجانبه علیه ایران از جانب آمریکا، شرکای اروپایی واشنگتن را به واکنش واداشت؛ «فدریکا موگرینی» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در جریان اجلاس سران اتحادیه اروپا به مناسبت شصتمین سالگرد امضای «معاهده رم»، در نشستی با موضوع اتحاد و همبستگی در اروپا ضمن تعریض به ترامپ رئیس جمهور آمریکا گفت: «هیچ کشوری قدرت کافی را برای تک رَوی در این جهان ندارد».
تحریم با دروغ حمایت از حقوق بشر
درست ۲۰ روز بعد از تحریم فوق‌الذکر، در بیست و چهارم فروردین ماه در شرایطی که سرخط خبری رسانه‌های دنیا به تجاوز آمریکا به فرودگاه «الشعیرات» واقع در حمص سوریه و استفاده ارتش این کشور از «مادر بمب‌ها» در افغانستان معطوف بود وزارت خزانه‌داری آمریکا در بیانیه‌ای، از تحریم «اداره کل زندان‌های استان تهران» و «سهراب سلیمانی» سرپرست معاونت امنیتی و انتظامی سازمان زندان‌ها، خبر داد.
این وزارت‌خانه در ادامه بیانیه خود اعلام کرد که واشنگتن در صورت نیاز همچنان از اختیارات خود برای اعمال تحریم‌های غیر هسته‌ای برای مقابله با آنچه «حمایت از تروریسم، برنامه موشکی، نقض حقوق بشر و اقدامات بی‌ثبات‌کننده ایران در منطقه» خوانده شده، استفاده خواهد کرد.
تحریم پیش از انتخابات
سرانجام، دولت دونالد ترامپ حدود یک ماه بعد، همزمان با تمدید ۱۲۰ روزه تعلیق تحریم‌های هسته‌ای ایران، تحریم‌های جدیدی علیه تهران باز هم به بهانه فعالیت‌های موشکی وضع کرد. تحریم‌های جدید که روز ۲۷ اردیبهشت به فاصله 48 ساعت تا برگزاری انتخابات در ایران اعلام شدند هفت شخص حقیقی و حقوقی ایرانی و چینی را هدف قرار دادند.
اما این تحریم‌ها با واکنش جدی دستگاه دیپلماسی کشورمان مواجه شد و موجب شد وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران طی بیانیه‌ای اعلام دارد: به عنوان عمل متقابل، در اجرای مصوبه شورای عالی امنیت ملی و در پاسخ به اقدام غیرقانونی دولت آمریکا، پیرو بیانیه مورخ ۱۵ بهمن ماه ١٣۵٥، ۹ فرد و شرکت آمریکایی را که سابقه اثبات شده‌ای در نقض فاحش حقوق بشر و حقوق بشردوستانه بین المللی از طریق مشارکت و معاونت مستقیم یا غیرمستقیم در ارتکاب جنایات ضدبشری رژیم صهیونیستی در فلسطین اشغالی یا اقدامات تروریستی این رژیم، مشارکت و معاونت در حمایت از تروریزم تکفیری و سرکوب مردم منطقه و یا مشارکت موثر در اقدام علیه امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران داشته اند، به فهرست افراد حقیقی و حقوقی تحت تحریم جمهوری اسلامی ایران افزوده و فهرست بروز شده مزبور را پس از طی مراحل تصویب توسط مراجع ذیصلاح داخلی منتشر خواهد کرد.
ورود سنای آمریکا به معرکه تحریم ایران
اما اعمال تحریم‌ها توسط آمریکا علیه ایران در دوره اخیر تنها منحصر به دولت ترامپ نبوده است؛ کنگره آمریکا و سنای این کشور نیز در این امر فعالیت داشته‌اند؛ پنج شنبه گذشته، کمیته روابط خارجی سنای آمریکا به ریاست سناتور «باب کورکر» که همواره به اتخاذ سیاست‌های ضدایرانی شهره است به بهانه مقابله با اقدامات ثبات زای ایران، طرحی تحریمی را با ۱۸ رای موافق به تصویب رساند.
سناتور «باب کورکر» در واکنش به تصویب این طرح در کمیته روابط خارجی سنا، گفت که «این طرح در صورت تبدیل شدن به قانون، تحریم‌هایی را برای فعالیت‌های موشکی، اقدامات منطقه‌ای و نقض حقوق بشر علیه ایران وضع می‌کند».
همچنین اخیرا قانونگذاران آمریکایی طرحی ارائه کرده‌اند که خواستار تحریم ایران به بهانه حمایت از جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) است.
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *